Van onze correspondent
Kralendijk - In het bijzijn van de minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yesilgoz-Zegerius is met het symbolisch doorknippen van een lint de ondertekening van het Convenant RIEC CN (Regionaal Informatie en Expertise Centrum Caribisch Nederland) een feit.
RIEC CN is een samenwerkingsverband van veiligheidspartners om meer zicht te krijgen op de verschijningsvormen van georganiseerde en ondermijnende criminaliteit in Caribisch Nederland (CN). Het is volgens de partners een integrale, maar daarbij zeker ook monodisciplinaire, aanpak van ondermijnende criminaliteit die bijdraagt aan een veiligere samenleving. Het gaat om een structurele samenwerking van een aantal partners, te weten de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba, het Openbaar Ministerie BES, het Korps Politie Caribisch Nederland (KPCN), de Koninklijke Marechaussee (KMar), de Belastingdienst/douane CN, Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), de Financial Intelligence Unit (FIU) en de kustwacht. Het Landelijk Informatie en Expertise Centrum in Europees Nederland biedt op bepaalde onderdelen ondersteuning en het ministerie van Justitie en Veiligheid (J&V) heeft een financiële bijdrage toegekend.
De prioriteiten van RIEC CN zijn het aanpakken van vastgoedcriminaliteit, mensenhandel/ -smokkel, criminaliteit lucht- & zeehavens en ondermijnende criminaliteit in de horeca. Het doel is het probleem Georganiseerde Ondermijnende Criminaliteit (GOC), dat zich ook voordoet binnen CN en zich steeds meer openbaart in het dagelijks leven, aan te pakken. Het gaat dan om drugs afkomstig uit Zuid-Amerika, het witwassen van crimineel verkregen vermogen in onder meer vastgoed en horeca, de schrijnende vormen van mensenhandel zoals seksuele- en arbeidsuitbuiting en criminele organisaties die soms misbruik maken van vergunningen en subsidies en daarmee zorgen voor een verwevenheid tussen onder- en bovenwereld.
Bij de aanpak van deze vormen van criminaliteit is het uitgangspunt ‘de basis op orde’ brengen, hetgeen onder andere betekent investeren in betrouwbare informatie, slim gebruikmaken van capaciteit en toepassen van adequate wet- en regelgeving. Tegelijkertijd wordt gekeken naar gezamenlijk aan te pakken casussen. Ten aanzien van de regelgeving heeft de minister van J&V aangegeven dat een wettelijke basis noodzakelijk lijkt voor het onderzoeken van personen achter vergunningsaanvragen en dat er gekeken wordt hoe de Wet Bibob of een variant daarvan voor CN het best geïmplementeerd en toegepast kan worden. Met de Wet Bibob wil de overheid voorkomen dat een bepaalde vergunning die zij afgeeft, wordt gebruikt voor criminele activiteiten. De oprichting van het RIEC CN past volgens de minister binnen de beleidsagenda van het ministerie van J&V, omdat daar veel aandacht is voor ondermijnende criminaliteit. En het sluit aan op een aantal acties die de overheidspartners de afgelopen jaren gezamenlijk hebben uitgevoerd op Bonaire. Daarbij zijn illegale prostitutie, onduidelijke financiële geldstromen en mogelijke vormen van arbeidsuitbuiting aangetroffen.
De omvang van ondermijnende criminaliteit is binnen CN nog onvoldoende bekend. De FIU-Nederland maakte in het jaaroverzicht van 2021 wel bekend dat er in dat jaar 2.257 ongebruikelijke transacties zijn geweest en daarvan 209 verdacht zijn verklaard met een waarde van ongeveer 38 miljoen euro. Van 2017 tot en met 2021 is de waarde van verdachte transacties zelfs meer dan 130 miljoen euro. ,,Afgezet naar de hoeveelheid verdachte transacties in het jaar 2021 in Europees Nederland lijkt dit weliswaar weinig, maar voor CN zijn dit aanzienlijke bedragen waarvoor de ogen niet kunnen worden gesloten”, aldus FIU.
