Van een onzer verslaggevers
Willemstad - De schoolbesturen op Curaçao zouden een aanzienlijk hoger bedrag moeten krijgen voor de vergoeding van de schoonmaakkosten. Het uurtarief waar de overheid nu van uitgaat is vier gulden te laag.
Hans Meijs van onderzoeksbureau Panta Rhei adviseert het ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport (OWCS) dan ook om de vergoeding voor schoonmaak te baseren op een uurtarief van 16 gulden, in plaats van 12 gulden. Dat betekent een extra uitgave van bijna 970.000 gulden voor het ministerie.
Het ‘Onderzoek Toereikendheid Bekostigingsnormen Huisvesting en Bestuur, Beheer en Administratie’ dat Meijs in februari dit jaar afrondde, bevestigt in grote lijnen wat al in 2011 naar voren kwam in het rapport van Stichting Overheidsaccountants Bureau (Soab): de schoolbesturen komen niet uit met het geld dat zij krijgen voor het betalen van de materiële kosten en met name de elektriciteits- en schoonmaakrekening.
Vorige maand vroeg de Vereniging Protestants Christelijk Onderwijs (VPCO) aandacht voor de penibele situatie waarin het onderwijs verkeert en overhandigde een noodbrief aan premier Eugene Rhuggenaath (PAR). Ook Meijs concludeert dat er via het stelsel Vergoeding & Verantwoording (V&V) meer geld moet naar de schoolbesturen om de kosten voor huisvesting te kunnen ophoesten. In totaal gaat het om bijna 309.000 gulden, maar dat is exclusief de 1,3 miljoen gulden voor bestuur, beheer en administratie (bba). Meijs adviseert om de post bba ‘uit het stelsel van de normbekostiging te halen en apart te vergoeden’. Met name het bedrag dat aan accountants wordt uitgegeven varieert enorm. De controle van de cijfers van de Dienst Openbare Scholen (DOS) komt op conto van de overheid als geheel. Maar ‘de accountantscontrole van de bijzondere schoolbesturen variëren van 10.000 tot 85.000 gulden’, terwijl ‘de vergoeding respectievelijk 495 en 30.000 gulden bedraagt’, aldus Meijs in het rapport. ,,De werkelijke kosten zijn veel hoger dan de vergoeding.”
Vooral de vergoeding voor schoonmaakkosten schiet tekort, concludeert Meijs op basis van het onderzoek dat in november en december 2017 in opdracht van het ministerie van OWCS werd uitgevoerd.
Panta Rhei voerde gesprekken met de meeste schoolbesturen en de Stichting Onderhoud Scholen (SOS) en onderzocht de situatie op vijf openbare scholen van verschillende onderwijstypes. ,,De schoolleiders zijn niet tevreden over de kwaliteit van het schoonmaakwerk, omdat er onvoldoende schoonmaakpersoneel wordt ingezet”, schrijft Meijs, die berekende dat de schoonmaakkosten 22 procent hoger zijn dan de vergoeding. Het advies luidt dan ook om het tarief te verhogen van 12 gulden per uur naar 16 gulden per uur, inclusief schoonmaakmiddelen. Want met die vier gulden extra zijn de werkelijke kosten gedekt, ‘uitgaande van het huidige minimumloon van 9,175 per uur, de geldende tarieven voor sociale premies’ en andere uitgaven aan bijvoorbeeld bonussen, vakantiegeld, reservering cessantia, verzekeringen, kleding en vervoer’.
Uit het onderzoek van Panta Rey blijkt dat ‘vrijwel elke school veel meer elektriciteit verbruikt dan wordt vergoed’. Bij de vijf onderzochte scholen is dat zelfs ‘gemiddeld het dubbele van de norm’. Meijs noemt als oorzaken: onderbezetting, meer lokalen en meer airco’s dan waarop de vergoeding is gebaseerd en het feit dat lokalen buiten reguliere schooltijden worden gebruikt. Vooral het gebruik van airconditioning drukt zwaar op de begroting. En de vraag naar airco’s op scholen zal gegarandeerd toenemen, voorspelt Meijs. Door het ontbreken van beleid voor de aanschaf van airco’s is ‘de situatie onbeheersbaar’. De bal ligt bij het Land Curaçao dat een afweging moet maken tussen de noodzaak van gekoelde lokalen en de beschikbare financiële ruimte. Meijs noemt zonnepanelen als een goed alternatief voor een lagere energierekening
Maar de boodschap is toch vooral: zuinig met energie! Dus airco’s, verlichting en computers uitzetten na de laatste les en de airconditioning minder koud zetten of gebruik maken van fans. Daarnaast kan veel energie bespaard worden door oude airco’s te vervangen door een moderne uitvoering en door warmte-isolerende maatregelen te treffen, zoals het wit schilderen van het dak, het aanbrengen van verlaagde plafonds en het isoleren van ramen.
