Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Ook in hoger beroep is niet gebleken dat het Land (lees: de regering) enig gewicht heeft toegekend aan de economische nadelen van de luchtverontreiniging door de industrie, waaronder de Isla-raffinaderij in het Schottegat op, bijvoorbeeld, het gebied van toerisme en medische kosten.
Aldus het Gemeenschappelijk Hof in het belangrijke vonnis, in het voordeel van stichting Clean Air Everywhere tegen het Land Curaçao. ,,Feit is dat internationaal wordt gestreefd naar een schonere wereld, waarbij de focus meer en meer op schone en duurzame energie komt te liggen”, schrijven de drie rechters.
,,Gelet daarop is niet begrijpelijk dat het Land niet meer oog heeft gehad voor de nadelen voor het milieu en de klachten verbonden aan de installaties op deze locatie aan het Schottegat. Niet gebleken is dat het Land zich daarvan rekenschap heeft gegeven.”
In de procedure heeft het Land evenals in eerste aanleg ook in hoger beroep ‘vooral en met klem benadrukt’ hoe belangrijk de raffinaderij en de aanverwante bedrijven zijn voor de economie en de werkgelegenheid hier te lande; en dat strengere normen voor de luchtkwaliteit tot gevolg zouden hebben dat de activiteiten van deze bedrijven - het gaat om de Isla-raffinaderij, maar ook CRU (Curaçao Refinery Utilities) en Aqualectra - zouden moeten worden gestaakt.
Volgens de overheid zou dit desastreuze gevolgen hebben voor de economie en de maatschappij van Curaçao, mede gelet op de kleinschaligheid van het Land en de beperkte overheidsmiddelen.
,,Men kan zich afvragen of de door het Land gevreesde economische rampspoed wel kan worden afgeleid uit de overgelegde interne rapporten”, stelt het Hof. Ook is een vraag of niet eerder - zeker nu die optie al in de WHO-richtlijnen (World Health Organization) van 2005 wordt vermeld - aan de nu in de nieuwe Ministeriële Regeling vastgelegde interim-targets had kunnen worden gedacht.
,,Wat daar ook van zij, het lijkt er vooral op dat het Land in het verleden alleen, althans met name, oog heeft (gehad) voor de voordelen van de (voortzetting van de) raffinaderij en de aanverwante bedrijven en nauwelijks, althans maar in (zeer) beperkte mate, oog heeft (gehad), dan wel heeft willen hebben, voor de nadelen voor milieu en gezondheid die deze industrie op de locatie aan het Schottegat met zich brengt en heeft gebracht.” Zo luidt de snoeiharde beoordeling van het Hof.
Illustratief in dit kader is volgens de rechters dat de overheid, ondanks dat in de vergunning was voorzien in de mogelijkheid om de milieunormen te evalueren en aan te scherpen en ook ondanks het feit dat Isla in 2002 een verzoek in dat kader heeft gedaan, niet van deze mogelijkheid gebruik heeft gemaakt.
,,Al met al heeft het Land maar heel beperkt, en ook in hoger beroep niet afdoende, inzicht gegeven in de toegepaste belangenafweging. Of en zo ja, hoe het belang van de betrokken burgers in het benedenwindse gebied een rol heeft gespeeld in de belangenafweging is niet inzichtelijk geworden. Dit belang lijkt geheel uit het oog te zijn verloren.”
Derhalve kan volgens het Hof niet met vrucht gesteld worden dat er voldoende gewicht (‘due weight’) is toegekend aan het zwaarwegende belang van de betrokken burgers om te worden gevrijwaard van aantasting van hun grondrechten. ,,Tot een ‘fair balance’ tussen dat belang en het belang van samenleving als geheel bij het onverminderd behoud van de activiteiten die voor luchtvervuiling zorgen kan niet worden geconcludeerd.”
Het Land heeft de hem toekomende, naar de mening van het Hof ruime, ‘margin of appreciation’ overschreden. ,,Anders dan het Land stelt, betekent dit niet dat de belangen van een kleine groep burgers benedenwinds het Schottegat gesteld worden boven de belangen van de gehele bevolking.”