Van een onzer verslaggevers
Willemstad - De grootste bron van zorg in de Nederlands-Caribische landen voor de komende jaren zijn de ondermijnende en financiële criminaliteit. Grofweg betekent ondermijnende criminaliteit de vermenging van de onder- en bovenwereld.

Om deze reden heeft de Nederlandse overheid voor een periode van twee jaar een bedrag van ongeveer 22 miljoen euro ter beschikking gesteld ter versterking van de expertise en capaciteit bij het Recherche Samenwerkingsteam (RST), het Gemeenschappelijk Hof van Justitie en het Openbaar Ministerie (OM). Dit blijkt uit het jaarverslag 2015 van het parket procureur-generaal (PG).
Het parket PG geeft er de volgende definitie aan: ,,Het verzwakken of misbruiken van de structuur van ons Koninkrijk, leidend tot een aantasting van haar fundamenten en/of van de legitimiteit van het stelsel dat haar beschermt.”
De PG’s in het Caribisch gebied hebben geconstateerd dat voor een grondige aanpak van deze criminaliteitsvormen een structurele en ketenbrede verbetering van de criminaliteitsbestrijding noodzakelijk is. Er is daarom medio 2015 een brief gestuurd aan de minister van Veiligheid en Justitie van Nederland waarin een eerste aanzet gegeven is tot verbetering van de criminaliteitsbestrijding. Met de toezegging van een bedrag van 22 miljoen euro is aan de PG ‘opdracht gegeven om via een gerichte programmatische aanpak, rechtstreeks aangestuurd door het parket PG, de grensoverschrijdende ondermijnende criminaliteit in het Caribisch gebied aan te pakken’.
De eerste stap is gezet met het in 2015 inrichten van het Team Bestrijding Ondermijning (TBO) als onderdeel van het parket PG. ,,Dit team, dat uiteindelijk uit 9 fte (fulltime functies, red.) zal bestaan, richt zich de komende twee jaar uitsluitend op de aanpak van ondermijning in het Caribisch gebied, met de focus op Sint Maarten, maar ook zichtbaar en merkbaar in de andere landen”, zo staat in het jaarverslag. Daarin wordt uitgelegd dat het TBO om de zes weken een overleg heeft met de PG om hem in kennis te stellen van de ontwikkelingen.
Naslag op internet geeft een duidelijker beeld van wat onder ondermijnende criminaliteit verstaan wordt en hoe zich dat in de praktijk manifesteert en hoe dit iedereen kan raken. Zo is ondermijnende criminaliteit al bijvoorbeeld de intimidatie door criminele jongeren van buurtbewoners die daardoor geen aangifte durven te doen. Maar op hoger niveau, zo wordt elders uitgelegd, gaat het om het volgende: ,,De georganiseerde en ondermijnende criminaliteit is een florerende industrie waar miljarden in omgaan. Criminelen verdienen geld aan onder meer hennepteelt, mensenhandel, milieucriminaliteit, fraude en witwassen. Zo veel mogelijk geld en macht vergaren is het motto. Daarbij schuwen de criminelen het gebruik van grof geweld niet. Zonder hulp van de bovenwereld, geen succesvolle onderwereld. Criminele ondernemers zijn voor hun business afhankelijk van allerlei legale voorzieningen en sectoren in de bovenwereld. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om financiële dienstverleners die de criminele winsten witwassen. Maar het gaat ook om de noodzakelijke legale logistieke voorzieningen, infrastructuren, technische expertise en de overheid als vergunningverlener. In de verwevenheid die daardoor ontstaat tussen de onder- en de bovenwereld, schuilt het ondermijnende karakter van de georganiseerde criminaliteit.”