Van onze correspondent
Kralendijk - De strijd om het referendum is tot en met de Eilandsraadsvergadering afgelopen dinsdag dapper gestreden. Dinsdagavond werd rond de klok van twaalf de volgens sommigen gewraakte en anderen lang verlangde Eilandsverordening referendum Bonaire 2015 met zes PDB-UPB coalitiestemmen voor aangenomen.
De gemoederen liepen redelijk hoog op en er moest wat af worden vergaderd om iedereen op één lijn te krijgen. De vergadering werd vijf minuten na aanvang meteen al langer dan een uur geschorst. Volgens Eilandsraadslid en fractieleider Robby Beukenboom had men leestijd nodig voor de nota van wijziging aangaande de referendumverordening. Daarnaast bleek de Memorie van Toelichting ook aangepast. In de nota van wijziging stond dat de vraagstelling van de volksraadpleging naar aanleiding van de suggesties van de meningvormende raad van donderdag was aangepast van: ,,Bent u het eens met de wijze waarop inhoud is gegeven aan de directe band met Nederland?” Naar: ,,Bent u het eens met de invulling die is gegeven aan de directe band met Nederland?” Daarnaast kwamen de vijfde, zesde en zevende overweging in de verordening te vervallen.
De na de schorsing lachende UPB-raadsleden Bernabela en Winklaar maakten bij aanvang van de raad nog een redelijk bedrukte indruk. De strijdbijl binnen de coalitie zo die er al was, leek na de schorsing in ieder geval begraven.Gesteund door het hele Bestuurscollege dat aanwezig was, herhaalde gedeputeerde Clark Abraham in zijn toelichtende toespraak meerdere malen dat het volk het recht had en zich moest kunnen uitspreken over hoe zij de directe band met Nederland tot nog toe had ervaren. En dat het dus niet ging om een politieke evaluatie, maar om wat het volk vond, ervaarde. De MPB-leden Tjin Asjoe en Statia, die raadslid Coffie moesten missen, vielen onder andere over het geringe opkomstpercentage, de naar hun mening manipulatieve vraagstelling omdat het uiteindelijk wel degelijk om de staatkundige structuur zou gaan en de onduidelijkheid over wat voor referendum - bestuurlijk, staatkundig en nu weer ervaringsgericht - het nu was. UPB-raadslid Bernabela had twijfels over de referendumcommissie en Winklaar had ook wat moeite met het ontbreken van een opkomstpercentage. Robby Beukenboom vond dat je geen angst moest hebben voor de stem van het volk en dat het louter ging om de vraag of het volk tevreden was of niet. ,,Als je wilt onderhandelen, moet je eerst laten zien dat het niet goed is”, stelde Beukenboom. Bovendien was volgens hem de directe band met Nederland voor meerdere interpretaties vatbaar. Want Aruba, Curaçao en Sint Maarten hadden immers ook een band met Nederland. Met betrekking tot de aanwezigheid van de Verenigde Naties bij het referendum vroeg hij wie dat dan zou moeten gaan betalen en hoe. In reactie op het vurige betoog van MPB-leider Elvis Tjin Asjoe benadrukte Kroon dat wat er ook gezegd werd, hij geloofde en overtuigd was van het feit dat het volk de kans moest krijgen om zich uit te spreken. Net als Abraham benadrukte hij ‘Laga e pueblo papia’, ‘Laat het volk spreken’. Als verweer op het feit dat de coalitie met het referendum uit zou zijn op breken met Nederland, stelde hij dat Bonaire nog niet was opgenomen in de grondwet - dat proces hadden ze namelijk eerder dit jaar gestopt - maar deel uitmaakte van het Statuut. ,,We kunnen dus niet uit Holland breken, wat we zitten er nog niet eens in.” Elvis Tjin Asjoe gaf daarop het commentaar dat Bonaire sinds 10-10-‘10 als openbaar lichaam, bijzondere gemeente, en één van de BES-eilanden deel was geworden van Nederland. Tijdens de volgende schorsing gaf staatrechtsdeskundige en adviseur van het BC Douwe Boersma desgevraagd aan dat hij vond dat het referendum veel te veel gepolitiseerd werd en het niet over de tijd of datum ging, maar over eventuele consequenties die niet zeker waren. Na een volgende ronde van discussie en beantwoording van vragen door gedeputeerde Abraham stemden alle coalitieleden voor, waarbij Bernabela en Kroon expliciet aangaven dit naar eer en geweten te kunnen doen. De twee MPB-leden bleven tegen. Prominente UPB-lid en ex-partijleider, ex-partijvoorzitter, ex-gedeputeerde en Eilandsraadslid Yonchi Dortalina laat woensdag per brief meteen weten, geen vrede te kunnen hebben met deze koers en daarom zijn partij de rug toe te keren. Dortalina wilde geen dag langer deel uitmaken van de huidige UPB. De partij die volgens hem het gedachtengoed en dat van de kiezers die Bonaire binnen Nederland wensten, verloochende.