Clean Air Everywhere en burgers in verband met herstart Isla
Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Foundation Clean Air Everywhere en 41 burgers beginnen een kort geding tegen het Land Curaçao vanwege ‘berichten in de media op basis waarvan het zich laat aanzien dat een herstart van de raffinaderij reëel, en zelfs aannemelijk, lijkt’. Zo weet het Antilliaans Dagblad.
De eisers willen met het kort geding voorkomen dat de eventuele heropening van de raffinaderij als negatief bijeffect zal hebben dat de luchtverontreiniging in het gebied benedenwinds het Schottegat opnieuw boven een (inter)nationaal geaccepteerd minimumniveau zal komen, zoals dat in het verleden al gedurende een lange periode gebeurde.
Ze verwijzen naar bepaalde uitlatingen van interim-directeur Patrick Newton van overheids-nv Refineria di Kòrsou (RdK). ,,Nu het zich laat aanzien dat er een reële kans bestaat dat de raffinaderij weer zal opengaan, waarbij - kennelijk - wordt uitgegaan van een mate van milieuvervuiling die, in ieder geval de eerste periode, ruimschoots boven de WHO-normen (World Health Organization) zal liggen, en waarbij het Land - dus - zijn inwoners opnieuw onvoldoende beschermt tegen milieuvervuiling, herleeft de discussie omtrent handhaving tegen ontoelaatbare milieuvervuiling.” Dit is voor de eisers aanleiding om naar de rechter te stappen.
Het Land moet volgens hen aan de nieuwe exploitant ‘tijdig duidelijkheid’ verschaffen over de normen, door onder andere een hindervergunning af te geven die in lijn - ‘en dus niet strijdig’ - is met de geldende milieunormen. De eisers menen dat de procedure nodig is omdat de overheid ‘geen enkele openheid van zaken geeft’ en ook niet, of volstrekt onvoldoende en niet inhoudelijk, reageert op vragen en verzoeken.
Clean Air Everywhere wijst op eerdere uitspraken, waaronder het vonnis van 1 juni 2021 van het Hof, dat door geen van de partijen is geappelleerd. Newton, zo stellen degenen die het geding aanspannen, lijkt zich bij zijn uitspraken (bij de Economenclub op 29 april jongstleden, red.) over uitstoot en luchtkwaliteit te baseren op de hindervergunning en bepalingen van de Ministeriële Regeling.
Maar deze regeling, die het Land destijds onder druk van de bodemprocedure in augustus 2020 van kracht liet worden, biedt onvoldoende wettelijke basis om als deugdelijke normstelling te kunnen worden aangemerkt.
In deze regeling heeft het Land gemeend niet te hoeven aanhaken bij de internationaal erkende WHO-normen of de Europese normen - zoals bij de bodemprocedure door het Land aangekondigd - maar voor de eerste periode een (veel) hogere vervuilingsnorm te kunnen hanteren. Eisers willen de ‘regeling welstandscriteria voor luchtkwaliteit’ daarom volledig buiten toepassing laten.
Verder eisen ze dat binnen één jaar na een door de rechter in dezen te wijzen vonnis alsnog maatregelen worden genomen, teneinde te komen tot een normenkader met luchtkwaliteitsnormen voor zwaveldioxide (SO2), fijnstof (PM) en broeikasgassen (CO2), waar de wetgever (Staten en regering) zich wél over heeft gebogen. En waarin voldoende ‘due weight’ is gegeven aan de plicht om zijn burgers te beschermen tegen vervuilde lucht en de daarmee gepaard gaande gezondheidsschade, en dat overeenkomt met de geldende internationale normen.
Ook willen eisers het Land laten veroordelen om ervoor zorg te dragen dat bij het meetstation Kas Chikitu geen overschrijding plaatsvindt van de luchtkwaliteitsnormen voor SO2 en PM, zoals vastgelegd in de WHO-richtlijnen, althans geen overschrijding plaatsvindt van door het Land vast te stellen en op juiste wijze bekend te maken alternatieve normen voor SO2 en PM. Dit alles op straffe van een dwangsom van 100.000 gulden per dag dat de overheid in gebreke blijft bij de nakoming van dit bevel.
