Van onze correspondent
Oranjestad - De prijzen van voedingsmiddelen liggen op Aruba structureel fors hoger dan in Nederland en de Verenigde Staten.
De prijzen lijken vergelijkbaar met die op Curaçao. Arubanen zijn ruim 40 procent van hun besteedbaar inkomen kwijt aan voedingsmiddelen.
Dat blijkt uit een marktonderzoek voedingsmiddelen dat is uitgevoerd door de Aruba Fair Trade Authority (Afta). Het onderzoek is dinsdag gepresenteerd. De Afta deed dit onderzoek om de algemene perceptie van hoge prijzen voor voedingsmiddelen op Aruba te kunnen bevestigen en de mogelijke oorzaken van deze prijsniveaus te achterhalen.
Het marktonderzoek is gedaan met openbare informatie en informele gesprekken, zonder dat de Afta gebruikmaakte van haar formele onderzoeksbevoegdheden. De autoriteit vindt het van groot belang voor de Arubaanse samenleving dat voedingsmiddelen betaalbaar zijn. Om die reden kondigt de Afta nu al aan dat er een vervolgonderzoek komt naar de exclusieve distributieafspraken in de voedingsmiddelensector en naar de concurrentie binnen het containervervoer naar Aruba. Hier zal de Afta wel gebruikmaken van haar onderzoeksbevoegdheden.
De Afta ziet in het huidige onderzoek drie factoren die een rol spelen bij de prijzen. Een deel van de prijsverschillen met Nederland en de VS is te verklaren uit de transportkosten, omdat het overgrote deel van de voedingsmiddelen moet worden geïmporteerd. Het aandeel van transportkosten in de prijzen lijkt echter beperkt en was de afgelopen tijd relatief stabiel.
De structuur van de markt voor voedingsmiddelen is relatief complex, er zijn veel schakels in de keten. Dat brengt hogere kosten met zich mee, op het gebied van logistiek, opslag en energie. Met de kleine schaal van Aruba kan dit zorgen voor prijsverschillen.
De belastingdruk op Aruba ligt hoger dan in Nederland en de VS. Dit komt omdat op Aruba in iedere schakel van de keten cumulatief belasting wordt geheven in plaats van alleen over de toegevoegde waarde.
Toch zijn dit volgens de Afta algemene factoren en de autoriteit vindt het niet aannemelijk dat dit verklaart waarom de prijzen hoger liggen.
De Afta kijkt verder en maakt zich zorgen over een aantal schakels in de keten. Aruba heeft maar één containerrederij, King Ocean, die rechtstreeks vanuit de VS naar Aruba vaart. Er is maar één havenautoriteit op Aruba die havendiensten aanbiedt. Het eiland beschikt over één stuwadoor die laad- en losdiensten van containers aanbiedt. Partijen hebben daardoor geen keus om voor een andere stuwadoor te kiezen zoals in grotere havens in andere landen.
Bij de importeurs en groothandelaren lijken producenten en leveranciers van voedingsmiddelen op Aruba exclusief te worden vertegenwoordigd. Parallelimport is toegestaan, maar de Afta heeft voorbeelden waarbij parallelhandel actief is tegengewerkt door importeurs. Exclusieve distributieafspraken kunnen de prijzen opdrijven. De informatie die de Afta heeft ontvangen over brutomarges van groothandelaren en importeurs, sluit mededingingsproblemen niet uit.
De Afta heeft ook gekeken naar het aantal supermarkten en concludeert dat zij met elkaar kunnen concurreren.
