Van een onzer verslaggevers
Kralendijk - Beschuldigingen over illegale uitgaven en misleiding van de Nederlandse regering rond de sleepbootkwestie raken kant noch wal.
Dat heeft gezaghebber Edison Rijna duidelijk gemaakt in de vergadering van de Eilandsraadscommissie over de begrotingswijziging. De betaling van 248.000 dollar aan de Belastingdienst Caribisch Nederland (BCN) was nodig om de haven in bedrijf te houden en is goedgekeurd door twee ministeries en het College financieel toezicht (Cft).
In sommige media, en zelfs in het blad Binnenlands Bestuur voor Nederlandse ambtenaren en bestuurders, verschenen afgelopen maanden berichten waarin werd gesteld dat gedeputeerde Elvis Tjin Asjoe buiten zijn boekje was gegaan en staatssecretaris Raymond Knops van Koninkrijksrelaties zou hebben misleid om geld los te krijgen. Oppositiepartij PDB was de voornaamste bron voor die artikelen door over de kwestie vragen te stellen.
Volgens de uitleg van Rijna klopt er weinig van deze voorstelling van zaken. De kwestie is ontstaan doordat Bopec wegens het bijna stilvallen van het bedrijf het contract voor het gebruik van sleepboten medio 2018 opzegde. De sleepboten werden altijd beschikbaar gesteld aan de haven van Bonaire.
In het nieuwe contract met het Curaçaose sleepbootbedrijf KTK wordt alleen betaald voor de uren dat de sleepboot wordt gebruikt. Tot zover lijkt er niets aan de hand, maar de BCN heft invoerrechten zodra de sleepboot zich in de wateren van Bonaire begeeft. Verzoeken om vrijstelling of uitstel van betaling werden afgewezen, aldus Rijna.
Dit speelde nog onder het vorige Bestuurscollege (BC). Het huidige BC werd bij zijn aantreden in april geconfronteerd met de dreiging van BCN om de sleepboot aan de ketting te leggen als de navordering plus boete (248.000 dollar) niet zou worden betaald. Daardoor zouden cruiseschepen en grote vrachtschepen niet meer kunnen aanmeren in de haven van Bonaire, met grote gevolgen voor de economie van Bonaire.
Om dit doemscenario af te wenden, heeft het BC verschillende adviezen gekregen over mogelijke opties. Daarbij waren adviezen van interne diensten, het Cft, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (Directie Luchtvaart en Maritieme Zaken) en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Na overleg met de Rijksvertegenwoordiger en BZK is besloten gebruik te maken van artikel 24 in de financiële wet FinBES voor het doen van een niet-begrote uitgave.
Knops werd op basis daarvan formeel en met argumenten om toestemming gevraagd de 248.000 dollar aan de BCN te betalen buiten de begroting om. Hij heeft daarmee na overleg met het ministerie van Financiën ingestemd wegens het grote maatschappelijke belang. Daarmee werd een dreigende crisis afgewend, aldus het relaas van gezaghebber Rijna. De uitgave wordt nu meegenomen in een begrotingswijziging.
Met KTK wordt nu onderhandeld over een servicecontract, waarmee het BC hoopt de 248.000 dollar gecompenseerd te krijgen. Daarmee wil het BC een structurele oplossing bereiken voor het sleepbootprobleem in de haven.
Er is volgens de gezaghebber geen enkele sprake geweest van illegaal handelen of misleiding door het BC. Integendeel, er is door het optreden van het college schade aan de economie en het imago van Bonaire voorkomen. Het stilvallen van de haven zou bovendien groot ongemak voor burgers en bedrijven hebben veroorzaakt.