Caribbean Branche Office bewijst dat eilanden meerwaarde hebben als hub.
Door René Zwart
Vandaag wisselen de ambassadeurs die het Koninkrijk der Nederlanden op het westelijk halfrond vertegenwoordigen op uitnodiging van de Tweede Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties van gedachten over de hubfunctie die Aruba en Curaçao kunnen vervullen ten behoeve van het Nederlandse bedrijfsleven dat naar nieuwe groeimarkten in Latijns-Amerika lonkt.
Aansprekend voorbeeld van dat ‘gatewayconcept’ is het filiaal van Nederlands grootste kennisinstituut TNO in Oranjestad. Dat is in 2011 geopend om het kabinet Mike Eman te helpen bij de volledige verduurzaming van de energievoorziening, maar ook om nieuwe opdrachtgevers te werven in de regio. Op beide vlakken worden successen geboekt.
,,We zijn drie jaar verder en het kantoor ontwikkelt zich goed. Het team bestaat nu totaal uit tien mensen van wie zeven permanent op Aruba en drie op locatie elders. Het is dus vrij snel gegaan. Zelf werk ik ruim twee jaar bij het Caribbean Branch Office TNO want dat is de officiële naam van de vestiging. Daarmee is het voor iedereen duidelijk dat wij ons op het gehele Caribisch gebied en de omringende landen richten”, aldus programma-manager Robert-Jan Moons. Hij is op Aruba geboren en studeerde in 1995 aan de TU Delft af als elektrotechnisch ingenieur. ,,Ik heb onder meer bij KPN Research gewerkt dat daarna is overgegaan naar TNO. Ik kende vanuit die tijd dus al heel veel mensen binnen TNO. Toen ik hoorde dat TNO zich op Aruba zou gaan vestigen had dat meteen mijn belangstelling.”
Ook al ontwikkelt het kantoor zich boven verwachting, het heeft afgezet tegen de 3.800 medewerkers die de organisatie in totaal telt een bescheiden omvang. ,,Wij zijn de vertegenwoordiging van TNO in de Cariben: Een klein frontoffice met een héél groot backoffice. Wij zijn de brug tussen de organisatie met al haar experts in Nederland en opdrachtgevers in deze regio. Het is, zo toont de praktijk aan, een voordeel om op deze manier dicht bij de klant te zitten; dat kunnen overheden zijn, maar ook particuliere ondernemingen. En op allerlei gebieden want TNO is ontzettend breed. Op Aruba richten wij ons specifiek op energie, maar wij kunnen net zo goed advies geven over gezondheidszorg, ICT of mobiliteit. In heel Latijns-Amerika gaan de ontwikkelingen razendsnel. Er is mede daardoor veel behoefte aan de kennis die TNO in huis heeft. Voor ons zijn de vraag van de klant en diens omgevingsfactoren altijd het uitgangspunt. Het leuke is dat wij samen met de eenheden in Nederland concepten op maat ontwikkelen die alleen van toepassing zijn in deze regio.”
TNO heeft destijds om verschillende redenen Aruba als uitvalsbasis gekozen. ,,Het eiland heeft een goed vestigingsklimaat. Je hebt de rechtszekerheid van het Koninkrijk, voldoende aanbod van hoog opgeleid personeel dat vaak vier talen spreekt en de cultuur kent van zowel het westerse bedrijfsleven als dat van Latijns-Amerika. Het is veel kosteneffectiever om vanuit één vestiging te werken van waaruit je de regio snel en gemakkelijk kunt bereiken dan dat je in meerdere landen een kantoor hebt.”
Op Aruba zelf is TNO onder meer partner in een consortium dat een zogeheten Smart Community ontwikkelt, een woonwijk die als proeftuin gaat dienen. ,,Het is een project dat niet alleen bedoeld is om onderzoek te doen naar duurzame oplossingen, maar waar commerciële partijen van waar dan ook ter wereld hun technologie in een levensechte omgeving kunnen testen of demonstreren. De belangstelling van ondernemingen is groot. Tijdens de conferentie ‘Green Aruba, where Europe meets the Americas’ is de eerste intentieverklaring getekend. Dat was met Optixolar, een innovatieve start-up die aan een bijzondere zonne-energietechnologie werkt waarmee ze een uniek zonnepaneel kunnen produceren. Zodra het prototype gereed is willen ze dat in de Smart Community Aruba laten testen. Wij kunnen als onafhankelijk kennisinstituut wetenschappelijk onderbouwd aantonen hoeveel beter hun vinding presteert ten opzichte van bestaande systemen. De Smart Community is een mooi voorbeeld hoe Aruba, maar ook wij als TNO meerwaarde te bieden hebben aan innovatieve bedrijven.”
Moons voorziet op termijn één probleem: ,,De belangstelling vanuit het bedrijfsleven is groot. Wij voeren op dit moment heel wat verkennende gesprekken terwijl de bouw van de wijk nog moet beginnen. In de Smart Community komen twintig huizen, dus de ruimte om systemen te installeren is beperkt. Misschien moeten wij gaan denken aan een roulatierooster.”
Caribbean Branch Office TNO wordt geleid door Jan Ebbing. Zijn team kijkt uit naar het eerste bezoek van TNO’s nieuwe bestuursvoorzitter Paul de Krom die per 1 maart de met pensioen vertrekkende Jan Willem Kelder opvolgt.
Terug naar het overleg dat de Kamerleden vandaag met de ambassadeurs van onder meer Colombia, Panama en Brazilië hebben. Die kunnen met TNO als voorbeeld in de landen waar zij gestationeerd zijn bekendheid geven aan de hubfunctie van het Caribisch deel van het Koninkrijk die natuurlijk ook in omgekeerde richting, van Latijns-Amerika via Aruba en Curaçao naar Europees Nederland, werkt.