Van onze correspondent
Kralendijk - De Kamer van Koophandel (KvK) heeft een aantal sessies georganiseerd om te komen tot een strategisch plan voor de economische ontwikkeling van het eiland.

Volgens voormalig minister-president Etienne Ys is daarvoor nodig dat Bonaire verandert en zich openstelt voor invloeden van buitenaf.
Volgens Ys kent Bonaire een ruim aantal factoren die een versnelde economische ontwikkeling goed mogelijk maken. De voormalige bestuurder zegt dat het belangrijk is dat het eiland definieert waar het in 2026 wil staan. Volgens Ys is het van belang dat Bonaire werkt aan het hebben van uitstekend onderwijs, zowel regulier onderwijs als permanente educatie; moet het eiland goed bereikbaar zijn via lucht en zee; moet het een gediversifieerde economie hebben; moet het zowel in de private als in de particuliere sector uitstekende service bieden en moet het in hoge mate gebruikmaken van alternatieve energiebronnen. Bij de discussie die volgde met de deelnemers bleek dat nog niet iedereen op dezelfde lijn zit als het gaat om de gewenste visie voor de toekomst.
Zo vonden veel deelnemers dat het ook een optie moest zijn dat het eiland zich op een relatief langzame, maar wel kwalitatief hoogwaardige manier zou groeien. Bijvoorbeeld door te investeren in met name de kenniseconomie, goed internet en eigen mensen. Onder de deelnemers overheerste het gevoel dat het eiland ervoor dient te waken niet overspoeld te worden met immigranten, om de economische groei mogelijk te maken. ,,Bonaire moet Bonaire blijven”, aldus een veel gehoorde opmerking. Ook werd opgemerkt dat het vooral belangrijk is dat de bewoners profiteren van een hogere economische groei.
Ys zag aan de andere kant vooral veel kansen. Zo wees hij op het feit dat Bonaire, als deel van Nederland, behoort tot de vijftien rijkste landen ter wereld. Daarnaast wees Ys op het feit dat bijna alle inwoners vier verschillende talen machtig zijn en het feit dat inwoners van Bonaire zowel het Caribisch gebied als Latijns-Amerika goed kennen. De ex-minister-president denkt dat het mogelijk moet zijn Nederlandse universiteiten naar het eiland te halen, die zich richten op studenten uit Latijns-Amerika.
Diverse deelnemers in de zaal wezen op het feit dat het op zich goed is het met elkaar te hebben over een lang-termijn visie, doch dat het ook van belangrijk is nu concreet te werken aan versterking van de economie. Zo wees de eigenaresse van kippenfarm Punta-Blanca op het feit dat er weinig aandacht - laat staan subsidie - is voor landbouwprojecten op het eiland. Een ondernemer wees tevens op het feit dat het nog steeds moeilijk is om aan kredieten te komen voor startende ondernemers. ,,De Bonairiaan komt maar moeilijk aan een krediet om een bedrijf op te starten”, aldus de jonge ondernemer. ,,Maar iemand die uit het buitenland hierheen komt en kapitaal meebrengt, kan in een keer gelijk goed starten.” Volgens de ondernemer is het daarom moeilijk te concurreren met buitenlandse entrepreneurs.
Volgens Ys is het belangrijk dat Bonaire zich openstelt voor economische groei: ,,Men moet een fundamentele keuze maken. Wil de bevolking dat het eiland blijft zoals het is, met een langzaam voortkabbelende economie, of willen we flinke schreden zetten en vooruitgang boeken”. Volgens Ys is het een illusie om te denken dat men ontwikkelingen of verandering van het eiland tegen kan houden. Ys wees er ook verschillende keren op dat het van belang is dingen goed neer te zetten en ernaar te streven de beste te zijn in de regio. ,,Ik denk persoonlijk dat Bonaire er voor moet zorgen dat iemand in 2016 alles, maar dan ook alles, vanaf het internet moet kunnen regelen om een bedrijf op Bonaire op te richten. Niet een beetje, niet gedeeltelijk, maar alles. Dan zorg je dat je een voorsprong hebt op je omgeving”, aldus de oud-premier.
Diverse deelnemers wezen erop dat het eiland wel leefbaar moet blijven, dat er een beperkte opnamecapaciteit aan nieuwkomers komt en dat het eiland haar unieke cultuur en natuur niet dient te verliezen om achter groei aan te jagen. Alle aanwezigen waren het wel eens over het feit dat het van belang is om consequent te investeren in opleiding en training.
De uitkomsten van de sessies zullen door Ys worden gebruikt om een concept strategisch document samen te stellen. Het is de bedoeling dat op 31 augustus een economische conferentie wordt gehouden, waarin uitgangspunten voor de economische ontwikkeling nader worden vastgelegd.