Door Loeki Nicolaas
Willemstad - Bij het afscheid beloven mensen een overledene vaak dat zijn nalatenschap niet verloren zal gaan. Deze belofte werd afgelopen zondag ook gedaan aan Frank Martinus Arion, dichter, schrijver, taalwetenschapper en oprichter van de Papiamentstalige humanistische school.
Eigenlijk was die belofte overbodig. Getuige de vsbo-scholieren van Kolegio Erasmo die zelfverzekerd achter de microfoon plaatsnamen om in een gedicht van Marjedi Thielman hun liefde en erkenning voor Martinus Arion te verwoorden. De leerlingen bedankten ‘Tio’ Frank, de grote vernieuwer die al vele humanistische individuen had gevormd. De man ook van ongekende moed die straffe, verraderlijke winden trotseerde en fier achter zijn principes bleef staan. ,,Danki, dat je de dynamische humanistische school oprichtte waar wij ons ontwikkelen tot mannen en vrouwen die stevig in onze schoenen staan.”
Martinus Arion mag dan dood zijn, maar deze jongeren zijn de verpersoonlijking van zijn gedachtegoed voor de toekomst. De toewijding en liefde van de schrijver voor het Papiaments werd bij het afscheid treffend door collega-taalwetenschapper Marta Dijkhoff beschreven. Dijkhoff werkte in de 80-er jaren samen met Martinus Arion om het ideaal van de invoering van het Papiaments in het onderwijs te realiseren. Het duo werkte aan de wet voor de officiële status van het Papiaments en de wet voor de spelling. Het waren tijden van euforie en teleurstelling, hoop en wanhoop, conflict in eenheid, aldus de spreker. De regering besloot uiteindelijk om het Papiaments niet als instructietaal in te voeren. De schrijver richtte hierna de humanistische Kolegio Erasmo op, terwijl Dijkhoff als hoofd van het Instituto Lingwístiko Antiano (ILA) verder ging. De twee zouden nog vaker met elkaar samenwerken. Zo is Dijkhoff met het bestuur van de humanistische school tegenwoordig bezig met de invulling van het lesprogramma voor havo/vwo bij de humanistische school.
Bij het afscheid droeg Noris Doran, voormalig docent aan de humanistische school, het gedicht ‘Frank, fárao di Papiamentu’ voor dat Eric La Croes speciaal voor de gelegenheid schreef. (Frank, de farao van het Papiaments, red.). In het gedicht wordt de schrijver de ‘wetula di gueni’ (expert van de guenitaal) genoemd. Als docent spoorde Martinus Arion zijn studenten aan om deze lingua franca van de slaven, van waaruit het Papiaments zich ontwikkelde, voor de toekomst te behouden. ,,Ga nu heen in vrede, ons baken van licht, wij zullen doorgaan met jouw strijd voor het Papiaments, farao Frank Martinus Arion!”, zo eindigde het gedicht.
De afscheidsbrief van de Arubaanse collega-taalwetenschapper Ramon Todd Dandaré werd door Joyce Pereira van de Arubaanse stichting Alsa Papiamentu voorgelezen. Todd Dandaré herinnert zijn goede vriend Franchesco eraan hoe zij na een congres in Bogotá en met de nodige borrels op, door de straten slenterden en in het Papiaments schreeuwden dat de eilanden niet van elkaar gescheiden moeten leven. De eilanden zijn door de geschiedenis van het kolonialisme met elkaar verbonden, het Papiaments verenigt hen met elkaar. Pereira beloofde dat zij zich op Aruba blijft inzetten voor een daadwerkelijke erkenning van het Papiamento.
Margi Martinus, dochter van de auteur en tevens zangeres, zong voor het laatst ‘Summertime’ van George Gershwin a capella voor haar vader. Met de ijzersterke wil die artiesten eigen is, vertolkte Margi soms huilend het nummer dat zij tijdens het ziekbed voor hem zong. Het was verpletterend mooi en hartverscheurend. Laura Quast sloot het afscheid af met de voordracht van de Papiamentstalige vertaling van het chanson ‘Ne me quitte pas’ van Jacques Brel, een geliefd nummer van de schrijver.
