MFK-politicus strijdt in gerecht voor het ministerschap

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Eduard Braam - de MFK-politicus die momenteel Statenlid is, maar die graag minister was geworden en dat nog steeds wil, echter ‘niet ministeriabel’ werd geacht omdat hij een veroordeling uit het verleden op zijn naam heeft staan - is niet ‘veroordeeld’ in de zin van de Landsverordening integriteit (kandidaat-)ministers.

,,Immers is Braam door het Hof geen straf of maatregel opgelegd.” Aldus zijn advocaat, zijn broer Bertie Braam, in de zaak die gisteren diende. Mocht de rechter deze stelling nu volgen, dan ligt de vordering van parlementariër Braam voor toewijzing gereed, namelijk aanstelling tot minister van Justitie in het kabinet-Pisas.
Het Land Curaçao denkt daar anders over: ,,Het belang van de bevolking bij een integer bestuur, dat ingevuld kan worden door de bepaling dat iemand die wegens een misdrijf veroordeeld is, niet tot het ministersambt wordt toegelaten, weegt zwaarder dan het belang van Braam”, aldus advocaat Mirto Murray.
Na de verkiezingen van 19 maart 2021, waarbij MFK als winnaar uit de bus kwam, is Braam door deze politieke partij bij de formateur voorgesteld voor het ambt van minister van Justitie. Echter, nog vóórdat hij kon worden voorgedragen, heeft Braam zich teruggetrokken vanwege het ‘geruis’ rond zijn toen aanstaande benoeming.
Hij heeft in een persoonlijk gesprek met gouverneur Lucille George-Wout te horen gekregen dat de procureur-generaal, die op grond van de Landsverordening integriteit (kandidaat-)ministers belast is met het justitieel onderzoek, de formateur zal adviseren om Braam, vanwege een strafrechtelijke ‘veroordeling’ in mei 2002, niet als minister voor te dragen.
Braam erkent overigens wel dat bij uitspraak van het Gerechtshof in Amsterdam op 30 mei 2002 bewezen is verklaard dat hij een strafbaar feit heeft begaan, maar - zo betoogt zijn advocaat - het Hof heeft hem hiervoor geen straf of maatregel opgelegd.
Het MFK-parlementslid zal, op verzoek van zijn partijgenoot premier Gilmar Pisas, die Justitie er nu bij doet, zich opnieuw als minister van Justitie beschikbaar stellen en zich door de formateur of de minister-president laten voordragen. Hij wenst daarvoor een uitspraak van het gerecht over zijn benoembaarheid en voordracht, namelijk een antwoord op de vraag of hij ‘ministeriabel’ is (of niet).
Indien het gerecht onder ‘veroordeeld’ ook verstaat de schuldigverklaring aan een strafbaar feit zónder oplegging van een straf of maatregel, dan komt zijn raadsman met aanvullende juridische argumenten. Voor een uitleg van de term ‘veroordeling’ in de zin van de Landsverordening integriteit (kandidaat-)ministers dient dan aanknoping te worden gezocht bij onder meer de Memorie van Toelichting. Dat is ook het geval bij de Landsverordening justitiële documentatie en de brief van de minister-president aan de Tweede Kamer van 20 december 2002.
,,In deze artikelen en documenten wordt onder ‘veroordeling’ verstaan, ‘veroordelingen waarbij een of meerdere straffen zijn opgelegd’ of ‘veroordelingen waarbij een vrijheidsstraf anders dan vervangende moet worden ondergaan’”, aldus Braam namens Braam.
Een ruime uitleg van de term ‘veroordeeld’ in die zin dat deze onbeperkt/onbegrensd moet zijn in tijd, is volgens de advocaat in strijd met de Staatsregeling van Curaçao, het IVBPR (Internationaal Verdrag inzake Burgerlijke en Politieke Rechten) en het zogeheten ‘vergeetrecht’ zoals verankerd in het EVRM (Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens).
,,Een ruime uitleg van de term ‘veroordeeld’ in die zin dat deze onbeperkt/onbegrensd moet zijn in tijd, zou haaks komen te staan op rechterlijke veroordelingen waarbij een verdachte voor een bepaalde tijd wordt verboden om een ambt te bekleden dan wel waarbij een verdachte wordt ontzet uit het passief kiesrecht. Een reden temeer om deze bepaling buiten toepassing te verklaren.”
In het ontwerp-Landsverordening waarborging integriteit (kandidaat-)ministers wordt, zo weet advocaat Braam, een limitering in de tijd aangebracht van tien jaar sinds een veroordeling. Het gerecht kan in verband met deze concept-wet volgens hem ‘anticiperend optreden’.
Het Land stelt dat het beroep van de politicus op het ‘vergeetrecht’ berust op ‘een verkeerde, althans te extensieve, lezing’ hiervan, aldus raadsman Murray. ,,De consistente jurisprudentie op het gebied van het vergeetrecht richt zich met name op verzamelingen van persoonsgegevens en internetzoekmachines als Google en publicaties op het wereldwijde web.”
Het gaat hier volgens hem om enerzijds het belang van Braam, de mogelijkheid tot kandidaatstelling als minister, en anderzijds het belang van de bevolking van Curaçao. Indien Braam minister wordt, vertegenwoordigt hij de Curaçaose bevolking. Volksvertegenwoordiging dient nauwkeurig en zorgvuldig gekozen te worden. ,,Het is dus belangrijk om grenzen te stellen aan de kandidaatstelling.”

Terugkeer in maatschappij
Het Land reageert ook op het resocialisatiebeginsel dat uit het IVBPR voortvloeit. ,,Die conclusie is terecht”, stelt Murray. Na de oplegging van een straf dient ook de voorbereiding op terugkeer in de maatschappij een aanvang te nemen en kan het delict de bestrafte niet eeuwig worden nageworpen. Het gaat hierbij om de terugkeer in de maatschappij.
,,Braam is wel degelijk teruggekeerd in de maatschappij als hoge ambtenaar op een ministerie. De kandidaatstelling voor en benoeming tot minister valt niet zonder meer onder het ‘terugkeren in de maatschappij’. Het resocialisatiebeginsel en de herintegratiegedachte staan los van de benoeming in openbare dienst tot minister.” Het resocialisatiebeginsel en de herintegratiegedachte zien op de veroordeelde die daarna terug in de maatschappij keert en zijn leven weer oppakt. ,,Het is een proces om stap voor stap terug te komen in de maatschappij. Dit staat in beginsel los van de wens benoemd te worden tot minister.”
Het resocialisatiebeginsel is volgens het Land dan ook niet van toepassing. Het gaat hierbij om terugkeer in de maatschappij, niet om een kans op het ministerschap. Aldus de raadsman.