Van onze correspondent
Den Haag - Bonaire zit niet echt te wachten op strafbaarstelling van praktijken van homogenezing. Dat blijkt uit het advies van het Bestuurscollege (BC) bij een initiatiefwet van enkele fracties in de Tweede Kamer. Het wetsvoorstel, dat afgelopen vrijdag is ingediend bij de Kamer, wordt zo goed als zeker aangenomen.
De initiatiefnemers komen uit de fracties van VVD, D66, PvdA, GroenLinks, SP en Partij voor de Dieren, zodat al een flinke meerderheid van de Tweede Kamer achter het voorstel staat. De zogenoemde conversietherapie heeft tot doel om met name homoseksuelen te ‘bekeren’ tot heteroseksualiteit en wordt vooral uitgeoefend door religieuze groeperingen. Voor Bonaire zit juist daar het probleem.
In het advies schrijft het BC dat er op het eiland verdeeldheid is over de kwestie, wat wordt geïllustreerd door de reacties van twee groeperingen. De Fundashon EQ, die opkomt voor de belangen van de LHBT+-gemeenschap juicht het wetsvoorstel toe en zegt dat leden uit deze gemeenschap traumatische ervaringen hebben meegemaakt met homogenezig in hun kerkgemeenschap.
Anderzijds vinden geestelijk leiders van een groep van met name evangelische kerken de wet een inbreuk op de vrijheid van godsdienst. Omdat er geen onderzoek is gedaan op Bonaire, Sint Eustatius en Saba (BES) betwijfelen zij dat er op de BES-eilanden behoefte is aan strafbaarstelling van de conversietherapie. Overigens stellen de geestelijk leiders ook dat er nooit schade mag worden aangebracht aan de medemens, ‘zeker als het indruist tegen iemand zijn eigen beleving en identiteit’.
Het BC bewandelt in het advies aan de initiatiefnemers een middenweg tussen deze reacties. Gesuggereerd wordt om eerst onderzoek te doen op de BES-eilanden voordat ‘dergelijk ingrijpende wetgeving’ wordt ingevoerd en om aan de hand daarvan maatwerk te leveren voor Bonaire. Het bestaande verbod op discriminatie zou bovendien mogelijk al kunnen volstaan.
In het advies erkent het BC dat het een grondrecht is om de seksuele gerichtheid en genderidentiteit ongestoord te kunnen beleven en uit te dragen en dat dit beschermd moet worden. Maar binnen religieuze gemeenschappen is het op Bonaire heel normaal om met mensen te bidden en aan handoplegging te doen. Die vrijheid van godsdienst mag niet in het geding komen.
Het BC vindt het lastig om aan te tonen wanneer sprake is van manipulatie en dwang als gesprekken vrijwillig plaatsvinden met betrokken personen. Verder vindt het eilandsbestuur dat onderdrukking van de seksuele geaardheid moet kunnen, zolang dit niet gericht is op het veranderen van de geaardheid. Bij onderdrukking zou moeten worden afgezien van bepaalde seksuele handelingen en daar zouden sommige personen ook zelf om vragen.
De initiatiefnemers van het wetsvoorstel zijn niet onder de indruk van de suggesties van het Bonairiaanse BC. Het verbod op de conversietherapie moet ook in het Wetboek van Strafrecht BES komen omdat er geen bijzondere omstandigheden zijn om af te wijken van het principe dat Europees Nederlandse wetten ook gelden op de BES-eilanden. Omdat er al voorbeelden bekend zijn van homogenezing willen zij ook niet wachten op verder onderzoek. Het discriminatieverbod biedt geen uitkomst, omdat dit niet ziet op conversiehandelingen.
Als het wetsvoorstel wordt aangenomen wordt conversietherapie een misdrijf, waarbij sprake kan zijn van mishandeling, vrijheidsberoving, dwang en bedreiging. De maximale straf kan, afhankelijk van de omstandigheden, oplopen tot twee jaar cel of een geldboete van de vierde categorie.
