Na zes jaar overleggen onvoldoende samenwerking en sturing
Van onze correspondent
Kralendijk - Het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) streeft ernaar dat dit jaar nog kan worden gestart met de uitvoering van de capaciteitenanalyse voor de openbare lichamen en dat in 2024 wordt gestart met het actualiseren van het Handboek crisisbeheersing voor het Caribisch deel van het Koninkrijk.
Dit schrijft het ministerie in een afgelopen week gepubliceerde beleidsreactie van 13 november 2023 aan inspecteur-generaal De Kleuver van de Inspectie JenV.
In 2017 kwam de inspectie met aanbevelingen nadat drie orkanen Sint Eustatius en Saba passeerden en daar aanzienlijke schade hadden aangericht. In het rapport ‘Stand van zaken rampenbestrijding in Caribisch Nederland 2022’ concludeerde de Inspectie JenV in april 2023 dat haar ‘operationele’ aanbevelingen uit 2017 aangaande coördinatie, verbindingen en vervoer opgevolgd zijn maar dat de robuustheid, samenwerking en sturing nog lang niet op orde waren. De inspectie zegt in het rapport van april te beseffen dat dit ook de onderwerpen zijn waarvan de realisatie een lange adem vergt. Maar dat baart haar tegelijkertijd ook zorgen, omdat de dreigingen van rampen en crises voor de eilanden reëel en fors zijn. ,,JenV dient dan ook samen met de eilanden snel en zichtbaar aan de slag te gaan om inzichtelijk te krijgen wat nodig en passend is om de crisisorganisaties van de eilanden robuust en toekomstbestendig te maken. Gezien de (toenemende) risico’s en dreigingen voor CN is meer initiatief, voortvarendheid en rolduidelijkheid vereist van alle betrokkenen”, aldus de inspectie die met een aantal nieuwe aanbevelingen kwam.
In de beleidsreactie van november wordt na zes maanden de stand van zaken geschetst wat betreft deze aanbevelingen. De inspectie vond dat de minister van JenV zo spoedig mogelijk tot heldere afspraken moest komen over wat de betrokken partijen van elkaar kunnen en mogen verwachten. Volgens het ministerie van J&V is er na ‘goed overleg tussen de ministeries duidelijk wat de rollen en verantwoordelijkheden van J&V en BZK ten aanzien van de crisisbeheersing in Caribisch Nederland (CN). Een tweede aanbeveling was om per eiland inzichtelijk te maken wat de crisisorganisaties op de eilanden aan risico’s en crises aankunnen. Belangrijk was dat de uitkomsten van de capaciteitsanalyse zouden worden betrokken bij de beantwoording van de vraag hoe het systeem van rampenbestrijding in CN beter passend en sluitend gemaakt kan worden. Hoewel de minister aangeeft de noodzaak van een capaciteitenanalyse te onderschrijven blijkt er nog niet veel te zijn gebeurd. Wel is het streven een extern bureau opdracht te geven om de openbare lichamen bij het doen van een dergelijke analyse te ondersteunen. ,,Het is hierbij van belang dat de analyse op een objectieve wijze plaatsvindt, gebruikmakend van een methode die door de openbare lichamen wordt onderschreven”, aldus het ministerie.
De inspectie gaf in april aan dat de in de beleidsagenda beschreven voornemens en ‘verkenningen’ komend jaar naar concrete en zichtbare acties moesten worden vertaald. ,,De voor CN geconstateerde dreigingen en daarmee samenhangende risico’s nopen daar ook toe”, zo liet de inspectie weten. Volgens het ministerie was ten tijde van het rapport een aantal acties al ingezet en zijn er afgelopen periode verdere stappen gezet. Daarnaast wilde de inspectie dat het interdepartementaal overleg crisisbeheersing nieuw leven ingeblazen zou worden zodat departementen en eilanden hun activiteiten op elkaar afstemmen en de voortgang van maatregelen bijgehouden wordt, maar volgens het ministerie was dit overleg reeds sinds begin 2023 nieuw leven ingeblazen. ,,Inmiddels wordt verkend hoe dit overleg verder kan worden doorontwikkeld. Er zal op korte termijn worden bezien op welke wijze de openbare lichamen kunnen worden aangesloten op het Interdepartementaal Overleg Crisisbeheersing.”
