Rhuggenaath: Samenwerken om vierde poging te doen slagen

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Tot nu toe lopen overheids-nv Refineria di Kòrsou (RdK) en de Project Management Organization (PMO) op schema en houden zij zich aan de opdracht.

Dit antwoordt premier Eugene Rhuggenaath (PAR) op Statenvragen van oppositieleider Gilmar ‘Pik’ Pisas (MFK).
De vragen hebben betrekking op de inmiddels vierde poging van RdK om een nieuwe operator te vinden voor de Isla-raffinaderij en overige petroleuminstallaties op Curaçao, zoals de olieterminal Bullenbaai en de Curaçao Refinery Utilities (CRU).
Het eiland kan zich niet ‘opnieuw de luxe van een mislukking veroorloven’ waar het gaat om de zoektocht naar een exploitant, stelt Pisas in zijn vragen. Dat is de minister-president met hem eens: ,,RdK/PMO is erin geslaagd voor een vierde keer een ‘preferred bidder’ te selecteren. Dit is dus de vierde poging van Curaçao een strategische partner te vinden als operator van de petroleumfaciliteiten.”
Rhuggenaath: ,,Inderdaad, als verantwoordelijke minister voor het proces deel ik de mening dat het niet wenselijk is om er opnieuw niet in te slagen een operator te vinden. Om die reden moeten alle mensen samenwerken om een goede overeenkomst te sluiten.”

Pisas had vlak na de jaarwisseling een serie vragen gesteld in verband met de selectie van een voorkeurskandidaat. RdK en PMO, die de directie van RdK bijstaat in het ‘Project Arawak’, hadden aangegeven dat er drie partijen waren die een ‘non-binding proposal’ hadden ingediend. Hebben zij de raffinaderij wel bezocht, voordat zij een bod uitbrachten, wil de MFK-parlementariër weten.
Alle drie hebben een due diligence gedaan, conform eigen inzichten en criteria, antwoordt de regeringsleider. Zij zijn daarbij uitgegaan van de inspectierapporten van daartoe gecertificeerde deskundigen, die de installatie hebben bezocht. Op grond daarvan zijn de offertes uitgebracht, aldus Rhuggenaath. ,,Feit is dat de raffinaderij stilstaat en dat niet alle partijen de installaties hebben gezien terwijl ze in bedrijf zijn”, legt de premier uit. ,,Ook niet met nog één of meer bezoeken zullen ze de installatie operationeel kunnen zien. Dit houdt de facto in dat de non-binding proposals noodzakelijkerwijs de bestaande archiefinformatie over de operationele raffinaderij als uitgangspunten moeten nemen.” Deze gegevens bevinden zich in de zogeheten Virtual Data Room (VDR) van RdK.

Maar, zo dringt Pisas aan, als een of meer partijen de Isla niet hebben bezocht, hoe serieus moet hun uitgebracht bod dan worden genomen? Rhuggenaath wijst erop dat behalve gebruik van specialisten die de installaties wel met eigen ogen hebben bekeken, deze partijen inspanningen hebben gestoken in de analyses en calculaties voor een businesscase om een offerte te kunnen uitbrengen.
,,RdK heeft alle biedingen serieus genomen.” Maar de regeringsleider vindt het niet correct - voor een eerlijk, integer en controleerbaar proces - om subjectief te oordelen over de ‘ernst van het bod’ gebaseerd op het aantal bezoeken om gegevens te checken die ook al beschikbaar zijn in de VDR.
Pisas wijst erop dat het zo spoedig mogelijk weer laten draaien van de Isla voor het kabinet-Rhuggenaath prioriteit is. Kan de minister laten weten of RdK/PMO voldoet aan deze instructie? ,,Ja. RdK/PMO heeft de ministerraad een planning gepresenteerd die de diverse data van het project noemen, om op zo kort mogelijke termijn een nieuwe operator te vinden. Tot nu toe voldoet RdK/PMO aan al deze data en het verstrekte mandaat.”

‘Geen sprake van oneerlijke concurrentie’
Er is overigens wel een paar keer uitstel verleend aan partijen om hun offertes in te dienen. Was dat om een van hen voor te trekken, omdat die te laat was met het aanbieden van het voorstel? wil het MFK-Statenlid weten.
Inderdaad is de planning enkele keren met enkele dagen opgeschoven, erkent Rhuggenaath, echter zonder dat het schema van Project Arawak is verlengd. ,,Op het moment dat het uitstel werd verleend, had geen van de bedrijven nog een voorstel ingediend. Alle wijzigingen van de data zijn gebeurd conform de regels, waar vooraf alle partijen mee hebben ingestemd en zonder dat hiermee een werd voorgetrokken of nadeel van ondervond.”
Van oneerlijke concurrentie is dan ook absoluut ‘geen sprake’ benadrukt de premier in een kwestie die van nationaal belang is voor Curaçao. Na beëindiging door Curaçao van het leasecontract met PdVSA op 31 december 2019, staat de Isla al bijna dertien maanden stil. Althans, er wordt niet geproduceerd. RdK houdt letterlijk de waakvlam aan.
Daarvoor maakt de overheids-nv aanzienlijke kosten. Het afgelopen jaar, 2020, al zo’n 115 miljoen gulden, zoals het Antilliaans Dagblad deze week al berichtte. In zijn antwoord aan Statenlid Pisas, geeft Rhuggenaath aan dat daarvan 61 miljoen is gaan zitten in personeelskosten (RdK heeft in eerste instantie alle 915 personeelsleden overgenomen en sinds 1 juli zijn dat er nog 550) en daarnaast 33 miljoen in onderhoudskosten en 21 miljoen in overige operationele uitgaven.

De zoektocht naar een partner-operator kostte het land ook al vele miljoenen. Het eerste traject van toen nog het Multidisciplinair Projectteam (MDPT) onder leiding van Werner Wiels - met het Chinese Guangdong Zhenrong Energy (GZE) - kwam de gemeenschap op 17 tot 18,7 miljoen te staan.
Het MDPT dat volgde en overging in PMO voor het tweede traject en waar Motiva als beste uit de bus kwam, presenteerde rekeningen voor in totaal 6 miljoen. Traject drie met de selectie van Klesch Group kostte PMO 7 miljoen, terwijl traject vier - met nu de keuze voor het lokale consortium Corc (Curaçao Oil Refinery Complex) - tot nog toe 6 miljoen aan uitgaven heeft.
PMO wordt bemand door Arthur Gevers (voorzitter) en de leden Patrick Newton, Alberto ‘Chos’ Romero en Edward Jesus. Zo laat premier Rhuggenaath desgevraagd aan Pisas weten.
De oppositieleider verbaast zich erover dat hoewel de Isla-raffinaderij onderdeel is van de portefeuille van de minister-president, hij regelmatig minister Steven Martina (MAN) van Economische Ontwikkeling hoort spreken over het onderwerp. Hoe kan dat? wil Pisas weten.
,,Elke minister mag communiceren en communiceert met de bevolking over zaken die zijn portefeuille aangaan. Inderdaad valt RdK onder mijn verantwoordelijkheid. Onze raffinaderij en de exploitatie ervan is van invloed op verschillende portefeuilles, wat ruimte biedt aan bepaalde ministers om over zijn/haar deel te communiceren.”

Rhuggenaath doelt hiermee op minister Martina die belast is met economie en ook het energiebeleid en in die hoedanigheid over de Isla-raffinaderij uitspraken kan doen ‘hoewel dit onder de minister van Algemene Zaken valt’. Hetzelfde geldt voor zijn partijgenoot minister Zita Jesus-Leito van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN), wat betreft milieuaangelegenheden.
,,In mijn kabinet verdelen wij maar delen wij ook gezamenlijk verantwoordelijkheid,” eindigt Rhuggenaath zijn antwoord aan de voorman van oppositiepartij MFK.

Wilt u meer informatie? Neem een online abonnement op de krant.