Van een onzer verslaggevers
Willemstad/Philipsburg - ‘Een nieuwe status voor Sint Maarten’. In de Clingendael Spectator, een uitgave van het gezaghebbende Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen Clingendael, wordt ervoor gepleit.
,,De orkaan Irma heeft diepe wonden geslagen op Sint Maarten. De hulpacties vanuit Europees Nederland en Curaçao geven blijk van een diep gevoeld medeleven. Toch rijst de vraag of Sint Maarten in staat is aan toekomstige natuurrampen het hoofd te bieden. Daarbij hoort een afweging van de huidige positie van het land binnen het Koninkrijk, beschouwd vanuit een gezamenlijk Caribisch en Nederlands belang.”
Auteur Hans Nusselder houdt in het artikel onder de veelzeggende kop ‘Sint Maarten niet langer levensvatbaar als autonoom land’ een pleidooi voor een nieuwe status van het eiland, dat net als Curaçao op 10-10-’10 een autonoom land binnen het Koninkrijk werd.
,,Economisch leek het Sint Maarten met de autonomie voor de wind te gaan. Het kende sinds 2012 vier jaren onafgebroken economische groei, terwijl Curaçao pas in 2015 uit de krimp kwam. Beide eilanden profiteerden van de aanzienlijke schuldkwijtschelding vanuit Den Haag”, aldus de auteur. ,,Met een riante haven, die wordt beschouwd als dé maritieme hub voor megajachten in bezit van multimiljonairs, en een op toerisme toegesneden dienstensector had Sint Maarten een magnetische aantrekkingskracht. De bloei van het eiland leek door eerdere orkanen als Donna (1960) en Luis (1995) maar kort te zijn onderbroken. Wat kon er misgaan?”
Het artikel illustreert met ‘drie breuklijnen’ waarom Sint Maarten al vóór de komst van Irma steeds kwetsbaarder werd. Eén is een gemis aan transparantie van gegevens: ,,Ook het IMF heeft wat betreft Sint Maarten vastgesteld dat de statistieken kwalitatief ondermaats zijn.” Twee is dat sprake is van achterblijvende marktvorming en economische onzekerheid. Drie: milieu en klimaat.
,,Als land ziet de toekomst van Sint Maarten er somber uit”, meent Nusselder, die als econoom werkzaam is bij de Stichting Rural Development Consult (CDR) in Costa Rica. ,,Economisch beschouwd zijn de Bovenwindse Eilanden ten prooi gevallen aan een fragmentatie die haaks staat op een rationeel proces van schaal- en marktvorming. In klimaatopzicht waren de bedreigingen vóór 2010 wel bekend, maar niet beleidsmatig meegenomen bij de omvorming van Caribisch Nederland.”
Veel alternatieven zijn er dan ook niet, vervolgt het artikel in Clingendael Spectator, of het moest de meest vérstrekkende zijn: de exit van Caribisch Nederland uit het Koninkrijk. ,,Langs aanpassing van het Koninkrijkstatuut zou eerst Sint Maarten onafhankelijk worden. Niettemin, een cynisch uittrekken van de Nederlandse stekker - een Caribische ‘smexit’ - zou te vergelijken zijn met de terugtrekking van de Verenigde Staten uit het Parijse klimaatakkoord. Ook daarbij spelen immers strikt nationale en financiële overwegingen de hoofdrol.”
Toch is er ook een andere optie, aldus de Clingendael-bijdrage: de omvorming van Sint Maarten binnen het Koninkrijk tot bijzondere gemeente van Nederland, net als Bonaire, Sint Eustatius en Saba.
