MIVD en AIVD volgen de ontwikkelingen
Van een onzer verslaggevers
Willemstad - De Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) doen gezamenlijk onderzoek naar politieke en militaire ontwikkelingen in Venezuela en mogelijke uitstralingseffecten richting het Koninkrijk der Nederlanden en in het bijzonder Aruba, Bonaire en Curaçao. Dat staat in het onlangs gepubliceerd gezamenlijk jaarverslag 2023. De aanstaande presidentsverkiezingen op 28 juli (de dag waarop Hugo Chávez 70 jaar zou zijn geworden) van dit jaar, worden nauw gevolgd.
De MIVD schrijft over de militaire situatie in het buurland: ,,In 2023 vierde de Venezolaanse marine haar 200ste verjaardag. De viering hiervan ging gepaard met een renovatie van de vloot. Voor veel schepen betekende dit slechts cosmetische ingrepen, maar enkele Guaiqueri-klasse Ocean-going Patrol Vessels zijn bewapend met nieuwe antischeepsraketten. Ook zijn er nieuwe oppervlakte-eenheden aangeschaft, waaronder een nieuw kustwacht-patrouillevaartuig, een logistiek ondersteuningsschip en enkele snelle aanvalsboten met antischeepsraketten.”
Maar, zo wordt verder gesteld, de overige Venezolaanse krijgsmachtonderdelen maakten in 2023 minder grote ontwikkelingen door. ,,Ondanks dat er meer financiële middelen beschikbaar zijn voor investeringen in de krijgsmacht ten opzichte van voorgaande jaren, blijft de Venezolaanse krijgsmacht kampen met personeelstekorten, gebrekkige opleiding en achterstallig onderhoud. Gemiddeld genomen blijft het gereedstellingsniveau daarom laag”, zo staat verder in het jaarverslag. Wat dit betekent voor de buureilanden Aruba, Bonaire en Curaçao staat er niet bij vermeld. Maar van acute dreiging zal geen sprake zijn. Minister van Defensie Kajsa Ollongren (D66) stelde dit nog in december 2023, toen er spanningen ontstonden tussen Venezuela en Guyana rond het olierijke Essequibogebied. ,,De Nederlandse regering heeft geen aanleiding te veronderstellen dat er sprake is van een verhoogd risico vanuit Venezuela ten aanzien van de Caribische delen van het Koninkrijk”, antwoordde zij indertijd op vragen vanuit de Tweede Kamer.
Over het Essequibo-conflict meldt de MIVD dat de spanning welwiswaar sterk opliep, maar dat de leiders van beide landen hebben uitgesproken het dispuut niet met militaire middelen te willen beslechten.
De MIVD vervolgt, als het gaat om militaire ontwikkelingen in Venezuela: ,,Venezuela blijft ook op het gebied van militaire samenwerking toenadering zoeken tot partnerlanden als Iran, Rusland en China. Het Venezolaanse regime heeft al jaren geen volledige controle meer over het gehele grondgebied en luchtruim. Naast de politie en het leger kent het land een conglomeraat van allerlei irreguliere gewapende groeperingen met uiteenlopende loyaliteiten, zoals guerrillagroeperingen, paramilitairen en overige criminele bendes die met geweld de macht hebben overgenomen in bepaalde wijken, steden en regio’s.”
Waar het gaat om de politiek stellen de veiligheidsdiensten nog dat het Venezolaanse regime steeds succesvoller is in het uitonderhandelen van sanctieverlichting. ,,In 2023 zijn onder andere de restricties op de olie-export (tijdelijk) opgeheven. Het Maduro-regime heeft dit voor elkaar gekregen zonder het eigen machtsmonopolie aan te tasten. Ondanks de gestegen olie-inkomsten blijft het regime ver van ingrijpende hervormingen van de economie. Hierdoor blijft de sociaaleconomische situatie voor de meeste Venezolanen kwetsbaar.”
De Nederlandse omroep NOS meldt dat bij de aankomende verkiezingen in Venezuela internationale waarnemers aanwezig zullen zijn die erop moeten toezien dat de stemming eerlijk zal verlopen. ,,Bij de afgelopen verkiezingen werd vastgesteld dat deze niet eerlijk waren”, zo wordt erbij geschreven.
Maduro is inmiddels elf jaar aan de macht en werd in 2018 herkozen als president. De oppositie in het land beschouwt deze verkiezingen samen met de internationale gemeenschap als oneerlijk. Daarom legden de Verenigde Staten en de Europese Unie in 2018 sancties op die vorig jaar werden versoepeld omdat er was afgesproken dat er eerlijke nieuwe verkiezingen gehouden zouden worden. ,,Maar ook nu is er opnieuw kritiek”, aldus de NOS.
,,De regering van Venezuela maakt zich sinds 2014 schuldig aan systematische mensenrechtenschendingen, vinden onder andere de VN en mensenrechtenorganisaties. De oppositie en betogers die tegen de regering protesteren zijn daarvan belangrijke slachtoffers”, zo vervolgt de NOS.