Weerstand
Onder het mom van ‘Geen verandering zonder weerstand’ lijkt het transitiekabinet Hodge wat laconiek om te gaan met de protestgeluiden uit de samenleving tegen de bezuinigingsmaatregelen, waarbij tot nu toe vooral het bedrijfsleven en werknemers het moeten ontgelden. Maar voor een lichtvaardige omgang met de kritiek van de sociale partners is geen plaats. Kolaborativo drukt het nog netjes uit, maar het orgaan waarin werkgevers en vakbonden bijeen komen om - het liefst - samen met de overheid oplossingen te vinden, voelt zich niet serieus genomen door de regering(en). Werden zij door het voormalige kabinet Schotte niet eens binnengelaten, de interim-regering Betrian startte terecht een nationale dialoog op. Maar na de instemming van de Staten met de basisverzekering ziektekosten en de aanpassing van de ouderdomsvoorziening blijkt onder Hodge de inbreng van de partners nauwelijks terug te vinden in de wet. Bedrijven en hun werknemers mogen wel extra betalen, maar hebben vrijwel geen inspraak. De premier en zijn transitieministers zeggen dat ze bij hun besluitvorming geen rekening hoeven te houden met electorale gevolgen, immers zij zelf zijn geen gekozen politici en hun ‘termijn’ eindigt halverwege dit jaar. Dat zij knopen kunnen doorhakken omdat de huidige bewindslieden in Fòrti niet hoeven te worden herkozen, is zeker een voordeel. Want besluiten moeten er vallen en snel. Maar ook deze bestuurders moeten wel rekenschap afleggen en om zaken langdurig goed te regelen, hebben zij onmiskenbaar de input van sociale partners nodig. Hen aan de zijkant laten staan werkt op den duur averechts en kan leiden tot tegenwerking en boycot. Om dat te voorkomen en tijd te winnen, beloofde de tijdelijke regering reparatiewetgeving. Maar de vraag is of dit soelaas biedt, want elke reparatie in de zin van minder bezuiniging en een blijvend gat in de begroting moet op alternatieve wijze worden opgevuld. Zo niet, kan het kabinet het schrappen van de aanwijzing door de Rijksministerraad wel vergeten. Beter is dus om de grote problemen - financieel, economisch, politiek, sociaal en maatschappelijk - in voortdurend gesprek met de vakorganisaties en het bedrijfsleven te lijf te gaan. Een breed gedragen akkoord is een must. Eerst werden de eigen ambtenaren ontzien van de bvz-maatregelen, nu beklagen de partners zich erover niet te zijn gehoord. Met het zicht op de aanstaande wijziging van de omzetbelasting, die hoe dan ook moet zorgen voor meer overheidsinkomsten, doet het kabinet er goed aan niet alle krediet te verspelen.