De controverse over, maar vooral binnen, het bestuur van de Centrale Bank CBCS heeft het afgelopen weekend een nieuwe dimensie gekregen na uiting van openlijke twijfel van een lid van de Raad van Commissarissen (RvC) over de bevoegdheid van de president van het Hof van Justitie om zich te mengen in de RvC-problematiek. Het RvC-lid Tom Kok vraagt zich af wat de status is van de brief van de hofpresident en meent dat ‘het er sterk op lijkt dat er slechts sprake is van een brief van de president van het Gerechtshof die daarin zijn privémening uit’. Kok gaat zelfs een stap verder: hij verwijt de hoogste functionaris van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie de rechter of de rechters die eventueel nog over deze kwestie moeten beslissen - bedoeld wordt: mocht het tot een rechtsprocedure komen - ‘voor de voeten te lopen’. Met andere woorden: het RvC-lid Kok van de CBCS is niet alleen van mening dat de hofpresident buiten zijn boekje is gegaan, maar ook nog een storende factor is mocht het onverhoopt tot een rechtszaak komen.
Waar gaat het eigenlijk over? Deze krant berichtte vorige week dat hofpresident Van der Poel aan de ministers van Financiën Jardim van Curaçao en Gibson van Sint Maarten, naar aanleiding van de gesprekken die hij eerder met hen had gevoerd, heeft bevestigd dat Robert Pietersz als commissaris van de Centrale Bank ook na 26 maart 2016 als het door de president van het Hof benoemde tijdelijk RvC-lid is aangebleven. Zo op het eerste gezicht is hier niets mee, lijkt het. Pietersz is een gerespecteerd burger met een goede staat van dienst, waaronder eerst als procureur-generaal (PG) van de toenmalige Nederlandse Antillen op Curaçao en later PG van Aruba. Maar er speelt - achter de schermen - veel meer mee. Vooral politiek en qua ego’s. De regering van Curaçao (lees: minister Jardim, die in deze functie naar voren werd geschoven door het onafhankelijk Statenlid Glenn Sulvaran) wil van Pietersz af. Dat was eerst nog een onbevestigd gerucht, maar werd afgelopen vrijdag door Kok bevestigd, namelijk dat de ministerraad schriftelijk heeft aangegeven dat Pietersz géén commissaris meer is. Vorige week besliste de hofpresident echter dat Pietersz wel degelijk in functie was en nog steeds is, omdat - anders dan bij een ‘gewone’ CBCS-commissaris - de termijn van een door het Hof benoemde commissaris niet eindigt na vier jaar, maar pas zodra beide landen in een definitieve benoeming in de vacature hebben voorzien. Een gevoelige tik voor kabinet-Whiteman in Willemstad en voor de ‘MinFin’ in het bijzonder.
De impasse is compleet. Kok en met hem vermoedelijk minister Jardim stellen dat er momenteel slechts twee CBCS-commissarissen zijn: namelijk hijzelf (Kok werd door zijn voormalige klasgenoot Sulvaran aan Jardim voorgesteld) en de door Sint Maarten voorgedragen Hubert Lopez. Maar omgekeerd hebben Lopez en Pietersz intern aangegeven Kok niet meer te erkennen als RvC-lid, vermoedelijk wegens het vermeende schenden van het bankgeheim en het zonder mandaat van de (voltallige) RvC handelen. Het moet voor iedereen duidelijk zijn dat een dergelijke situatie onwerkbaar is en uiterst nadelig en schadelijke is voor het optimaal functioneren van een belangrijk instituut als de Centrale Bank. Hier zijn verschillende redenen voor, maar de constante factor eerder en nu opnieuw lijkt toch de ongewenste (indirecte) inmenging door de politiek. Als oud-voorzitter van de Nederlandse politieke partij D66 dient Kok te weten waar het politieke domein begint en waar het eindigt. Dat geldt ook voor de positie binnen het staatsbestel van de onafhankelijke rechterlijke macht. Juist in delicate omstandigheden dient het standpunt van de rechter, in dit geval de president van het Hof, voor alles en iedereen zwaar te wegen en geeft het geen pas publiekelijk te twijfelen aan het gezag en de autoriteit van het Gerechtshof.
