Van onze correspondent
Den Haag - Minister Ronald Plasterk (PvdA) van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft het algemeen overleg met de Tweede Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties gisteren aangegrepen om te onderstrepen dat het niet uitsluitend kommer en kwel is in het Koninkrijk, maar dat er juist veel positieve ontwikkelingen op de eilanden zijn waar te nemen.

Als concreet voorbeeld wees hij op het herstel van de bestuurlijke en financiële stabiliteit van Curaçao, waar dat nog maar enkele jaren geleden - als erfenis van het kabinet-Schotte - op beide vlakken ver te zoeken was. Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) waardeerde de insteek van de bewindsman omdat, zo zei ze, Kamerleden in debatten doorgaans de vinger vooral leggen op zaken die (in hun ogen) niet goed gaan. ,,Dat kan een vertekend beeld geven."
Om de positieve kijk te accentueren droegen de commissieleden - van de 17 fracties in de Kamer waren er slechts 3 vertegenwoordigd: VVD, PvdA en GL - geen nieuwe onderwerpen aan waarover zij zich zorgen maken. Het waren de bekende Haagse pijnpunten die in prolongatie gingen: de uitstoot door de Isla, de vermeende risico's die Aruba loopt met de Citgo-deal, de situatie in de gevangenis van Sint Maarten en het steeds hoger oplopende dispuut met Sint Eustatius.
Wat Sint Eustatius betreft is het geduld van de Kamer op. VVD'er André Bosman drong aan op een 'harde reset': bestuurlijk schoon schip maken en opnieuw beginnen. Roelof van Laar (PvdA) heeft zijn hoop gevestigd op de benoeming van een sterke waarnemend gezaghebber die voldoende doorzettingsmacht krijgt om orde op zaken te stellen. Hij wees erop dat het openbaar bestuur op het eiland (doelend op DP-leider Clyde van Putten) door een persoon wordt 'gegijzeld', maar ook dat sommige ambtenaren weigeren opdrachten uit te voeren.
Van Laar gaf Plasterk mee er, gezien de bijzondere omstandigheden, geen bezwaar tegen te hebben als die een ervaren bestuurder van Europees Nederlandse afkomst - bijvoorbeeld een oud-burgemeester - aanstelt. De minister kreeg de volle steun om te doen wat hij nodig vindt om Statia in het gareel te krijgen. Met het afkeuren van de begroting is het eilandbestuur in financiële zin al de duimschroeven aangedraaid. Vanaf 1 januari moet het BC zelfs voor de kleinste uitgave toestemming van Den Haag krijgen.
Veel vragen leven er in de Kamer over het Memorandum of Understanding dat het demissionaire kabinet-Whiteman op de valreep met het Chinese Guangdong Zhenrong heeft gesloten. De zorgen richten zich op het feit dat er in de tot nu toe openbaar gemaakte documenten niet is terug te vinden over de milieunormen waaraan de raffinaderij na de doorstart moet voldoen.
Over de heropening van de raffinaderij op Aruba vroeg Van Tongeren in hoeverre zich dat verhoudt met het klimaatverdrag van Parijs dat namens het gehele Koninkrijk is gesloten. Plasterk bracht daar tegenin te begrijpen dat Aruba het belang van de economie en de werkgelegenheid heeft laten meewegen en dat het naleven van de klimaatafspraken niet opgehangen kan worden aan Aruba. Bosman sprak het verlangen uit dat het College Aruba financieel toezicht kritisch kijkt naar de hardheid van de in de begroting 2017 ingeboekte inkomsten die het kabinet-Eman denkt te genereren uit de deal met Citgo.
Opnieuw drongen de Kamerleden aan op het uitnodigen van onafhankelijke waarnemers bij de Statenverkiezingen op Curaçao, Aruba en Sint Maarten. Bosman zei zich niet te kunnen voorstellen wat de landen daar op tegen kunnen hebben en vindt dat het toezicht desnoods via een rijkswet moet worden afgedwongen. Voor dat laatste voelt Plasterk weinig. Hij zegde toe de Kamerwens bij de eerstvolgende Koninkrijksconferentie over te brengen.
De bewindsman kondigde aan eind februari een werkbezoek aan de Cariben te brengen.