'Neem beslissing CAS-eilanden met warm hart enerzijds en koel verstand anderzijds’

Van een onzer verslaggevers

Willemstad/Den Haag - De Nederlandse premier Mark Rutte (VVD), tevens voorzitter van de Rijksministerraad (RMR), is opgeroepen komende vrijdag ten aanzien van Curaçao, Aruba en Sint Maarten (CAS-eilanden) een ‘beslissing te nemen met compassie en een warm hart enerzijds en een koel verstand anderzijds’.

De oproep komt ‘namens heel velen in Nederland’ en is ondertekend door Jandino Asporaat, Hans de Boer, Roger van Boxtel, Glenn Helberg, Ernst Hirsch Ballin, Tania Kross, John Leerdam, Churandy Martina, Ed Nijpels, Alexander Pechtold, Jörgen Raymann, Paul Rosenmöller, Clemence Ross, Nout Wellink en Herman Wijffels.

Allen prominente personen die in het verleden en vaak nog steeds vanuit Nederland nauw betrokken zijn met de Caribische delen van het Koninkrijk; vanwege hun afkomst (zoals Asporaat, Kross, Leerdam en Martina), of omdat ze oud-bestuurder zijn geweest met de Antillen in hun portefeuille (Hirsch Ballin, Van Boxtel, Pechtold) of al dan niet oud-Kamerlid (Rosenmöller en Nijpels) en als voormalig president van De Nederlandsche Bank (Wellink). De Boer is voorzitter van VNO-NCW, de grootste werkgeversorganisatie van Nederland en vanuit die functie invloedrijk in politiek Den Haag. Allemaal kunnen beschouwd worden als ‘Antillenvrienden’.

Gisteren, zondag 28 juni 2020, schreven zij Rutte aan - ‘Geachte minister-president, Beste Mark’ - met een dringend verzoek om extra aandacht voor de drie Caribische landen van het Koninkrijk. Eerst relativerend: ,,De externe schok van corona heeft ons zeer welvarende Nederland heel hard getroffen en wij hebben gelukkig de middelen om ons met heel veel moeite toch naar boven te worstelen.”

Dan gelijk inzake Curaçao, Aruba en Sint Maarten: ,,Onze Caribische partners in het Koninkrijk hebben minstens drie van deze externe, niet beïnvloedbare schokken voor hun kiezen gekregen: orkanen, een volledig ingestort buurland Venezuela en daarover heen het coronavirus.”

En ten aanzien van de CAS-eilanden gaat het, zo wordt benadrukt, ‘ook nog eens om kleinschalige eilandeconomieën, die van nature al kwetsbaar zijn en enorm afhankelijk van het toerisme’. ,,Er komt door corona letterlijk geen toerist meer naar de eilanden. De sociale en economische ellende op de eilanden is bijna niet te overzien.” De brief aan Rutte vervolgt door op te merken dat ‘tienduizenden gezinnen van de voedselbank leven’ en ‘de formele en informele werkloosheid naar 30 tot 50 procent gaat’. Nederland is bijgesprongen in de eerste drie maanden van de coronacrisis en stelt ‘stevige voorwaarden’ aan haar hulp. Dat wordt volgens de briefschrijvers ‘ook op de eilanden logisch gevonden’. ,,Er is veel om te hervormen en te verbeteren in de eilandsamenlevingen en -economieën.”

Komende vrijdag 3 juli gaat de Rijksministerraad beslissen over het vervolg van de coronahulp van Nederland aan de CAS-eilanden. ,,Wij roepen u op om die beslissing te nemen met compassie en een warm hart enerzijds en een koel verstand anderzijds”, zo verzoeken zij om enigszins coulant te zijn naar de eilanden.

De compassie spreekt volgens de ondertekenaars voor zich, want heel veel mensen op de eilanden hebben niets meer. ,,We moeten hen helpen.” Maar óók het koele verstand is heel belangrijk, gaat de brief aan Rutter verder. ,,Voorwaarden horen daarbij, maar laat de eilanden meebeslissen en stel veilig dat bij volgende verkiezingen iedereen de solidariteit en rechtsstatelijkheid van de Koninkrijksbanden op hoge waarde weet te schatten.”

En: ,,Richt de hulp zodanig in dat enerzijds de kansarmen op de eilanden de meerwaarde ervaren van de Koninkrijksrelatie en anderzijds de economische structuur van de eilanden wordt versterkt.”

De initiatiefnemers voor het schrijven aan Rutte wijzen erop dat ‘positieve ontwikkelingen daar gaande waren, denk aan vergroening en Unesco/cultuurtoerisme’. ,,En er is zo veel meer mogelijk, met van twee kanten in de Koninkrijksrelatie de combinatie van zakelijkheid en een warm hart. Wij doen deze oproep namens heel velen in Nederland.” Afgelopen vrijdag nog liet de Nederlandse minister-president weten bezorgd te zijn over de demonstraties en rellen van vorige week op Curaçao, maar dat zijn regering niets zal doen om de pijn bij de demonstranten te verlichten en vasthoudt aan de voorwaarden die worden gesteld aan de financiële steun in verband met de coronacrisis.

‘Rutte buigt niet voor protesten’ kopte het Antilliaans Dagblad zaterdag, wat vervolgens ook werd getoond in het Nederlandse NOS Journaal ‘s avonds. De geëiste hervormingen leveren op de langere termijn alleen maar banen op, is zijn overtuiging.

,,We vragen geen bezuinigingen, maar hervormingen”, verduidelijkte de VVD-premier op een vraag vanuit de pers of het niet te ver gaat met de voorwaarden als daardoor vuilnismannen ontslagen worden. De Nederlandse regeringsleider toonde zich net zo onbuigzaam als zijn staatssecretaris Raymond Knops (CDA) van Koninkrijksrelaties, die donderdag eveneens niet verder ging dan nog eens uitleggen waarom hij hervormingen eist bij het steunpakket.

De brief van de prominente Nederlanders krijgt de nodige aandacht van de media: ‘Oproep aan Rutte: geef ruimhartig coronahulp aan Cariben’, kopte de NOS gisteravond al. ,,Een groep bekende Nederlanders vraagt de regering om zich ruimhartig op te stellen bij het verstrekken van coronahulp aan Aruba, Curaçao en SintMaarten.”

Tegenover het Algemeen Dagblad in Nederland zegt Hans de Boer, voorzitter van de machtige Nederlandse werkgeversorganisatie VNO-NCW, dat hij van ministers uit de regering op Curaçao hoort dat CDA-staatssecretaris Knops zich hard opstelt bij het opstellen van voorwaarden voor steun.

De Boer: ,,Ze kunnen er daar niets aan doen dat Maduro in Venezuela huishoudt, de ene na de andere orkaan over ze heen komt en nu corona weer. Daardoor stort het toerisme in.” Hij is een van de auteurs van de brief aan Rutte. ,,Er zitten nu een paar fatsoenlijke partijen in de regering van Curaçao. Als je ze nu uitmergelt met keiharde voorwaarden, krijgen ze straks na de verkiezingen weer een populist aan het roer waar je geen zaken mee kunt doen.”

De Boer tekende samen met onder meer NS-president Roger van Boxtel, tv-presentator Jörgen Raymann, oud-president van De Nederlandsche Bank Nout Wellink, voormalig PvdA-Kamerlid John Leerdam, VVD-prominent Ed Nijpels, CDA’er Herman Wijffels en GroenLinks-senator Paul Rosenmöller.

De Boer was zondagavond ook te gast bij de talkshow Op1 van de Nederlandse publieke omroep NPO. ,,Curaçao is zwaar getroffen door de coronacrisis, heeft te maken met een instortende olie-industrie en herbergt tienduizenden Venezolaanse vluchtelingen,” aldus de introductie van het programma gisteren.

,,Afgelopen week was het paradijselijke eiland het toneel van rellen, plunderingen en brandstichting. Hoe moet het nu verder?” Bij Op1 vertelt voorzitter van VNO-NCW De Boer wat er moet gebeuren met de Nederlandse economie. Persoonlijk voelt hij zich ‘erg verbonden met Curaçao’. Hij vindt dat er nodig iets moet gebeuren.