Hoge kosten groot probleem voor FCB
Van onze correspondent
Kralendijk - De focus op het bouwen van luxewoningen voor toeristische doeleinden heeft volgens de directeur van de Fundashon Cas Bonairiano (FCB), Ben Oleana, bijgedragen aan de enorme stijging van de bouwkosten tot wel 2.100 dollar per vierkante meter. Oleana noemde dit tijdens zijn presentatie voor de Rotary Club Bonaire (RCB) ‘een groot probleem voor FCB.
De presentatie tijdens een lunchvergadering van de RCB was voor Oleana een voorproefje van de presentatie die hij zeer binnenkort aan de leden van de Tweede Kamer geeft. Oleana heeft wel degelijk een visie op de oplossing van de woonproblematiek op Bonaire. ,,Het schrijnende tekort aan betaalbare (sociale) huurwoningen en koopwoningen kan alleen worden opgelost door veel te bouwen in het lagere en midden huur- en koopsegment.”
Het Rijk heeft het Ruimtelijk Ontwikkelingsprogramma Caribisch Nederland (ROP-CN) afgerond. Dit plan moet al het mooie en unieke op land en zee beter beschermen en daar is Oleana blij mee. Bij het OLB is de wijziging van het Ruimtelijk Ontwikkelingsplan Bonaire (ROB) eind 2023 stilgelegd in afwachting van de resultaten van een herevaluatie van het bestaande plan.
Voor grootschalige huizenbouw is de FCB afhankelijk van grote bouwbedrijven en daar zijn er maar een paar van op Bonaire. Hoewel Oleana zich afvraagt of er geen misbruik wordt gemaakt van die afhankelijkheid, beschouwt hij de hoge prijs als een gegeven. ,,Er moet gebouwd worden, maar door de hogere bouwprijzen kan FCB minder huizen bouwen dan gepland”, aldus Oleana. Om de kosten te verlagen gaat hij in de Tweede Kamer pleiten voor meer hulp uit Nederland. Niet omdat hij vindt dat Nederland te weinig doet, integendeel. Vanaf 2021 betaalt het Rijk de verhuursubsidie en komt het geld keurig op tijd. Met deze subsidie wordt de huur voor gezinnen op het sociaal minimum nagenoeg geheel betaald.
Voor inkomens boven dat minimum heeft de eilandsraad onlangs de inkomenscriteria voor de verhuursubsidie in overleg met FCB en Nibud verhoogd en ook hier betaalt het Rijk, net als voor de pilot Bijdrage Particuliere Verhuur. ,,Daarmee is de basis bijna op orde. Het OLB moet nog het toewijzings- en urgentiebeleid, de huisvestingsverordening voor koopwoningen en de verordening Bijdrage Particuliere Verhuur regelen”, aldus Oleana.
Nederland helpt ook met miljoenen voor de bouw van sociale huurwoningen waaronder woningen voor kwetsbare doelgroepen en er is geld voor een pilot zonnepanelen en batterijopslag bij 118 nog te bouwen sociale huurwoningen. Helaas blijft bij het laatste project de aannemer volgens Oleana zwaar in gebreke waardoor een nog onbekende vertraging is ontstaan. Volgens de woondeal Bonaire 2023-2030 (VRO/OLB) moeten er tot 2030 meer dan 2.000 betaalbare woningen bijkomen. Voor de eerste tranche die dit jaar start heeft Nederland al 10 miljoen ter beschikking gesteld.
Oleana hoopt in Nederland nog meer te kunnen bereiken. Hij gaat pleiten voor met Europees Nederland vergelijkbare startersleningen en koperskortingen uit het Nationaal Fonds Koopwoningen. ,,Dit zou het voor ‘young professionals’ mogelijk maken om een toekomst op Bonaire te bouwen en zo de ‘brain drain’ beperken. Starters en ‘young professionals’ op Bonaire verdienen dezelfde ondersteuning als in Nederland.” Oleana werkt ook aan de verdere professionalisering van de FCB om erkend te worden als Toegelaten Instelling onder de Woningwet BES die naar verwachting op 1-1-2027 in werking treedt. Dit zal volgens hem de kosten van geld lenen voor woningbouw bijna halveren en de FCB en de huurders heel veel geld besparen.