‘Restauratie’ slavenmuur voorspelt volgens stichting weinig goeds.
Van onze correspondent
Kralendijk - De stichting Save Plantation Bolivia (SPB) is van mening dat de voorgenomen ontwikkeling van de voormalige plantage Bolivia, naast een bedreiging voor de natuur, ook een serieuze bedreiging vormt voor belangrijk erfgoed op Bonaire. Ze roept de overheid op om, na het eerdere globale onderzoek van 2015, eerst een gedetailleerd onderzoek te doen.
De stichting doet deze oproep naar aanleiding van de conferentie van het Dutch Caribbean Heritage Platform die van 23 tot en met 25 maart plaatsvindt op Bonaire. Het thema is ‘Duurzaam gebruik en instandhouding van het erfgoed in het Caribische deel van het koninkrijk voor nu en later’.
De Stichting Nationaal Archeologisch Antropologisch Museum (het Nationaal Museum), de organisatie die waakt over de archeologische en antropologische schatten van de Nederlandse Caribische eilanden, verwacht volgens SPB archeologische resten te vinden op Bolivia. Dit naast de bekende Caquetio rotstekeningen. ,,Deze verwachting is belangrijk omdat het Maltaverdrag Nederland en dus ook het Openbaar Lichaam Bonaire, verplicht de vindplaatsen met die resten te beschermen. Een belangrijk gevolg van het verdrag is dat er op de plantage pas iets mag worden ontwikkeld nadat er archeologisch onderzoek heeft plaatsgevonden”, aldus Wilma Nijland van SPB.
De stichting zegt weinig vertrouwen te hebben in de eigenaren van de plantage, Meindert en Mieke Breemhaar. Naar aanleiding hiervan roepen ze een gebeurtenis van vorig jaar januari in herinnering, die volgens hen weinig goeds voorspelt. ,,De eigenaar van de plantage liet toen namelijk de slavenmuur aan de westkant van de plantage opnieuw opbouwen. De betreffende slavenmuur is een van de langste slavenmuren van Bonaire en daarmee belangrijk erfgoed dat de tot slaaf gemaakte Afrikanen hebben achtergelaten. Naar nu blijkt stelde de eigenaar het nationaal museum niet op de hoogte van de werkzaamheden en is er ook niet om advies gevraagd. Daardoor zijn er geen specialisten op het gebied van de bouwhistorie van slavenmuren betrokken geweest bij de werkzaamheden, terwijl dat wel had gemoeten”, aldus Nijland.,, Het restaureren van een slavenmuur in de originele staat vergt volgens de Curaçaose architect en monumentenkenner Michael Newton namelijk specialistische kennis. Er kunnen volgens hem bijvoorbeeld niet zomaar andere stenen gebruikt worden om een slavenmuur te restaureren en er is vakmanschap voor nodig dat schaars is. Waarschijnlijk is de muur van Bolivia dus op onjuiste wijze hersteld en is het de vraag of de gemaakte fouten nog zijn te herstellen. Op klachten van SPB en een in april verstuurd handhavingsverzoek is volgens Nijland niet of niet adequaat door de overheid gereageerd.
De eigenaar van Bolivia benadrukt voortdurend plantage Bolivia te willen ontwikkelen in balans en met respect voor natuur en cultuur. Voor wat betreft de natuur heeft SPB al eerder aangegeven daar weinig geloof aan te hechten, maar nu blijkt volgens de stichting ook het cultureel erfgoed bij de eigenaar niet in goede handen. ,,Opnieuw laat hij zien dat hij niet op de hoogte is van belangrijke regelgeving en van de verplichting de ontwikkeling van de plantage en dus ook de ‘restauratie’ van de slavenmuur, vooraf te laten gaan door archeologisch en antropologisch onderzoek en te laten begeleiden door deskundigen. Hij toont hiermee weer aan de geschiedenis van Bonaire, de gevoeligheden en de wettelijke verplichtingen niet te kennen en ook niet na te leven.”
Foundation Save Plantation Bolivia Maart 2022
