Van een onzer verslaggevers
Willemstad - De ombudsman voelt zich als instituut miskend, waar het gaat om aanbevelingen die het doet aan de regering.
De regering reageert namelijk mondjesmaat, terwijl in de wet duidelijk staat beschreven dat ‘een bestuursorgaan altijd moet reageren op aanbevelingen van de ombudsman’. Uitgelegd wordt: ,,Een aanbeveling van de ombudsman is niet bindend. Ingevolge de Landsverordening ombudsman is een bestuursorgaan echter steeds verplicht om gemotiveerd aan te geven in hoeverre het een aanbeveling van de ombudsman wel of niet zal overnemen. Een aanbeveling is dus niet vrijblijvend.” Het is een ‘zeer belangrijk uitgangspunt’ bij het meten van de effectiviteit van het instituut, zo staat in het onlangs aan de Staten aangeboden jaarverslag 2017.
In 2015 werden er twee rapporten geschreven met daarin dertien formele aanbevelingen. ,,De overheid heeft in nul procent van de gevallen schriftelijk aangegeven de aanbevelingen van de ombudsman wel of niet te zullen overnemen.” Ook heeft de ombudsman in 2015 één zorgbrief geschreven aan een minister, waarop geen reactie is gekomen. In 2016 gaat het ietsje beter. Dan doet de ombudsman in twaalf rapporten zeventien aanbevelingen. Ook worden er drie zorgbrieven geschreven. De ombudsman heeft in 8,33 procent van de gevallen een schriftelijke reactie ontvangen op de rapporten en op twee van de drie geschreven zorgbrieven.
,,Nog afgezien van de negatieve gevolgen die het niet halen van de vastgestelde norm voor de effectiviteit van het instituut heeft, betekent het vorenstaande dat degene die een verzoek heeft ingediend bij de ombudsman in principe niet tot zijn recht komt, zelfs nadat het proces bij de ombudsman is afgerond. Het behoeft geen betoog dat de kwaliteit van het bestuur door deze ontwikkeling in het gedrang kan komen”, zo concludeert de ombudsman dan ook. Het instituut wil daarom nader onderzoek doen naar de oorzaak van deze situatie om deze te kunnen verbeteren. Zo zal onderzocht moeten worden in hoeverre de aanbevelingen van de ombudsman ook uitvoerbaar zijn en naar de capaciteit van de overheid om daadwerkelijk uitvoering te geven aan de door de wetgever bepaalde norm.
Een groot deel van de klachten die bij de ombudsman wordt ingediend, wordt doorgaans opgelost door middel van een interventie bij de ambtelijke organisatie van de overheid. De interventie vindt over het algemeen telefonisch of via e-mail plaats en is er voornamelijk op gericht om een snelle en praktische oplossing te vinden voor mogelijke knelpunten waarmee de rechtzoekende burger of het rechtzoekende bedrijf zit. In sommige gevallen kiest de ombudsman ervoor om de formele weg te bewandelen door zijn conclusies en aanbevelingen in een rapport (of zorgbrief) vast te leggen. Hier wordt dus niet serieus genoeg mee omgegaan, zo vindt de ombudsman.