Van onze correspondent
Oranjestad - Jane Jansen is gisteren geïnstalleerd als eerste Arubaanse vicepresident van het gerecht op Aruba. In zijn toespraak zei Mauritsz de Kort, president van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie, dat er sprake is van ‘judicial stress’ bij het Hof.

,,We komen handen tekort.”
De Kort verwees in zijn toespraak naar de nieuwe regering AVP-Futuro. ,,Tijdens de formatie hebben ze gesprekken gevoerd met diverse instituten en organisaties uit de samenleving. Helaas was het Hof niet uitgenodigd. We hadden de nieuwe coalitie graag een paar goede ontwikkelingen en wensen meegegeven. Zoals wetswijzigingen. Ik maak daarom gebruik van de gelegenheid om de vertegenwoordigers van de uitvoerende macht en wetgevende macht - die hier aanwezig zijn - aan te spreken. Laten we straks de agenda’s trekken.” De Kort doelde op minister-president Mike Eman (AVP) en parlementsvoorzitter Marlon Sneek (AVP).
,,Voor samenwerking zijn juridisch vakmanschap en welzijn nodig. Vakmanschap komt met goed onderwijs en goede begeleiding. Zonder goed onderwijs is er geen betrokken burger. Zonder betrokken burger is er geen fundament onder de onafhankelijke rechtspraak. De overheid heeft hierin een rol, maar de rechterlijke macht ook. Rechtspraak die eerlijk, tijdig en transparant is, draagt bij aan het welzijn van de samenleving. Een geschil moet op een goede manier worden opgelost. Het vonnis moet op begrip kunnen rekenen in de maatschappij, dat neemt stress en onrust weg.”
,,Professioneel welzijn is een randvoorwaarde om als rechterlijke macht je werk op een integere manier te kunnen doen. Minder welzijn leidt tot minder efficiënt werk, tot vonnissen van slechtere kwaliteit, tot minder vertrouwen in de rechtspraak, tot minder toegang tot het recht, tot een minder integere manier van werken en tot minder procedurele rechtvaardigheid.”
,,We doen ons werk in omstandigheden die andere beroepsgroepen niet kennen. Het kan soms aanvoelen als een Salomonsoordeel en dat kan - maatschappelijke en persoonlijke - druk met zich brengen. Dat hoort bij ons werk. Maar je kunt dat ook ervaren als extra druk. De aard van ons werk kan dus stressvol zijn. Niet voor niets is er een speciale term voor: judicial stress.”
,,We werken al vijftien jaar binnen dezelfde financiële en organisatorische kaders, terwijl het werk in die jaren flink toenam. De dynamiek in de samenleving is veranderend. Burgers worden mondiger. Onze rechters zijn heel loyale en plichtsgetrouwe mensen. Maar de signalen - dat zij soms gewoon geen tijd en energie meer hebben voor extra taken - zijn duidelijk. We zijn betrokken bij het toezicht op het notariaat, de Raad van Appèl en Raad van Toezicht op de Advocatuur, het toezicht op de deurwaarderij, op medici en apothekers, maar ook bij selectiecommissies voor de procureur-generaal, voor de nieuwe rector magnificus van universiteiten en bij de aanwijzing van leden van de Electorale Raad. We zijn bewaarder van zaken die - in het kader van het strafrecht - in beslag genomen zijn. We zijn uitvoerder van een aantal registers, zoals het gezagsregister en het insolventieregister. We leiden nieuwe kandidaten op tot rechters. Onze cruciale hoofdtaak is vonnissen schrijven en zaken behandelen.”
Uit een nulmeting die het Hof heeft laten doen, blijkt de judicial stress. ,,De uitkomst is duidelijk: we komen op alle niveaus handen tekort. Dat is een belangrijk signaal aan de regeringen van de landen voor wie het Gemeenschappelijk Hof werkt. Steun ons hierin, investeer de komende jaren méér in de rechterlijke macht.”
De Kort noemde weer de regering. ,,In het nieuwe regeerprogramma staat letterlijk dat ‘de capaciteit van alle justitiële instanties op niveau gebracht moet worden, zodat ze effectief hun werk kunnen doen.’ We zijn reëel: op de arbeidsmarkt hebben we concurrentie van overheden en instanties die samen met ons de samenleving bouwen. Denk aan de Centrale Bank, Elmar op Aruba en de particuliere sector. We vissen samen in een kleine vijver van Caribische juristen en andere professionals. Dus als het niet anders kan, moeten we collega’s uit Nederland aantrekken. Collega’s die uiteraard vragen om een salaris op Nederlands niveau. Meer geld lost niet al onze problemen op, maar met een hoger budget kunnen we ons salarishuis op orde brengen en een stuk aantrekkelijker worden voor Caribisch talent.”
Gisteren was ook de installatiezitting van twee nieuwe rechters, Titia Henniphof en Erik Lensink. Dat gebeurde in de aanwezigheid van waarnemend gouverneur Agustin Vrolijk, minister-president Mike Eman (AVP), Justitieminister Arthur Dowers (AVP), Statenvoorzitter Marlon Sneek (AVP) en griffier Herman Hek. Ook de Ombudsman, de Vertegenwoordiger van Nederland in Aruba en vertegenwoordigers van de Algemene Rekenkamer, Kamer van Koophandel en het Openbaar Ministerie waren aanwezig.