Curaçao steekt met belasting en premies uit boven Cariben en zelfs ook rijke landen

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Curaçao heeft ‘by far’ de hoogste belasting- en premiedruk in het Caribisch gebied, maar scoort met 47,3 procent zelfs hoger dan rijke landen als de Verenigde Staten, Canada, Frankrijk en koninkrijkspartner Nederland.

Dat leest het Antilliaans Dagblad in een studie door de Centrale Bank CBCS: ‘Tax and Premium Burden in the Monetary Union of Curaçao and Sint Maarten’. Doordat het (alleen) Engelstalig is, is het niet erg toegankelijk voor een groot deel van de lokale bevolking.
De gemiddelde belasting- en premiedruk op Curaçao is de afgelopen jaren sterk toegenomen; met 7,3 procent als de periodes 2011-2015 en 2016-2020 met elkaar worden vergeleken. De CBCS rekent met het cijfer 47,3 procent aan druk voor Curaçao en slechts 23,3 procent ten aanzien van Sint Maarten (Aruba wordt niet vermeld, red.).
In de publicatie wordt ervoor gewaarschuwd dat vergelijkingen met de nodige voorzichtigheid dienen te gebeuren, maar het verschil tussen de twee landen van de monetaire unie is volgens deze krant wel zeer substantieel. Het zelfs toegenomen verschil komt mede door de sterke stijging van gemiddelde sociale premiebijdragen op Curaçao (+34,7 procent) terwijl de economie - het bruto binnenlands product, bbp - op Curaçao juist daalde (-3,5 procent) en dat van Sint Maarten juist licht groeide (+0,9 procent).
,,Als er dus geen rekening wordt gehouden met de land-specifieke criteria, betaalde een persoon op Curaçao voor elke verdiende gulden gemiddeld 47,3 cent aan belastingen en sociale premies per jaar, terwijl een persoon op Sint Maarten gemiddeld 23,3 cent per jaar betaalde gedurende de deelperiode 2016-2020.”
Binnen het Caribisch gebied steekt Curaçao er ver bovenuit. Het staatsrechtelijk onafhankelijke Barbados (dat in tegenstelling tot Curaçao voor vrijwel alles zelf opdraait, red.) komt met 33 procent nog het dichtst in de buurt. Maar Sint Lucia (20,7%) en Antigua & Barbuda (19,2%) zitten op minder dan de helft van Curaçao.
,,De gegevens over belastingopbrengsten en premies voor Curaçao zijn afkomstig uit de jaarrekeningen 2016-2020 van respectievelijk de regering van Curaçao en de Sociale Verzekeringsbank SVB”, meldt de publicatie. De totale belastinginkomsten (inclusief socialezekerheidsbijdragen) als percentage van het bbp voor de andere Caribische eilanden zijn ontleend aan het Oeso-rapport ‘Revenue Statistics in Latin America and the Caribbean 2022’.
Zoals gezegd, zit Curaçao zelfs boven het niveau van de rijkste en meest ontwikkelde landen met een hoge mate van welzijn (waarbij de staat ‘van de wieg tot het graf’ zorgt voor zijn burgers, red.).
Ook hier maant de CBCS tot de nodige voorzichtigheid, maar geeft wel aan dat de belasting- en premiedruk op Curaçao 12 procentpunt hoger is dan het gemiddelde van de ontwikkelde economieën (35,3%) en 1,8 procentpunt hoger dan de ontwikkelde economie met de hoogste lasten in deze steekproef, namelijk Frankrijk (45,5%).
Koninkrijkspartner Nederland - met een bijzonder hoog algemeen welzijnsniveau en allerlei uitkeringen, subsidies, opvang en zorg voor grote groepen burgers en bedrijven - zit op 39 procent.
Bovenstaande betreft volgens de CBCS ‘een voorlopige analyse’ van de belasting- en premiedruk in de monetaire unie van Curaçao en Sint Maarten. Er is meer diepgaand onderzoek nodig om de oorzaken van de verschillen in belasting- en premiedruk tussen Curaçao en Sint Maarten enerzijds en andere landen anderzijds in kaart te brengen.
Daarnaast is ‘nader onderzoek nodig naar de effectiviteit’ van de belasting- en premiedruk in termen van welvaartsverlies (als gevolg van een te hoge belastingdruk) en inkomensverdeling. De Centrale Bank zal dit onderwerp opnemen in zijn onderzoeksprogramma van 2023-2025.

Wat is belastingdruk?
De belastingdruk wordt vaak gebruikt om de mate te bepalen waarin de overheid, door middel van fiscaal en begrotingsbeleid, de sociaaleconomische structuur van een land beïnvloedt, met name de herverdeling van inkomen en vermogen (Atrostic en Nunns, 1991). De belasting- en premiedruk is een verlengstuk van de totale belastingdruk en omvat ook de verplichte sociale premies die aan de overheid worden betaald.
De meest gebruikelijke manier om de belasting- en premiedruk van een land te berekenen, is door de som van de totale belastinginkomsten en sociale zekerheidsbijdragen van een land te nemen als percentage van het nominale bruto binnenlands product (bbp) gedurende een bepaalde periode (Oeso, 2022).
Aangezien belastingen en sociale zekerheidsbijdragen de keuzes van individuen verstoren, leiden ze tot een minder efficiënt gebruik van economische middelen en bijgevolg tot een lagere output en inkomen in de economie. Dit wordt de overlast of het welvaartsverlies van belastingen genoemd (Claus et al., 2012). In landen met een progressief belastingstelsel leiden belastingbetalingen en sociale premies echter ook tot herverdeling van inkomen en vermogen en daarmee tot minder ongelijkheid (Lejour, et al., 2022).