‘Kansarme kinderen in de knel’

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Er is onduidelijkheid over de vraag of huishoudens opnieuw zijn afgesloten van water, nu zij (nog steeds) niet aan de getroffen betalingsregeling (kunnen) voldoen.

Een medewerker van het ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn (SOAW) stelt dat huishoudens die tijdens de coronapandemie met bemiddeling van het ministerie opnieuw aangesloten zijn op het waternet door Aqualectra nu weer afgesloten worden omdat zij zich niet aan de betalingsregeling hebben gehouden. Financieel directeur van het nutsbedrijf Neysa Isenia ontkent dit, maar stelt wel dat sommige huishoudens van elektra worden afgesloten. Zij kan geen totaalcijfer geven van het aantal van water afgesloten huishoudens, maar benadrukt dat huishoudens met een betalingsachterstand via SOAW een betalingsregeling kunnen treffen.
De SOAW-medewerker vermoedt dat het aantal huishoudens dat zich tijdens de pandemie gemeld heeft, over de waterproblematiek, circa 300, het topje van de ijsberg is en dat er meer woningen zonder stromend water zitten. Bij het ministerie gaat het om on- en minvermogenden die al voor de pandemie afgesloten waren vanwege grote schulden. Deze schulden zijn alleen nog maar opgelopen. Er wordt nu alsnog gewerkt aan een minnelijke betalingsregeling, aldus de medewerker.

Het probleem van de wateraansluiting is onlangs door de stichting Hende i Medio Ambiente (HiMA) aangekaart in een brief aan de Curaçaose ombudsman Keursly Concincion, de Nederlandse kinderombudsman Margrite Kalverboer en de Curaçaose minister van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport (OWCS), Steven Croes (PAR). De stichting vraagt daarin aandacht voor de armoede waarbij vooral kinderen in de knel raken. Bij de ombudsmannen wordt gemeld dat veel kinderen thuis geen schoon stromend water hebben. ,,Bij onze vereniging komen steeds meer geluiden van gezinnen die zonder water en sanitaire voorzieningen zitten in het oostelijk deel van het eiland. Wij hebben hetzelfde helaas moeten constateren tijdens het uitdelen van de vele aan ons gedoneerde voedselpakketten”, zo wordt naar Concincion geschreven.
De organisatie stelt begrepen te hebben dat de ombudsman in juli vorig jaar samen met de collega-ombudsmannen van Sint Maarten en Nederland een brief heeft geschreven aan premier Mark Rutte. ,,Onze vraag aan u is of u daar inmiddels een reactie op heeft gehad en in hoeverre Nederland hulp kan bieden aan een onaanvaardbare situatie”, zo stelt HiMA aan Concincion. De ombudsman legt tegenover deze krant uit dat er inderdaad juli vorig jaar een brief is geschreven aan premier Rutte en dat hij hier nog geen reactie op heeft gekregen. In de brief aan Rutte wordt onder andere het waterprobleem aan de orde gesteld: ,,Voor Curaçao zijn de bestaande en toenemende armoede op het eiland, en de toegang tot schoon drinkwater voor kwetsbare burgers belangrijke actuele onderwerpen.”

Naar HiMA is namens staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Raymond Knops (CDA) wel een reactie gestuurd over de armoedeproblematiek. Een woordvoerder legt uit dat Knops onlangs zijn zorgen heeft geuit over de armoede en verwijst naar de omvangrijke bedragen die Nederland beschikbaar heeft gesteld voor noodhulp (met name voedselhulp). Ook wordt verwezen naar de hervormingen die zijn overeengekomen en vastgelegd in het Landspakket Curaçao. ,,Met de uitvoering van dit landspakket is gestart en hiermee wordt toegewerkt naar een structurele verbetering”, aldus het antwoord van Knops.

‘Leren wordt heel moeilijk’
Voor de Nederlandse kinderombudsman wordt door HiMA een verband gelegd met het onderwijs en wordt gesteld dat leren wel erg moeilijk wordt in deze omstandigheden van armoede. De organisatie schrijft: ,,Ten tijde van de vele voedselpakketten die wij namens onze vereniging hebben uitgedeeld en de gesprekken met moeders en vaders met kinderen is ons opgevallen dat nog steeds veel huishoudens afgesloten zijn van water en elektriciteit, kinderen derhalve ook geen internet en al helemaal geen computer of laptop hebben. Dit is bijzonder zorgwekkend. Wij maken ons ernstig zorgen over de toekomst van juist deze kwetsbare groep kinderen. Wellicht ten overvloede melden wij dat vóór Covid-19 al een derde van de bevolking ver onder de armoedegrens moest zien te overleven. Dat de toestand op dit moment is verslechterd, is zeker niet nieuw.” Concincion hierover: ,,We hebben voorgesteld om een wet te maken waarin iedereen toegang tot schoon drinkwater gegarandeerd wordt. Dat is al in 2012 gebeurd. Ook wij krijgen signalen over de afsluiting van drinkwater. We hebben er eind vorig jaar (2020) een gesprek over gevoerd met de minister van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn (SOAW), Hensley Koeiman (MAN). Het antwoord is dat eraan gewerkt wordt.”
In mei 2020 is ook een brief gestuurd naar de minister van Algemene Zaken, Eugene Rhuggenaath (PAR) over de wateraansluitingsproblematiek. In die brief stelt de ombudsman van oordeel te zijn dat de inspanningen die in het verleden zijn verricht of nu worden verricht nimmer tot gevolg mogen hebben dat burgers uiteindelijk toch volledig van schoon water verstoken blijven.

De brief ging gepaard met een schrijven uit 2012 waarin al verschillende voorstellen werden gedaan om te zorgen dat iedereen schoon water heeft. Een van die voorstellen is om een minimumaantal kubieke meter water gratis te leveren in overeenstemming met internationale normen zoals die van de World Health Organization.
Ook Onderwijsminister Croes krijgt een schrijven van HiMA. De stichting vraagt ‘of de vaardigheden (van kwetsbare kinderen) op het gebied van taal en rekenen harder achteruit zijn gegaan en de verschillen tussen leerlingen groter zijn geworden tijdens Covid-19’. ,,Het bestuur vraagt zich af of hier onderzoek naar is geweest, dan wel of er plannen zijn naar de geschetste problematiek onderzoek te plegen. Waar thuis materiële voorzieningen zoals een internetaansluiting of laptop ontbreken, en veel mensen afgesloten zijn van elektriciteit heeft het afstandsonderwijs ongetwijfeld juist de kwetsbare kinderen ernstig geraakt. Wij vragen ons dan ook af hoe de overheid deze problematiek heeft opgelost”, aldus HiMA aan de minister.

Wilt u meer informatie? Neem een online abonnement op de krant.