Van onze correspondent
Oranjestad - Het parlement heeft van minister-president Evelyn Wever-Croes (MEP) deze week uitleg gekregen over de ‘Onderlinge Regeling’. Dit akkoord vervangt het Caribisch Orgaan voor Hervorming en Ontwikkeling (Coho) dat van de baan is.

De ‘Onderlinge Regeling’ is een alternatief akkoord waar Aruba, Curaçao, Sint Maarten en Nederland nu over onderhandelen. Het doel is dat de regeling in maart kan worden bekrachtigd.

De premier vertelde in het parlement eerst over Coho. Aruba kwam tijdens de pandemie in financiële problemen. Het toerisme stortte in en Aruba is juist van het toerisme economisch afhankelijk. De schuld van het land liep daardoor op. De inkomsten daalden enorm, met 244 miljoen florin. Het land kreeg daarnaast extra uitgaven op het gebied van gezondheidszorg en crisismanagement. De financiële onzekerheid zorgde ervoor dat internationale markten minder toegankelijk werden voor Aruba. De regering bleef zich ondanks de financiële druk richten op het steunen van de bevolking. Zo kwamen loonsubsidie, ondersteuning voor het bedrijfsleven en voedselhulp. Deze extra kosten van 916 miljoen florin, werden geleend van Nederland. Het drukt echter zwaar op de begroting.
Wever-Croes zei dat Nederland financiële steun wilde verlenen, maar als voorwaarde stelde dat Coho zou komen. Ook moest de Rijkswet Aruba financieel toezicht (RAft) er komen. ,,Aruba voelde zich onder druk gezet om met deze voorwaarden akkoord te gaan, omdat we anders het geld niet konden krijgen”, legde ze aan het parlement uit. Op 13 november 2020 werd het Coho-akkoord met Nederland getekend. De premier stelt dat ze tijdens het hele proces het parlement en stakeholders heeft geïnformeerd. ,,We hebben zelfs buiten-politieke partijen erbij betrokken.”

Na alle onderhandelingen over de inhoud van Coho werd de conceptwet naar de parlementen van de eilanden gestuurd. Het parlement van Aruba ging niet akkoord met de wet. ,,Het gevolg was dat we weer moesten onderhandelen”, aldus Wever-Croes.

Het keerpunt kwam tijdens een zogeheten bestuurlijk overleg op Aruba, waar de premiers van Aruba, Curaçao en Sint Maarten waren. Ook staatssecretaris Alexandra van Huffelen was hierbij aanwezig. De eilanden presenteerden een alternatief voor Coho. Aruba kwam met de ‘Onderlinge Regeling’. Volgens de premier kon dit voorstel rekenen op de meeste steun van de andere eilanden. ,,We zijn verder gaan onderhandelen over dit alternatief.”

In januari van dit jaar vond het volgende bestuurlijk overleg plaats, op Sint Maarten. De premier zei dat de grote lijnen van het ‘Onderlinge Regeling’ daar zijn bekrachtigd. Het doel is dat de regeling in maart klaar is. ,,De Onderlinge Regeling past veel beter bij onze grondwet, onze wetgeving en ons parlement. De inhoud van de regeling verandert de inhoud van het Landspakket niet. Coho zou naast het Landspakket zijn gekomen, deze regeling dus ook.”

De premier gaf aan dat ze elk kwartaal met een Uitvoeringsagenda komt, zodat het parlement op de hoogte is van de vorderingen en actiepunten.