Raad van Advies schetst dilemma opheffen 12,5% inkorting

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - De regering-Pisas (MFK/PNP) is voornemens om de inkorting op het arbeidsvoorwaardenpakket eerst voor de ministers en Statenleden ‘volledig op te heffen’ en pas daarna voor de ambtenaren en gelijkgestelden.

Voor ministers en Statenleden werd destijds in verband met de coronacrisis en het daarmee gepaard gaande liquiditeitstekort een inkorting van 25 procent in op het arbeidsvoorwaardenpakket doorgevoerd, terwijl deze voor ambtenaren en gelijkgestelden 12,5 procent bedroeg.
Uit het advies van de Raad van Advies (RvA) op de suppletoire begroting 2022 blijkt dat de regering per 1 juli 2023 de inkorting van politieke gezagsdragers (bewindslieden en parlementariërs) wil beëindigen. Ambtenaren en gelijkgestelden moeten dan nog even wachten; voor hen gaat de volledige opheffing een halfjaar later, per 1 januari 2024, in.
De RvA vraagt zich overigens af of de afbouw wel haalbaar is, gezien de voorwaarde die Nederland gesteld heeft met betrekking tot de Landsverordening Normering Topinkomens (LNT) die eerst aangenomen moet zijn. Daarom stelt de Raad: ,,Gelet op het vorenstaande staat niet vast dat de voorgenomen versoepeling er inderdaad zal komen zoals becijferd in het ontwerp.”
Daar komt ook nog een andere kanttekening bij omdat er meer uitdagingen zijn die de begroting negatief kunnen beïnvloeden, zoals bijvoorbeeld de verslechterende sociale fondsen bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB), de financiële uitdagingen bij het Curaçao Medical Center (CMC) en vanwege wereldwijde ontwikkelingen een minder gunstige economische groei en hogere inflatie.
Behalve deze constatering schetst de RvA een dilemma rondom de inkorting van de 12,5 procent. Enerzijds moet deze opgeheven worden om leegloop uit het ambtelijk apparaat te voorkomen, omdat er elders - waaronder in Nederland - betere salarissen zijn. Anderzijds zal het terugdraaien van de 12,5 procent een ongunstig effect hebben op de landsbegroting (immers hogere overheidsuitgaven, red.). Er moet dus gewaakt worden voor een te grote kloof tussen inkomens die in Nederland juist verhoogd worden, terwijl er op Curaçao sprake is van een neerwaartse druk.
Het afbouwen van de 12,5 procent korting op het arbeidsvoorwaardenpakket zonder plaatsvervangende maatregelen zal een negatief effect hebben op de begroting, maar als de versoepeling langer uitgesteld wordt, heeft dit ook een nadelig effect voor de langere termijn omdat ambtenaren en gelijkgestelden weggetrokken zullen worden.
,,De ervaring leert dat de overheid juist in cruciale tijden zoals nu de nodige expertise niet kan aantrekken en behouden, vanwege de divergerende arbeidsvoorwaarden tussen de overheid en de particuliere sector en de schaars beschikbare expertise op de arbeidsmarkt. Het langer behouden van de inkorting op de arbeidsvoorwaarden komt in financieel opzicht op korte termijn de overheid weliswaar ten goede, maar het kan ten koste gaan van de kwaliteit van het ambtelijk apparaat”, aldus de RvA.
Het is al zo dat de uitvoeringskwaliteit en ook de -kwantiteit van het overheidsapparaat niet optimaal is en dat dit volgens de Raad een van de voornaamste obstakels is voor het niet naar behoren kunnen functioneren van de overheid. En daar komt dan nu nog bij: ,,De krappe arbeidsmarkt in Nederland, waardoor de arbeidsvoorwaarden daar steeds aantrekkelijker worden ten opzichte van Curaçao, draagt bij aan vertrek van met name kader dat schaars is op de Curaçaose arbeidsmarkt. Ter illustratie van de kloof tussen de arbeidsvoorwaarden in Nederland en op Curaçao kan worden aangehaald dat terwijl de lonen op Curaçao neerwaarts moeten worden gedrukt waardoor de concurrentiepositie van de overheid als werkgever op de arbeidsmarkt verder verslechtert, in Nederland bijvoorbeeld recentelijk een loonsverhoging van maar liefst 20 procent is toegekend aan de defensiemedewerkers inclusief kantoorpersoneel. Dit soort ontwikkelingen versterken een aanzuigeffect dat in het nadeel werkt van de overheid als werkgever.”
Eind oktober werd de begroting 2023 in de Staten behandeld, maar er is nog niet over gestemd. Dit advies van de RvA gaat over de suppletoire begroting 2022, die komende week in de centrale Statencommissievergadering besproken zal worden.