Zo moeilijk is het niet: ,,Het moet belastingplichtigen zo eenvoudig mogelijk worden gemaakt om aan de fiscale verplichtingen te voldoen. In geval van vragen moet informatie snel beschikbaar zijn.”

Het klinkt zo eenvoudig en bijna als vanzelfsprekend, maar toch is dit een van de centrale aanbevelingen van het team dat de quickscan Belastingdienst Curaçao deed. En zo zijn er vele nuttige, heldere en regelmatig zeer voor de hand liggende voorstellen en adviezen. Het Antilliaans Dagblad zet er enkele op een rij:
Binnen de Belastingdienst is er geen centrale afdeling verantwoordelijk voor het leveren van hulp aan de belastingbetaler. Wel heeft de Inspectie medewerkers die aan de balie informatie verstrekken en hetzelfde geldt voor de Ontvanger.
De klantenbalie is niet geïntegreerd en bij de Inspectie nog middelgericht ingericht. Er is geen callcenter binnen de Belastingdienst. Dus: ,,Zorg voor één loket (ook digitaal) waar de belastingplichtige met vragen terecht kan. Zorg tevens voor goede (online) informatievoorziening.”

Transparant
De Belastingdienst is transparant (lees: behoort transparant te zijn) in haar handelen en legt verantwoording af aan het ministerie en aan de gemeenschap. ,,Integriteit moet hoger op de agenda”, stelt het onderzoeksteam.
Daar hoort bij publicatie van jaarplannen en het afleggen van verantwoording. Maar ook de installatie van een internal audit-afdeling en alignment van doelstellingen van het personeel met die van de organisatie.
De Belastingdienst heeft geen interne auditeenheid. Er zijn bij de Inspectie en de Ontvanger wel PFC-medewerkers (Personeels Facilitair Centrum) maar er is geen P&C-cyclus (Planning & Control). ,,Directeuren hebben geen prestatieafspraken gemaakt met hun teamleiders. Personeelscyclus voor gesprekken ligt al jaren stil. Er is geen focus op het afleggen van verantwoording binnen de Belastingdienst van Curaçao. Weinig aandacht voor integriteit.”

Actuele data
De Belastingdienst heeft natuurlijk ook tot taak belastingmiddelen op te halen. Daartoe moeten volgens de Quick Scan onder meer initiatieven worden genomen ‘om de basisadministratie actueel te houden’ en bijvoorbeeld ‘niet-geregistreerde bedrijven te detecteren’.
Vanuit de Belastingdienst Curaçao zijn momenteel geen vaste initiatieven of processen vormgegeven om hier invulling aan te geven. Een van de voorstellen is om informatie van derden (Kamer van Koophandel, Sociale Verzekeringsbank, Bevolkingsregister Kranshi) te gebruiken om niet beschreven belastingplichtigen te detecteren. ,,Laat KvK en Kranshi Crib-nummers verstrekken bij inschrijving.”

Juist en volledig
Belastingplichtigen verstrekken juiste en volledige informatie in hun aangiften. Dat is het uitgangspunt. De Belastingdienst detecteert afwijkingen en onderneemt hierop actie. ,,De tax gap is niet bepaald en moet worden bepaald en geanalyseerd.” Vandaar dat de Quick Scan aangeeft ‘data-analyse in te voeren om onjuiste aangiften te detecteren’. En: centrale risicoanalyse als basis voor tax-audits. Auditcases worden door de Inspectie geselecteerd op case by case-basis. Een (zeer) opmerkelijke bevinding is: Slecht 4 procent van de door SBAB (Stichting Belastingaccountantsbureau) voorgestelde correcties wordt daadwerkelijk geïnd.”

Aanvechten
Een geschillenprocedure moet het recht van een belastingplichtige waarborgen om een aanslag aan te vechten via een eerlijk proces, vervolgt de doorlichting. ,,Het proces moet gebaseerd zijn op een wettelijk kader. Bezwaren moeten tijdig worden afgehandeld.” De wettelijke kaders zijn op zichzelf wel toereikend, is de constatering.
Bij de afhandeling van bezwaarschriften gebeurt dat niet altijd door een onafhankelijke medewerker. En een significant deel van de bezwaarschriften wordt niet tijdig afgehandeld. De behandeling van een bezwaar dient ‘altijd door een onafhankelijke medewerker plaats te vinden’. Voorts geldt: ,,Eenvoudige bezwaren - groot volume dus - versneld afhandelen. Meer nadruk op voorkomen van bezwaren.”

Begrotingsproces
De Curaçaose Belastingdienst ‘speelt vrijwel geen rol in het begrotingsproces’. ,,Analyse van of sturing op de opbrengsten vindt niet plaats. Planning & Control-cyclus ontbreekt volledig zowel voor Belastingdienst als geheel als voor de afzonderlijke onderdelen.”
Doel is dat belastingopbrengsten volledig worden verantwoord en geanalyseerd ten behoeve van projecties. En ook, richting belastingplichtige burgers en bedrijven, ‘restituties worden direct uitbetaald’. Een nieuw systeem moet revenue-accounting faciliteren. Dat vereist een constructievere samenwerking tussen het ministerie en de Belastingdienst.
Kortom, er is werk aan de winkel. Véél werk. Veel werk dat te lange tijd is blijven liggen en waarvoor ‘centrale aansturing’ ontbrak. Op korte termijn geldt dan ook ‘haal achterstanden in met slimmere werkwijze en systeemaanpassingen’, alsmede ‘elimineer ad-hoc en dubbel werk’.
Maar óók ‘versnel procesverwerking op de grootste middelen (omzetbelasting ob, loonbelasting lb en winstbelasting wb)’. Want dáár is het natuurlijk allemaal om te doen: sneller meer belastingmiddelen innen waar het Land recht op heeft, om de Landstaken en -verplichtingen eveneens tijdig en naar behoren te kunnen voldoen.