Land van herkomst: Jamaica
Leeftijd: 40
Kinderen: 3 kinderen van 25, 19 en 17 jaar. Die van 25 woont in Jamaica en heeft een dochter
Beroep: Barmedewerker en haarverzorgster
Aantal jaar op Curacao: 12 jaar

Elf jaar geleden zag ik op mijn telefoonscherm een berichtje oppoppen. Het was een onbekend nummer en ik dacht: “Yessss, dit is mijn vriendin Maria!”
Ze had mij beloofd dat ze mij zou sms’en wanneer het haar was gelukt om in het buitenland te gaan wonen. Ze gaf mij veel advies over hoe ik naar het buitenland kon vertrekken en na aankomst zou ze mij helpen met opstarten. Meteen begon ik alles te regelen. Net toen ik op het punt stond om een ticket naar Sint Maarten te kopen, dacht ik: ,,Laat ik het nog even dubbelchecken of dit wel klopt. Ze zei, nee je moet een ticket kopen naar Curaçao!” Nog nooit had ik van die naam gehoord. Al mijn vrienden zijn namelijk naar Sint Maarten en Panama gegaan.
Eenmaal aangekomen op Curaçao, stond Maria mij op te wachten op Hato. In het begin was ik veel aan het fietsen om het eiland te ontdekken. Eigenlijk dacht ik dat ik sneeuw zou zien op Curaçao en dat het hier Engelstalig zou zijn. Door één betaalde advertentie te plaatsen in de Via Via, vond ik meteen werk als schoonmaakster.
Ik was erg teleurgesteld in Maria, ze bleek uiteindelijk helemaal niet mijn vriendin te zijn. We woonden met haar vriendinnen in een huis, maar zij stalen al mijn geld. Als oplossing stuurde ik het geld dat ik verdiend had op naar Jamaica. Toen ze daarachter kwamen, hebben ze gewoon mijn koffer op straat gezet. Ze vonden dat ik al mijn geld met hen moest delen. Dat kan toch niet? Ik moest immers ook voor mijn kinderen in Jamaica zorgen. Je moet echt voor jezelf zorgen en sterk blijven. Ik wilde een beter leven voor mijn kinderen en probeerde ze zoveel mogelijk te helpen. Het was zo naar en ik miste ze vreselijk. Uiteindelijk heb ik besloten, ondanks dat ze hier geen Engels spreken, om mijn jongste dochter hierheen te halen. Ze kan hier kennis opdoen in de hospitality wat ze later weer kan gebruiken in Jamaica. Het is ook een fijn idee dat ze hier is. Curaçao is zoveel veiliger! In Jamaica moet je vooral als vrouw goed weten wat je doet en je moet heel voorzichtig zijn. Om een kleine reden word je al vermoord. Naast de vele moorden zijn er ook gigantisch veel verkrachtingen. Elke dag leef je in angst dat je iets zal overkomen.

Als alleenstaande moeder zonder financiële steun van de vader, was het heel zwaar. Ik werkte heel hard. En het is nog zwaarder als je ongedocumenteerd bent.
Men maakt hier veel misbruik van je situatie. Soms word je niet uitbetaald. Je bent dan zo machteloos en je kan helemaal niets doen. Een vriendin van mij werkte als live-in van 6.00 a.m. tot 8.00 p.m en ze krijgt maar 750 gulden per maand. Een minimumloon moet 1.500 gulden zijn, maar omdat ze illegaal is betalen ze haar maar de helft. Zo kan je toch niet met mensen omgaan? Het is gewoon niet eerlijk! Echt niet eerlijk.
Een ander probleem is dat sommige mensen je maar voor 4 uurtjes willen inhuren terwijl het werk is waar je 7 uur voor nodig hebt. Om daar te komen moet je vaak 2 busjes nemen wat je al gauw 6 gulden kost. Vergeet niet, dat je ook nog terug naar huis moet gaan en de bus opnieuw moet betalen. Het heeft dan bijna geen zin om voor ze te werken.
Het probleem hier is dat de mensen veel macht hebben. Ze weten dat het moeilijk is om werk te vinden en ze behandelen je heel slecht. Ze weten dat ik machteloos sta. Als ik papieren had gehad dan was ik gewoon naar de minister van Arbeid gegaan om gelijkwaardig behandeld te worden.
Het voordeel van mijn uiterlijk, is dat ik niet opval. Als mensen mij op straat zien lopen dan denken ze dat ik een lokaal persoon ben. Als ik uit de problemen wil blijven dan spreek ik gewoon Papiaments. Dit in tegenstelling tot de Venezolanen, zij zien er anders uit en zijn dan ook bang voor de politie. Ik ben niet bang hier. Gelukkig voor hen controleert de politie nu met Covid-19 minder.
Weet je, het is zo belangrijk dat je geld spaart. Ik weet dat ik ongedocumenteerd ben daarom spaar ik al mijn geld. Een keertje was mijn dochter ziek waardoor we naar het ziekenhuis moesten. Doordat ik spaargeld had, kon ik meteen de rekening betalen. Ze behandelden ons daar wel goed. Nog een voordeel is als je hier geld kan sparen dan kan je geld overmaken naar Jamaica. De wisselkoers is voordelig daardoor kan je veel sparen in Jamaica. Gelukkig heb ik altijd geld gespaard.

Sinds Covid-19 er is, ben ik al mijn werk verloren. Het is echt een heftige ramp die nog lang niet voorbij is. Inmiddels heb ik al 3 keer een betaalde advertentie geplaatst in de Via Via en heb nog steeds geen werk gevonden. Het leven op Curaçao is veel moeilijker geworden. Het komt ook doordat ik geen papieren heb. Als ik die had gehad dan had ik nog kunnen solliciteren bij de hotels. Zij willen alleen mensen met papieren.
Weet je, ik ben slim en heb altijd gespaard. Een tijd lang heb ik kunnen leven van het gespaarde geld op mijn Jamaicaanse rekening. Zo kan ik mijn huur, water en stroom betalen. Mijn huurbaas heeft namelijk ook geld nodig om van te leven. Als ik geen geld had gespaard wat zou er dan met mij zijn gebeurd?
Mijn zorgen worden groter omdat mijn spaargeld nu op is. Mijn dochter heeft geen werk meer. We kunnen nog wel elke dag eten maar we moeten ons erg beperken.
Gelukkig helpt een vriend mij en een man die af en toe langskomt support mij ook.
Verder zijn er nog mensen van de kerk die hulp bieden. Ze hoeven het niet te doen; ze doen het omdat ze een goed hart hebben. Ik ben hun zo dankbaar.
Iemand heeft mij ook geholpen aan een kaartje van het Rode Kruis. Ik moest toen aan die persoon mijn ID-kaart geven zodat ik dit kaartje kon ontvangen. Hiermee kan ik wat eten kopen. Het probleem is dat niet iedereen van de ongedocumenteerden hulp krijgt. Veel mensen zijn namelijk heel erg bang. Ze durven niet in contact te komen of hun ID-gegevens af te geven. Ik ben niet bang!
Ik heb geen idee hoe mijn toekomst eruitziet. Ik kan niet in de toekomst kijken.
Het frustreert me dat ik niet kan werken. Nu ben ik alleen maar aan het nadenken over deze moeilijke tijden. Ik moet dingen doen maar ik heb geen geld.
’s Nachts kan ik niet slapen. Meestal val ik pas rond 4 uur in slaap. Ik heb stress en mijn spaargeld raakt op. Zonder werk is er geen geld en kan ik mijn huur niet betalen en eten kopen.
Ik vind het vervelend om hulp aan te nemen van mijn vrienden, want ik weet dat het hun ook stress geeft ook al zullen ze dat niet zeggen.
Het is beter als je werkt. Dan verdien je geld wat ook beter is voor je gemoedstoestand. Je kan toch niet de hele dag stil zitten? Dan ga je zitten nadenken, wat weer stress geeft.
De baas waar ik het laatst voor werkte heb ik gebeld. Helaas kan ze mij niet aan werk helpen omdat ze mij niet meer kan uitbetalen. Het is nu de zwaarste tijd voor mij op Curaçao, in al die 12 jaar dat ik hier woon. Het niet hebben van werk is zo vervelend. Je ziet het ook in Punda en Otrobanda; er is niets, op de zon na. Het maakt het land helemaal kapot en straks gaan we weer in lockdown. Ik moet zien te overleven, hoelang het ook duurt. Zolang we water hebben en ik bid, kunnen we overleven. Meer kan ik niet doen. Ik ga geen bank beroven of van iemand stelen. God zal er altijd voor mij zijn en ik zal sterk zijn.

Project Creator & Manager: Berber van Beek
Fotografie: Berber van Beek
Tekst and Interview: Yolanda Wiel & Berber van Beek
Vertalers: Carlos Monasterios en Judy Wassenberg
Assistent: Ivonne Zegveld, Mareine van Beek en Reina Keijzers

Berber van Beek (1978), is allround fotograaf en eigenaar van Studiorootz - photography. Met het project ‘Hidden voices of undocumented people on Curaçao during Covid-19’ wil zij het verhaal van verschillende ongedocumenteerde mensen op Curaçao in beeld brengen, hun stem laten horen en hiermee meer bewustwording kweken en empathie opwekken voor de situatie van deze groep mensen. Deze campagne zorgt er ook voor dat Venezolanen die naar Curaçao willen komen, de verhalen kunnen lezen over landgenoten die hier ongedocumenteerd leven. Van Beek hoopt hun inzicht te geven in de (moeilijke) levensomstandigheden hier zodat ze weten wat hun eventueel te wachten staat.
Naast de publicaties in het Antilliaans Dagblad heeft Van Beek sinds 10 december - de Dag van de Mensenrechten - ook een interactieve expo in het Curaçaosch Museum waarbij naast de foto’s ook schoenen van ongedocumenteerde Venezolanen die zijn gevonden, worden tentoongesteld.
Vorig jaar verscheen de campagne ‘Hidden voices of undocumented Venezuelans on Curaçao’ onder de naam ‘Hiding in plain sight’ bij UNHCR. In het Antilliaans Dagblad is toen gedurende twee maanden elke week een foto samen met een artikel verschenen. Daarnaast is er een social mediacampagne geweest.  

www.studiorootz.com
www.berberprojects.com