Kemphanen in bodemprocedure over zorgbudget

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Geen geld en geen oplossing. Het budget van het CMC kán nu niet omhoog, stelt de minister van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN). Het moet toch. Het ziekenhuis is slachtoffer van te lage tarieven, politieke beslissingen en onverwachte kosten, aldus het standpunt van het ziekenhuis.

Veel verder kunnen partijen in een bodemprocedure niet uit elkaar staan. Dat bleek woensdag tijdens de behandeling van de zaak. Inzet: het zorgbudget voor het Curaçao Medical Center (CMC) sinds de opening van het nieuwe ziekenhuis in november 2019. De hoogte van dat budget van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) is ‘essentieel voor de bekostiging van de exploitatie en moet minimaal kostendekkend zijn’, brengt CMC-advocaat Eric de Vries van HNB Law & Tax naar voren in zijn pleitnotities. Want ‘ongeveer 90 procent van de bevolking is voor ziektekosten verzekerd via de SVB’ op basis van de basisverzekering ziektekosten (bvz). Omdat bij de berekening van het budget wordt uitgegaan van verouderde tarieven die voor het laatst in 2009 zijn aangepast, krijgt het CMC met een ministeriële beschikking toestemming nieuwe tarieven te hanteren. Op basis daarvan en van de zorgvraag in het voormalige Sint Elisabeth Hospitaal wordt voor 2019/2020 een eerste begroting opgesteld. Maar die ‘wordt niet gevolgd en de nieuwe tarieven worden door de SVB niet geaccepteerd’, aldus De Vries. En zo loopt het verlies in enkele jaren op tot 114,4 miljoen gulden en de schuld aan CMC Vastgoed tot ruim 68 miljoen gulden.
,,De duurzame exploitatie van het CMC vergt meer dan het incidenteel afdwingen van een hogere dan toegekende vergoeding”, verduidelijkt advocaat Richard Pols het standpunt van de minister van GMN. ,,De zaak gaat in feite over het overleven van het hele zorgstelsel.” Want de overheid heeft meer ballen in de lucht te houden dan het CMC. Het gaat om ‘de betaalbaarheid en daarmee de toegankelijkheid van de hele medische zorg’, dus ook die van bijvoorbeeld huisartsen, apotheken en laboratoria. ,,Het ongecontroleerd betalen van steeds meer geld aan de relatief dure tweedelijns ziekenhuiszorg leidt uiteindelijk tot het faillissement van het zorgstelsel’. Pols brengt in herinnering dat op basis van rapporten van externe consultants de toelaatbare meerkosten boven het Sehos-budget van ongeveer 175 miljoen gulden voor 2018 en 2019, waren bepaald op 59 miljoen. Daarvan heeft de overheid 50 miljoen gefinancierd via het budget van 2020 en later nog eens 4 miljoen. ,,Nu blijkt dat het CMC de meerkosten ten opzichte van het Sehos vele malen hoger heeft laten oplopen”, aldus de verdediging van de GMN-minister. Het gaat om 100 miljoen in 2020, 120 miljoen in 2021 en, volgens de begroting, 130 miljoen in 2022. Pols concludeert: ,,Het CMC heeft de controle over de uitgaven verloren en wil dit in deze procedure bij de SVB neerleggen in het bvz-fonds. Dit kan niet omdat er geen geld is.”
De CMC-directie ziet dit totaal anders. De continuïteit van de zorg in ‘het enige centrumhospitaal van Curaçao, een afdeling spoedeisende hulp, intensive care (ic), neonatale intensive care unit (nicu) en cardio care unit (ccu) staat op het spel’. De kosten zijn niet buitensporig, zo heeft een analyse van het bedrijf Performation aangetoond. ,,De kosten van het CMC vallen ruimschoots binnen de benchmark, in de meeste gevallen zelfs lager. De enige post die hoog uitvalt, zijn de kapitaallasten.” En dat is nou net een kostenpost waar de ziekenhuisdirectie geen invloed op had en heeft. Advocaat De Vries: ,,Het is het gevolg van een politieke beslissing ten aanzien van locatie, bouw en financiering van het nieuwe ziekenhuis.” Dus is het aan de GMN-minister om ervoor te zorgen dat het CMC niet de rekening krijgt van de ‘enorme kostenoverschrijdingen’ (203 miljoen gulden) die gefinancierd moeten worden met een lokale en duurdere lening.
,,De zorgbudgetten 2019/2020 en 2021 moeten worden vernietigd en bijgesteld op een niveau Dat de exploitatie van het nieuwe ziekenhuis 75 tot 80 miljoen gulden meer zou kosten dan van het Sehos, was vóór de opening ‘bij alle betrokkenen bekend’. Dat zou betaald kunnen worden uit de besparingen op vier gebieden: geneesmiddelen, specialisten, medische uitzendingen en laboratoriumkosten. Maar het Land en de SVB hebben hun deel van de inspanningen nog niet, of niet volledig, uitgevoerd, aldus de advocaat van HBN Law. Niet alleen een ontoereikend SVB-budget bracht het CMC in de problemen. De begroting werd ook overschreden door een onverwachte grote toename van de zorgverlening aan onverzekerden/ongedocumenteerden en door de politiek gestuurde samenwerking met het Analytisch Diagnostisch Centrum (ADC). De kosten voor laboratoriumdiensten zijn met 21,1 miljoen gulden zo’n 6 miljoen meer dan destijds in het Sehos. En dan zijn er nog de extra uitgaven ten gevolge van de uitbraak van de coronapandemie begin 2020.
De minister van GMN vindt dat het ziekenhuis tekortschiet als het gaat om de administratie van de niet-reguliere kosten. ,,De Inspectie van de Volksgezondheid heeft er meermaals (ook schriftelijk) op gewezen dat het CMC alle directe en gerelateerde zorg voor de covidpatiënten separaat moet administreren en (pro forma) declareren”, schijft advocaat Pols in zijn aantekeningen bij de behandeling van de bodemprocedure. Denk aan ligdagen, ic-opnames, materialen en medicijnen en laboratoriumkosten. Het ziekenhuis creëert een ‘vertroebeld beeld’ door geen onderscheid te maken tussen covid en niet-covid. Bovendien heeft de overheid specifiek voor covidzorg een bedrag van 4,8 miljoen gulden beschikbaar gesteld en wordt de hulp van zorgverleners uit de Verenigde Staten ‘extern gefinancierd’.
Maar, stelt advocaat De Vries namens het CMC: ,,Als deze kosten niet binnen het budget kunnen worden gedekt, waar moet het ziekenhuis de middelen dan vandaan halen?” De Vries vindt ‘geen enkele grond op basis waarvan incidentele kosten niet in het budget zouden mogen worden meegenomen’. Dat zou ook moeten gelden voor aan covid gerelateerde uitgaven.