Van een onzer verslaggevers
Willemstad - ,,U heeft allemaal een eed afgelegd om de bevolking te beschermen. Het zorgen voor een gezonde leefomgeving hoort daarbij. Dat staat in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en dat geldt ook op Curaçao. Leef uw eed na.”
Die emotionele oproep deed Marc Verkade van de stichting Clean Air Everywhere (CAE) gisteren aan het slot van zijn bijdrage aan de vergadering van de centrale commissie van de Staten.
Op initiatief van PAIS waren vertegenwoordigers van de bevolking en CAE uitgenodigd door het parlement om onder de rook van het Isla-terrein een toelichting te geven op een brief die ze op 9 juni aan de Staten hadden gestuurd. Daarin vroegen ze om maatregelen te nemen tegen de extreem vervuilende uitstoot van de Isla. Verkade hield een betoog waarin de rode draad was dat de tijd van praten en onderzoeken voorbij is. ,,Het maakt niet uit wie wat uitstoot. Uit tal van onderzoeken is gebleken dat de uitstoot veel te vuil is. Mensen zitten gevangen in hun huizen, omdat ze buiten ziek worden.” Verkade noemde het een tikkende tijdbom en ‘een tsunami van giftige stoffen’. ,,Alles is al bekend, maar de overheid doet niets.”
Kenneth Valpoort van buurtvereniging Wishi/Marchena ging terug in de geschiedenis en vertelde dat al in de jaren 60 de scholen bij toenmalig exploitant Shell aan de bel hadden getrokken. Er is sinds die tijd bitter weinig gebeurd, aldus Valpoort. Hij herinnerde zich dat toenmalig gezaghebber Elmer Wilsoe (nu Statenlid voor PS) begin jaren 90 met de buurtvertegenwoordigers had gesproken: ,,Hij zei ons om low profile te blijven, omdat er werd onderhandeld over een nieuw huurcontract.” Delegaties uit Nederland kwamen altijd kijken in Wishi en Marchena, maar er gebeurde daarna nooit iets. Ook Valpoort wees erop dat een gezonde leefomgeving een mensenrecht is.
Verschillende keren werd door de uitgenodigde sprekers benadrukt dat ze niet uit zijn op sluiting van de raffinaderij. Geert Mulder, die namens de bewoners van Blue Bay en Julianadorp sprak, vroeg de Statenleden of het door de organisaties gevraagde gesprek met minister Ben Whiteman (PS) van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) heeft plaatsgevonden en of hem gevraagd is handhavend op te treden: ,,De bewoners hebben uw hulp nodig.”
Na de presentaties vroeg MFK-leider Gerrit Schotte Statenvoorzitter Mike Franco om de minister op te roepen, zodat hij kon reageren. Franco vond dat voorstel ‘sympathiek’, maar Whiteman bleek niet beschikbaar.
De Staten heeft niet stilgezeten, zeiden verschillende parlementsleden in hun reacties. ,,Op 22 augustus 2013 hebben we unaniem een motie aangenomen voor modernisering van de raffinaderij, die schoner moet worden”, zei Schotte.
PAIS-leider Rosaria vroeg zich af waarom er geen sensor op alle schoorstenen van de Isla, energiecentrale BOO en Aqualectra geplaatst worden. ,,Dan kunnen we meten waar de vervuiling vandaan komt.” Onafhankelijk Statenlid Omayra Leeflang wees erop dat de overheid zelf een vervuiler is geworden sinds Refineria di Kòrsou (RdK) in 2012 de BOO heeft overgenomen. ,,Als Statenlid heb ik mijn werk gedaan na uw brief. Ik heb vragen gesteld aan de minister, maar ik heb geen antwoord gekregen.”
In de tweede ronde zei Valpoort geen politiek te willen bedrijven: ,,Het gaat er ons om onze ervaringen te delen.” Verkade wees er nog op dat bewezen is dat de Isla en BOO een belangrijke bron van vervuiling zijn. De uitstoot van SO2 was maar 10 mg/m3 toen de Isla en de BOO stillagen in 2010. ,,Na het weer opstarten ging die naar 170 mg/m3.” Hij legde de Statenleden ook nog uit dat in het kort geding over de vervuiling komende dinsdag om een vonnis gevraagd zal worden. ,,We hebben op verzoek van de rechter vier ontmoetingen gehad. De afspraken en actiepunten worden niet uitgevoerd. De tijd van praten is voorbij.” Waarna Verkade besloot met zijn oproep aan de Statenleden om hun eed na te leven en de bevolking te beschermen tegen vervuiling.
