‘Aanjager van samenwerking binnen culturele sector’

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Cultuurdragers (subsidieverstrekkers) en cultuurmakers uit alle delen van het Koninkrijk kwamen afgelopen weekend op Curaçao bijeen op uitnodiging van het Prins Bernhard Cultuurfonds Caribisch Gebied (PBCCG). Het fonds, dat dit jaar zijn 70-jarig bestaan viert, stuurt nu meer dan ooit aan op samenwerking binnen de culturele sector.

De culturele uitwisseling is het hoogtepunt van PBCCG’s cultuurweek met meer dan 30 projectmakers en ruim 20 fondsen en ngo’s. Het bruist van de ideeën in de kapel van Huize Scherpenheuvel. Het doel is om uiteindelijk gezamenlijk te komen tot een duurzame en meer robuuste culturele en creatieve sector die impact maakt.
Tijdens de presentaties van diverse subsidieontvangers werd opvallend vaak het PBCCG als partner genoemd in plaats van subsidieverstrekker. Zo bedankte Tito Bolivar van het Arubaanse ArtisA (Art is Aruba) het fonds voor een vruchtbaar partnerschap, maar ook jeugdtheaterschool Drazans benoemde de relatie als zodanig. ,,Deze ontwikkeling voltrok zich organisch”, vertelt PBCCG-voorzitter Halder Lam. ,,In ons zeventigjarig bestaan vervulden we grotendeels de rol van subsidieverstrekker en financier van culturele projecten. Ongeveer vijf jaar geleden signaleerden we dat de makers behoefte hadden aan meer begeleiding. Deze ondersteuning varieerde van het samenstellen van een begroting tot het op papier zetten van een projectplan.” Ook als makers met een idee rondliepen, maar niet wisten hoe ze er handen en voeten aan konden geven, klopten ze bij het fonds aan. ,,Zo zijn wij steeds meer de rol van een sparringpartner gaan vervullen voor de creatieve sector”, zegt Lam.
PBCCG’s chef de bureau Melanie Sloot riep 2022 al uit tot ‘Hét jaar van de samenwerking’. In het jaarverslag 2022 maakte ze bekend dat ze het voor de toekomst erg belangrijk vindt om de ontwikkelingen op het gebied van samenwerking uit te diepen en ‘steviger’ te maken, want ‘samen maken wij cultuur en cultuur maakt het leven mooier’.
Hoe onder deze collaboratie mooie dingen tot stand kunnen komen, werd onlangs bewezen op Saba. Het project ‘Adopt a Box’ groeide van een kleinschalig initiatief tot een duurzaam gemeenschapsproject. Lynn Costenaro van de Sea and Learn Foundation kwam tijdens de pandemie op het idee om de betonnen elektrische kasten te transformeren tot uithangborden voor het cultureel erfgoed van het Bovenwindse Eiland. Voor elke nis wordt een houten deur geplaatst met daarop interessante verhalen over het culturele erfgoed van Saba. De eerste box bevat informatie over het Harry L. Johnson-museum. Voorbijgangers worden zo geleid naar het museum iets verderop. Een mooi initiatief, maar de kosten waren te hoog voor de stichting om zelf te dragen. Met hulp van het PBCCG zijn er additionele financiers bij gezocht. Huizenbezitters kunnen een box adopteren, maar ook bedrijven, organisaties en families. Naast borden met informatie over de landmarks van het eiland, zijn er informatieborden over Sabanen die veel hebben betekend voor het eiland, en over de natuur. Daarnaast zijn jongeren betrokken bij het project. Ze verzamelen verhalen voor de borden, maar maken ook kunst voor de ‘boxes’. Inmiddels is er al ruim 100 meter aan verhalen en kunst die een wandelroute vormen. ,,Collectieve brainstorming levert de beste ideeën op”, aldus Costenaro.
Een ander succesverhaal is jeugdtheaterschool Drazans. Er kwamen vanuit Aruba weinig aanvragen voor theaterproducties. Het PBCCG schakelde in 2021 Inet Arts en Maaike Kempers van Drazans in voor een behoeftepeiling op het zustereiland. Daaruit vloeide een samenwerking en kennisuitwisseling voort. In januari 2024 opent de Skol di Teatro Aruba zijn deuren. De nieuwe theaterschool wordt geleid door Dylan Kroozendijk en Joan Daniels uit Aruba. ,,Het plantje dat werd gezaaid is gegroeid tot een boom waarvan het fruit bijna plukrijp is”, zei een opgetogen Alice van Romondt. De stagnatie van theaterprojecten baarde het voormalig bestuurslid zorgen. Inmiddels hebben die zorgen plaatsgemaakt voor vreugde en opwinding.
Dezelfde emoties kwamen ook tijdens de brainstormfase naar boven. De deelnemers bogen zich in groepen over vijf thema’s: de criteria van de dragers, communicatie over de waarde van cultuur, de toekomst, samenwerking en betere financieringsmechanismen voor de eilanden. De concrete voorstellen worden gebundeld in een rapport dat als fundament kan dienen voor de volgende decennia, waarbij het gedeelde erfgoed een bron is van kracht, trots en eenheid.