Rechtszaak tegen voormalig directeur De Freitas

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - ,,SSC is tevreden met deze uitkomst”, aldus de raadsman van overheidsstichting Studiefinanciering Curaçao.

,,Voor SSC is het uitermate van belang - als financiële instelling - dat de integriteit van haar bestuur wordt gegarandeerd. Met deze uitspraak is een duidelijk signaal afgegeven dat wanbeleid niet wordt getolereerd en dat het gevolgen heeft.”
Verwezen wordt naar de uitspraak van gisteren waarin voormalig SSC-directeur Margit de Freitas opnieuw in het ongelijk wordt gesteld. Het Gemeenschappelijk Hof heeft vonnis gewezen in de zaak die De Freitas met behulp van haar advocaten Shanti da Costa Gomez en Chester Peterson had aangespannen tegen de stichting. Zij was het niet eens met haar ontslag en vorderde in wezen dat SSC zou worden bevolen om haar weer tot het werk toe te laten, aldus raadsman Achim Henriquez namens SSC.
Reeds in eerste aanleg is deze vordering afgewezen, aangezien het ontslag als terecht werd geoordeeld, vervolgt hij. En, zegt Henriquez, nu heeft het Hof bevestigd dat het ontslag correct is geweest en dus in stand dient te blijven.
,,SSC heeft tegenvorderingen ingesteld”, meldt Henriquez. Al in eerste aanleg heeft het gerecht op verzoek van SSC voor recht verklaard dat De Freitas ‘aansprakelijk is’ voor alle schade die de overheidsstichting lijdt en zal lijden uit hoofde van een tussen SSC en het bedrijf Experientia op 15 mei 2017 - ,,Vlak voor het aantreden van een nieuwe regering” - gesloten ‘miljoenenovereenkomst’. Hiermee verwijst Henriquez naar het kabinet-Rhuggenaath, dat eind mei 2017 aan de slag ging en daarmee het eerste (interim-)kabinet-Pisas opvolgde.
De Freitas is toen veroordeeld tot vergoeding van die schade. Dit oordeel is gisteren door het Hof bevestigd, waarin het Hof aangeeft dat aan De Freitas ‘een ernstig verwijt valt te maken’ als bestuurder door de overeenkomst aan te zijn gegaan. Zo licht de advocaat van de stichting toe.
SSC, tegenwoordig geleid door interim-directeur Sidney ‘Bicho’ Justiana, is blij met de uitkomst. Henriquez: ,,Ter bescherming van de studenten, die afhankelijk zijn van SSC om hun opleiding te bekostigen, is het van belang dat diegenen die SSC schade berokkenen, ook aansprakelijk worden gehouden voor de schade die zij aanrichten. Ook dat doel is met deze uitspraak bereikt.”
De Freitas is in 2011, ten tijde van het eerste kabinet-Schotte (met Pueblo Soberano van wijlen Helmin Wiels als grote coalitiepartner van MFK), benoemd tot voorzitter van SSC. Begin 2012 werd zij naast haar bestuursfunctie tevens interim-directeur. Medio dat jaar trad ze in dienst als directeur en in juli 2013 werd ze, ten tijde van het kabinet van premier Ivar Asjes (PS), benoemd tot statutair directeur. Vier jaar later werd ze in juli 2017, met de regering-Rhuggenaath in Fòrti, geschorst door de raad van commissarissen (RvC) wegens ‘geconstateerd wanbeleid’.
De Freitas werd toen een groot aantal verwijten gemaakt, waaronder het voeren van een ondeugdelijke administratie vooral in boekjaren 2015 en 2016, en dat SSC een groot aantal bankrekeningen had, waarvan in elk geval twee voor de financiële administratie onbekend en ‘duister’ waren.
Verder onder meer dat de uitgaven aan consultants en consultancybedrijven de laatste drie jaar voor de opzegging explosief waren gegroeid; de reis- en verblijfskosten extreem waren toegenomen; het personeelsbestand van SSC fors was uitgebreid en de personeelskosten in absolute zin zeer hoog waren; en dat De Freitas met betrekking tot de huisvesting van SSC onverantwoorde beslissingen heeft genomen. Zijzelf weerspreekt deze aantijgingen en kwalificeert het gestelde wanbeleid als ‘een valse of voorgewende reden’.
De ex-directeur wijst erop dat ze altijd tot volle tevredenheid van de toenmalige RvC heeft gefunctioneerd. Indien dat laatste het geval is ‘betekent dat niet dat van wanbeleid geen sprake kan zijn’, zo meldt het vonnis. ,,De beoordeling of De Freitas zich heeft schuldig gemaakt aan wanbeleid, is aan de rechter.”
Vaststaat dat met de overeenkomst met Experientia (voluit: Experientia Counseling, Consulting Training & Education nv) voor Stichting Studiefinanciering Curaçao (SSC) een financieel belang was gemoeid ‘hoger dan 100.000 gulden’, aldus het vonnis. SSC-advocaat Henriquez spreekt van een ‘miljoenenovereenkomst’. De training van studenten was in de tijd van toenmalig directeur Margit de Freitas uitbesteed aan dit consultancybedrijf, terwijl de kosten daarvan ‘onbegrijpelijk waren gestegen’.
Inzake Experientia stelt SSC, ter onderbouwing van aansprakelijkheid van De Feitas, dat de overeenkomst van 15 mei 2017 nietig is, omdat deze was aangegaan in het kader van het ‘afscheidsbeleid’ en het opvolgende kabinet (Rhuggenaath) werd opgezadeld met een fait accompli. Bovendien was het geven van trainingen niet de core business van SSC.
De raad van commissarissen (RvC) heeft ook geen goedkeuring gegeven aan de overeenkomst. Volgens de statuten van de stichting was het besluit tot het aangaan van die overeenkomst, aldus het Hof, ‘onderworpen aan goedkeuring van de RvC’. Volgens De Freitas had zij wel degelijk goedkeuring gekregen voor het contract met Experientia. Zij wijst daarvoor naar een mail van 5 mei 2017 van vicevoorzitter Johan Nahar van de RvC, verzonden aan De Freitas en cc aan commissaris Remigio Booi: ,,Mi a studia e kontrakt i e ta OK” (Ik heb het contract bestudeerd en het is oké), had Nahar geschreven.
Uit die e-mail van Nahar volgt, naar het oordeel van het Hof, niet dat de RvC tot goedkeuring heeft besloten in een vergadering van haar dan wel buiten vergadering, conform de vereisten die daarvoor zijn gesteld in de SSC-statuten. Zelfs is niet gesteld of gebleken dat Nahar over deze kwestie met Booi of één van de andere RvC-leden contact heeft gehad alvorens hij de mail verstuurde.
,,Daarom kan uit die e-mail niet worden afgeleid dat de RvC goedkeuring heeft gegeven voor het aangaan van de overeenkomst met Experientia, ook niet in verband met de door De Freitas gestelde aanwezigheid van Nahar bij de ondertekening van de overeenkomst. Van enige betrokkenheid van andere leden van de RvC dan Nahar blijkt daaruit niet.” Aldus het vonnis.
Het verweer van De Freitas dat de overeenkomst past in het overheidsbeleid, indien al juist, betekent volgens het Hof niet dat De Freitas daarmee de vrijheid had namens SSC de overeenkomst met Experientia aan te gaan zonder toestemming van de RvC. ,,Dit geldt temeer”, schrijven de rechters ,,omdat de overeenkomst aanmerkelijke financiële lasten voor SSC, die toch al in financieel zwaar weer verkeerde, meebracht en niet is gesteld of gebleken dat het aangaan daarvan bijzonder spoedeisend was.”
Op basis van hetgeen De Freitas heeft aangevoerd kan daarom ‘niet worden aangenomen dat het handelen in strijd met statutaire bepalingen door de overeenkomst met Experientia aan te gaan zonder toestemming van de RvC niet een ernstig verwijt oplevert’.
,,De Freitas is op grond daarvan aansprakelijk voor de nadelige financiële gevolgen van de overeenkomst die De Freitas namens SSC heeft gesloten met Experientia, onder andere het betalen van een substantiële vergoeding aan Experientia.”
De slotsom, ook rekening houdend met de overige punten, luidt dat het bestreden vonnis in eerste aanleg van 30 maart 2020 ‘zal worden bevestigd’.
SSC werd in 1990 opgericht, is gevestigd aan het Molenplein te Otrobanda, en heeft als doel het op basis van wettelijke verordeningen toekennen van studiefinancieringsfaciliteiten aan ingezetenen van Curaçao alsmede het verstrekken, beheren en innen van verstrekte studieleningen en het aantrekken van de daarvoor benodigde middelen.