Rosenmöller: Hoe meer vreemde ogen dwingen hoe beter
Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Als het aan Nederland ligt wordt er tijdens dit Ipko-overleg nog een besluit genomen over de wederzijdse verkiezingswaarneming en vindt dit plaats in 2021; eerst bij de verkiezingen in maart in Nederland en daarna op Curaçao en Aruba.

Dat is gisteren tijdens het Interparlementair Koninkrijksoverleg (Ipko) door het Eerste Kamerlid Paul Rosenmöller naar voren gebracht. ,,Het onderwerp van de wederzijdse verkiezingswaarneming heeft nu een status bereikt waarbij we concrete afspraken kunnen maken die we moeten voorleggen aan Sint Maarten en waarbij dit eiland zich het liefst aansluit. Het onderwerp heeft al twee keer op de Ipko-agenda gestaan. Er is een voorstel door Nederland uitgewerkt waarbij teruggegrepen wordt naar wat er vorig jaar is afgesproken. We weten hoe belangrijk het is om een democratie te hebben en dat een verkiezing goed, zuiver en volgens internationaal erkende spelregels moet verlopen. Het lijkt een vanzelfsprekendheid, maar als het niet het geval is, is de wereld te klein. Onze suggestie is om de waarneming in internationale context te laten plaatsvinden en om vast te leggen hoe dat gebeurt. Zo kunnen er afspraken gemaakt worden over de duur van de waarneming en over de rapportage”, aldus Rosenmöller.
Van Arubaanse zijde wordt ingebracht dat verkiezingswaarneming doorgaans op uitnodiging van politieke partijen gebeurt. Ook wordt gevraagd of het niet vreemd is om als zittend parlementariër waarnemer te zijn bij verkiezingen voor nieuwe parlementariërs. Curaçaos lid Ana-Maria Pauletta (PAR) legt vervolgens uit dat het hier specifiek gaat om verkiezingswaarneming vanuit de parlementen. Want internationale verkiezingswaarneming is er al op Curaçao en bovendien is er wetgeving in de maak om het hoofdstembureau te verzelfstandigen en onafhankelijker te maken. ,,Het gaat er dus om dat parlementsleden bij elkaars verkiezingen aanwezig kunnen zijn”, aldus Pauletta.
Zij wordt aangevuld door Tweede Kamerlid André Bosman en Eerste Kamerlid Annemarie Jorritsma. Bosman legt uit dat waarneming niets nieuws onder de zon is en dat bij waarneming vanuit Europa al jaren samengewerkt wordt met internationale organisaties, zoals de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Daar kunnen de Koninkrijkslanden zich bij aansluiten. ,,Er bestaan hier hele draaiboeken over. Het gaat om het openstellen van de verkiezingen voor mensen van buiten die alleen maar waarnemen”, aldus Bosman. Jorritsma: ,,Als parlementariërs kijk je bij elkaar, je observeert en je leert ervan. De waarnemers hebben totaal geen invloed op de uitslag.”
Naar aanleiding van een opmerking van Curaçaos Statenlid Yves Schoop (MAN) wordt gesteld dat iedereen bij elkaar mag komen kijken, dus ook Caribische Statenleden bij de verkiezingen in Nederland. Rosenmöller: ,,Maak het internationaal en kijk bij elkaar. Hoe meer vreemde ogen dwingen hoe beter het is. We moeten de regeringen zien te winnen voor deze vorm van verkiezingswaarneming. Onderdelen die wat ons betreft essentieel zijn, is dat de waarneming internationaal is en dat de regeringen de uitnodigende partij zijn. Het is jammer dat Sint Maarten bij de verkiezingen deze week geen waarneming heeft, maar de eerste verkiezingen zijn in maart 2021 in Nederland en daarna ook op Aruba en Curaçao.”