De Jonge sluit ‘woondeals’ met de openbare lichamen
Van onze correspondent
Den Haag - Minister Hugo de Jonge heeft de beleidsagenda Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Caribisch Nederland naar de Tweede Kamer gestuurd. De plannen zijn gericht op het stimuleren van woningbouw, het verlagen van de huurlasten, een betere financiering van eigen huizen en een beter beschermde leefomgeving.
Volgens De Jonge is het voor veel mensen in Caribisch Nederland (CN) heel lastig om een huis te vinden dat past bij hun inkomen, levensfase of gezinssamenstelling. Er zijn gewoonweg te weinig betaalbare huur- en koopwoningen. Tijdens een interview met het Antilliaans Dagblad zegt hij dat vooral op Bonaire te veel huizen worden gebruikt voor toeristische verhuur en dat de toeristen de Bonairiaan aan het verdringen zijn. De nu gepresenteerde plannen gaan volgens hem leiden tot meer betaalbare woningen en een betere leefomgeving voor de inwoners van Saba, Sint Eustatius en Bonaire.
Op dit moment ontbreken actuele gegevens over de woningmarkten van de drie eilanden. ,,Hierdoor is het lastig om betaalbare en passende huisvesting mogelijk te maken. Daarom moet de basis op orde gebracht worden. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gaat gegevens verzamelen over onder andere de bestaande hoeveelheid woningen, het woningtekort en de woonbehoeften van inwoners”, aldus De Jonge die het Antilliaans Dagblad tijdens het interview laat weten in juni over deze cijfers te moeten kunnen beschikken. ,,Dan bezoek ik de eilanden weer en sluit ik, uitgaande van de cijfers van het CBS, met ieder eiland een ‘woondeal’.” Daarnaast is er volgens hem wet- en regelgeving nodig om bijvoorbeeld huurcommissies in te kunnen stellen en betere huurcompensatie te realiseren. ,,Met deze plannen is een kleine twintig miljoen euro gemoeid.”
De vraag naar en het aanbod van woningen op Bonaire, Sint Eustatius en Saba zijn volgens De Jonge uit balans. Er is veel vraag naar woningen voor mensen met een laag of middeninkomen, maar het aanbod is beperkt. Om vraag en aanbod beter in balans te brengen zal het Rijk financieel bijdragen aan de bouw van 465 sociale huurwoningen op de drie eilanden. De minister bevestigt in het interview dat dit voor Bonaire betekent dat er honderdtwintig woningen meer gebouwd gaan worden dan de vijfhonderd die in 2019 met toenmalig staatssecretaris Raymond Knops zijn afgesproken. Daarnaast worden op Bonaire vijftig betaalbare koopwoningen gebouwd en worden er op Statia honderd sociale huurwoningen gerenoveerd. ,,Maar er is meer nodig. Vandaar dat toekomstige woningbouwprojecten in juni worden vastgelegd in ‘woondeals’ tussen het Rijk en de openbare lichamen”, aldus de bewindsman. Of het opnieuw uitgeven van erfpachtgrond op Bonaire een oplossing kan bieden en mogelijk ook wordt opgenomen in zo’n woondeal noemt De Jonge ‘een goede vraag’. ,,Grondbeleid is een belangrijk onderdeel van de deal en alle onduidelijkheden over grondbezit en uitgifte van grond moeten worden opgelost”, zo laat hij weten.
Door schaarste zijn prijzen gestegen en is een betaalbare huur- of koopwoning voor steeds minder mensen in CN vanzelfsprekend geworden. Een deel van de huurders heeft moeite met het betalen van de huur. Om de woonlasten van mensen met een kleine portemonnee te verlagen, wordt naast de versnelde bouw van sociale huurwoningen ook ingezet op een betere huurcompensatie en het verminderen van energielasten. Omdat een deel van de kopers de financiering van een koopwoning niet rond krijgt, worden maatregelen verkend om de financieringsmogelijkheden te verbeteren zodat ‘de financiering van een koopwoning toegankelijker wordt’.
De bouw van woningen leidt tot een groter beslag op de beschikbare ruimte in CN en ook infrastructuur, energievoorzieningen, werken, natuur, recreatie en toerisme nemen een steeds groter deel van de beperkt beschikbare ruimte in beslag. Om richting te geven aan al deze ruimtelijke ontwikkelingen stelt de ministerraad in 2023 een ruimtelijk ontwikkelingsprogramma vast. Dit programma zal vervolgens door het Rijk en de openbare lichamen worden vertaald in een specifiek ruimtelijk ontwikkelingsplan voor ieder eiland.