Van onze correspondent
Den Haag - De organisatie van de voor 28 april uitgeschreven verkiezingen is sinds gistermiddag rond 14.00 uur Curaçaose tijd officieel de verantwoordelijkheid van gouverneur Lucille George-Wout.
Meteen nadat de Raad van State van het Koninkrijk het door demissionair minister Ronald Plasterk (PvdA) van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties gevraagde spoedadvies had uitgebracht, ondertekende koning Willem-Alexander het Koninklijk Besluit (KB). Door dat onmiddellijk in het Staatsblad te publiceren, werd de Algemene Maatregel van Rijksbestuur (AMvRB), waartoe de Rijksministerraad vrijdag had besloten, daadwerkelijk van kracht.
Alle bevoegdheden die normaliter aan de minister van Bestuur, Planning en Dienstverlening - op dit moment Norberto Ribeiro (KdNT) - toekomen, zijn per direct overgedragen aan de gouverneur. Deze is bevoegd alle noodzakelijke besluiten te nemen voor de organisatie en uitvoering van de verkiezingen. ,,De bevoegdheden die op basis van het Kiesreglement toekomen aan het Hoofdstembureau blijven bij het Hoofdstembureau berusten. Dat kan zijn taak dan ook in onafhankelijkheid blijven uitoefenen", aldus de nota van toelichting.
De AMvRB voorziet er ook in dat de gouverneur alle landsdiensten - genoemd worden het Bureau Burgerlijke Stand, Bevolkingsregister en Verkiezingen, maar ook het Korps Politie Curaçao - kan inschakelen om de voorbereidingen en de verkiezingsdag zelf in goede banen te leiden. Overigens mag George-Wout, indien zij dat in het belang van een ordentelijk (lees: vrij, eerlijk en veilig) verloop van de verkiezingen noodzakelijk acht, de dag van de stemming uitstellen onder de voorwaarde dat die dan wel alsnog op korte termijn plaatsvindt.
In de toelichting wordt benadrukt dat de door toedoen van het interim-kabinet-Pisas ontstane ‘ontoelaatbare situatie’ de Koninkrijksregering geen andere mogelijkheid liet dan van het sinds 1954 slechts twee keer eerder ingezette zwaarste instrument uit het Statuut aan te spreken: de waarborgfunctie.
,,Duidelijk is dat het huidige kabinet van Curaçao en de Statenleden die het kabinet ondersteunen, beogen te voorkomen dat de rechtmatig uitgeschreven verkiezingen zullen worden gehouden. Door de handelwijze van het kabinet wordt het functioneren van de democratische rechtsstaat gefrustreerd. Het is essentieel voor de werking van de democratische rechtsstaat dat bij fundamentele kwesties waarbij het vertrouwen in het bestuur en de representativiteit van het parlement aan de orde is, burgers in de gelegenheid worden gesteld zich uit te spreken middels verkiezingen. Er zijn aldus zwaarwegende gronden voor optreden van de Koninkrijksregering ter waarborging van de waarden van de democratische rechtsstaat.”
De afdeling Advisering van de Raad van State van het Koninkrijk vindt, zo blijkt uit haar advies, de interventie door de Koninkrijksregering gerechtvaardigd. Zij bevestigt dat de Staatsregeling van Curaçao een zittend kabinet - ook nadat het zijn meerderheid heeft verloren - het recht geeft de Staten te ontbinden en nieuwe verkiezingen uit te schrijven zonder dat het verplicht is de Staten te consulteren.
Het kabinet-Pisas en het ‘Blok van 12’ daarentegen hebben met hun besluit de verkiezingen af te gelasten juist in strijd met de eigen Staatsregeling gehandeld. ,,De Afdeling constateert dan ook dat het voorstel om de ontbinding van de Staten terug te draaien, niet aanvaardbaar is en dat de gouverneur geen andere optie had dan het ontwerp-Landsbesluit niet te ondertekenen”, aldus de Raad.
