Van onze correspondent
Oranjestad - De regering van Aruba ziet geen heil in de concept-geschillenregeling, zoals goedgekeurd door de Nederlandse regering.
Deze week praten de parlementariërs van Aruba, Curaçao en Sint Maarten over de regeling, tijdens het Interparlementair Koninkrijksoverleg (Ipko) op Sint Maarten.
Het wetsvoorstel is een erfenis van voormalig minister Plasterk. Zeer tegen de zin van de andere landen timmerde die anderhalf jaar geleden op eigen houtje een wetsontwerp in elkaar dat op essentiële onderdelen afweek van de door de vier parlementen eendrachtig geformuleerde uitgangspunten. Reikhalzend keken die daarom uit naar hoe opvolger staatssecretaris Raymond Knops met het gevoelig liggende dossier zou omgaan. Diens boodschap er geen prioriteit aan te geven schoot de aan het Interparlementair Koninkrijksoverleg (Ipko) deelnemende delegaties in het verkeerde keelgat waarop de bewindsman alsnog beloofde er voor het einde van het jaar op terug te komen.
Knops heeft weliswaar woord gehouden - een aangepaste versie is naar de vier parlementen gestuurd - maar de wijze waarop hij dat doet heeft de regeringen van Aruba, Curaçao en Sint Maarten onaangenaam verrast. Hun is niet de tijd gegund het fundamenteel gewijzigde concept met hun parlementen te bespreken voordat de Rijksministerraad er over zou besluiten. Reden waarom de Gevolmachtigde ministers eind november in de Rijksministerraad (RMR) bezwaar hebben aangetekend. Vanwege de machtsverhoudingen in de RMR (Nederlandse ministers vormen er de meerderheid) is dat overigens van louter symbolische betekenis.
De plotselinge haast van de staatssecretaris staat haaks op de ontstaansgeschiedenis van het wetsvoorstel. Op initiatief van de delegatie van de Arubaanse Staten nam de Tweede Kamer in 2010 een motie aan om in het Statuut vast te leggen dat er een onafhankelijke geschillenregeling zou komen. De Nederlandse regering deed er vervolgens alles aan om het overleg daarover te dwarsbomen, want zij wilde hoe dan ook het laatste woord behouden. In 2017 presenteerde Plasterk tot verbijstering van de andere landen een eenzijdig bedacht voorstel dat in niets leek op wat de parlementen in 2010 voor ogen stond. Naar verluidt komt de versie van Knops daar dichter bij in de buurt.
,,Wat in het concept staat, komt niet in de buurt van wat de Staten van Aruba hebben goedgekeurd”, aldus minister-president Evelyn Wever-Croes, die verder niets over de inhoud kwijt wil. De behoefte aan een geschillenregeling en de discussie erover kwamen in een stroomversnelling in 1998, toen de Nederlandse regering de benoeming van Glenbert Croes als minister probeerde tegen te houden. Dezelfde Croes is momenteel minister van Sociale Zaken en Arbeid.
