Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Saran Inderson, deken van de Orde van Advocaten, heeft bij de installatie van zeven rechters vrijdag, de kans aangegrepen de onveilige situatie waarin strafrechtadvocaten zich bevinden bij het verhoor van hun cliënten binnen de strafgevangenis (Sentro di Detenshon i Korekshon Kòrsou, SDKK) en de politiewachten en ook de te lage vergoeding voor gratis rechtsbijstand aan de orde te stellen.
Ten aanzien van de veiligheid legt zij uit: ,,De spreekruimten in de politiewachten en strafgevangenis zijn onvoldoende adequaat en onhygiënisch. Zo zijn de spreekruimten niet voorzien van een noodknop of telefoon, zijn er onvoldoende tafels en stoelen, is er vaak geen fan of airco beschikbaar, terwijl ongedierte ook vaak op consult komt. Als klap op de vuurpijl dient de orde te constateren dat er geen consequent en structureel toezicht beschikbaar is. De strafpleiter is dan ook vaak overgeleverd aan de grillen en grollen van de klant die zich vaak in een ernstig labiele emotionele staat bevindt. Ondanks het feit dat de orde de verantwoordelijke minister op meerdere momenten heeft aangeschreven op dit punt dienen wij thans te constateren dat er nog onvoldoende is gebeurd.”
Ten aanzien van de gratis rechtsbijstand constateert Inderson grote onrust en ontevredenheid binnen de groep kosteloze rechtsbijstandadvocaten die aan min- of onvermogenden rechtsbijstand verlenen. ,,De ontevredenheid betreft onder meer de hoogte van de vergoedingen die aan de advocaten worden toegekend”, zo legt zij uit. Deze vergoeding is sinds 1997 niet aangepast of geïndexeerd. Ze geeft aan dat burgers toegang moeten hebben tot een onpartijdige rechter en dat zonder de rechtsbijstand van een advocaat in de overgrote meerderheid van de gevallen geen deugdelijke toegang tot de rechter mogelijk is. Het recht op toegang tot de rechter houdt daarom ook in dat de overheid de verplichting heeft om de kosten van rechtsbijstand voor haar rekening te nemen, als een burger hier niet draagkrachtig genoeg voor is. Met deze gang van zaken, zo benadrukt Inderson, kan de burger vertrouwen hebben in het functioneren van de rechtsstaat. ,,Een zodanige toegang levert een belangrijke bijdrage aan de preventie van negatieve gevoelens van onveiligheid en onzekerheid in de samenleving en aan het voorkomen van schendingen van rechtsregels”, zo voegt zij er nog aan toe. ,,Van de overheid is daarom dan ook een actief optreden gewenst om belemmeringen die de verwezenlijking van dit recht op toegang tot de rechter en bijgevolg het recht op gesubsidieerde rechtsbijstand in de weg staan, te vermijden.” En een van die belemmeringen is dat de orde een uitstroom ziet van ervaren advocaten uit de gefinancierde rechtsbijstand omdat deze weigeren te werken voor een niet toereikende vergoeding in doorgaans zeer arbeidsintensieve dossiers. De vergoeding staat in schril contrast met de principes en idealen van de rechtsstaat, zo vindt Inderson. En zij voorspelt dan ook: ,,Het voorzienbare gevolg van het vorenstaande zal zijn dat de on- en minvermogende rechtzoekende steeds minder zijn recht kan halen en steeds meer aangewezen zal zijn op gedreven doch minder ervaren advocaten.”