Statenlid Arends (AVP) licht alternatief voor Rijkswet toe
Van een onzer verslaggevers
Oranjestad - ,,De Staatsregeling van Aruba biedt, evenals de Nederlandse Grondwet, de mogelijkheid om openbare lichamen in het leven te roepen, zoals een zelfstandig bestuursorgaan (zbo), en dit specifieke taken toe te kennen met voldoende afstand van de regering en het parlement.” 
Zo beschrijft Statenlid Richard Arends het alternatief van de fractie van de Arubaanse Volkspartij (AVP), oppositie, voor het bij Rijkswet in te stellen hervormingsorgaan OHH (voorheen Caribische Hervormingsentiteit CHE). Dezelfde bepaling in de Staatsregeling van Curaçao en in die van Sint Maarten biedt ook deze landen uitkomst.
,,Op basis van artikel V.10 van onze Staatsregeling kunnen bij landsverordening de taken en inrichting van het openbaar lichaam, de samenstelling en de bevoegdheden van het bestuur worden geregeld. Bij landsverordening kunnen aan het bestuur regelgevende bevoegdheden worden verleend. Ons alternatief regelt alles wat Nederland middels een Nederlands zbo bij Rijkswet wil regelen, maar dan bij landsverordening met voldoende waarborgen voor de bestemming van het geld van de Nederlandse belastingbetaler.”
Op het moment dat gezocht werd naar een alternatief, is volgens Arends gekeken naar een instrument dat binnen de Arubaanse constitutionele rechtsorde past. ,,Het parlement noch de regering heeft de bevoegdheid om afstand van deze machten te doen, al dan niet gedeeltelijk, en deze onder een publiekrechtelijk orgaan van een ander land binnen het Koninkrijk te brengen. De Rijkswet tot instelling van het hervormingsorgaan heeft dat juist als doel: het kent Koninkrijksbevoegdheden toe aan een Nederlandse entiteit, opgericht op basis van de Nederlandse Grondwet en onder beleidsverantwoordelijkheid van een Nederlandse bewindspersoon”, aldus Arends.
,,Als de landen afstand van hun constitutionele bevoegdheden willen doen, of landsaangelegenheden tot Koninkrijksaangelegenheden willen verheffen, is een Statuutwijziging de geëigende weg. De Nederlandse Grondwet kan niet zonder meer van toepassing voor Aruba worden verklaard, zeker niet als lokale wetgeving aanwezig is om hetzelfde te bereiken.”
Volgens het Statenlid van de oppositiepartij kunnen de doelstellingen van het Arubaanse zbo worden overgenomen van het voorstel dat nu op tafel ligt. Dit zbo kan zorgdragen voor de noodzakelijke hervormingen op het gebied van het openbaar bestuur, economie, sociale zekerheid, arbeidsmarkt en wel op voldoende afstand van de regering.
,,Hiermee blijven de constitutionele bevoegdheden van de regering en het parlement intact”, vervolgt hij. ,,De taken en bevoegdheden van dit zbo kunnen zowel bij landsverordening, of bij onderlinge regelingen op basis van het eerste lid van artikel 38 van het Statuut, worden bepaald. Evenals de Landsverordening financieel toezicht (LAft) objectieve begrotingsnormen kent, kan soortgelijke wet- en regelgeving met objectieve doelstellingen voor de beleidsterreinen in kwestie worden gedacht. Als ultimum remedium is escalatie middels artikel 52 van het Statuut altijd mogelijk en vertegenwoordiging van Nederland en het Koninkrijk, zoals dat het geval is bij het CAft, zou mogelijk zijn.”
Arends maakt wel de aantekening dat politiek commitment in Oranjestad en Den Haag een voorwaarde moet zijn om dit alternatief gestalte te geven. ,,Nederland kan geen bezwaar hebben om liquiditeitssteun en financiering middels een lokaal zbo op voldoende afstand van de regering te bieden. In de periode 1999-2009 heeft Nederland op soortgelijke wijze meer dan een half miljard florin in de Fondo di Desaroyo Aruba (FDA) gestort”, aldus de AVP’er. ,,Er is te lang gediscusieerd over de inhoud van de landspakketten, terwijl de essentie van de discussie de juridische grondslag had moeten zijn.”
