Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Ontslag op staande voet wegens niet gevaccineerd zijn is nietig, maar ontbinding van de arbeidsovereenkomst met toekenning van een minimale ontbindingsvergoeding is wel mogelijk.

Het gerecht op Curaçao heeft deze maatschappelijk belangrijke uitspraak gedaan. Het gaat in de kern om de vraag of een werkgever zijn werknemer direct of indirect kan verplichten zich te laten vaccineren tegen Covid-19. In het verlengde daarvan ligt de vraag voor of de weigering van een werknemer om zich te laten vaccineren tegen Covid-19 een dringende reden voor ontslag op staande voet oplevert.
Het bedrijf, het gaat hier om Century Trust Curaçao gevestigd in het WTC, stelt dat de weigering van de 25-jarige werknemer om zich te laten vaccineren een dringende reden voor ontslag oplevert omdat zij het overige (oudere, red.) personeel, mede gelet op de beperkte ruimte en de gebrekkige ventilatiemogelijkheden, aan het risico van covidbesmetting blootstelt. De werkneemster voert echter aan dat er geen wettelijke vaccinatieplicht is en dat Century in strijd handelt met haar (grond)recht op eerbiediging van haar persoonlijke levenssfeer en lichamelijke integriteit.
Het gerecht stelt in de beoordeling het volgende voorop. ,,Een algemene vaccinatieplicht bestaat niet en dergelijke verplichtingen passen evenmin binnen de arbeidsverhouding.” Vaccineren raakt immers het grondrecht van burgers op onaantastbaarheid van het menselijk lichaam en het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer. Werkgevers dienen deze grondrechten van hun werknemers te respecteren.
,,Een inbreuk op een grondrecht door de werkgever kan onder omstandigheden echter gerechtvaardigd zijn”, vervolgt het gerecht. ,,Daartoe is van belang dat de handeling die inbreuk maakt een legitiem doel dient en/of de handeling een geschikt middel is om dat doel te bereiken (noodzakelijkheid). Daarnaast moet beoordeeld worden of de inbreuk evenredig is in verhouding tot het belang van de werkgever bij het bereiken van het beoogde doel (proportionaliteit) en moet het doel niet ook op een minder ingrijpende wijze kunnen worden bereikt (subsidiariteit).

‘Werkgever moet werkplek beschermen’
De rechter: ,,De werkgever heeft de wettelijke verplichting om zijn werknemers én derden op de werkplek zo veel mogelijk te beschermen tegen een Covid-19-besmetting. Deze verantwoordelijkheid van de werkgever kan meewegen bij de beoordeling of sprake is van een legitiem doel om inbreuk te maken op de grondrechten van een werknemer.”
Ontslag op staande voet moet als ‘ultimum remedium’ worden beschouwd, bedoeld voor daden, eigenschappen of gedragingen van de werknemer (dringende reden), die ten gevolge hebben dat van de werkgever redelijkerwijze niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren. ,,Daaronder kan zonder wettelijke vaccinatieplicht niet worden geschaard de weigering tot vaccineren.” Dit betreft immers een grote inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de werknemer.
De Covid-19-pandemie zet, aldus het vonnis, ‘op meerdere fronten de verhoudingen op scherp’. ,,Het recht van de werknemer op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer en lichamelijke integriteit kan haaks staan op het belang van de werkgever om zichzelf, zijn werknemers en derden op de werkvloer tegen besmetting te beschermen. De omstandigheden kunnen met zich meebrengen dat voortzetting van de arbeidsrelatie niet meer haalbaar is.” Naar het oordeel van het gerecht is daarvan in het geval van werkneemster en Century sprake.
Het gerecht komt tot de slotsom dat voldoende aannemelijk is geworden dat sprake is van een verandering in de omstandigheden die tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst dient te leiden. De arbeidsovereenkomst zal met ingang van 1 augustus 2021 worden ontbonden en het bedrijf moet een aanvullende vergoeding toekennen, waar de uitkering die werkneemster toekomt op grond van de Cessantia-landsverordening van afgaat.