Van een onzer verslaggevers
Oranjestad - Volgens de meest recente gegevens van de Centrale Bank van Aruba (CBA) staat de teller van de Arubaanse overheidsschuld op 3.974,1 miljoen florin (ofwel bijna 4 miljard, op 25,9 miljoen na).
Dat is de stand per 31 december 2015, aldus onlangs gepubliceerd door de CBA. De Centrale Bank publiceert per kwartaal over de overheidsfinanciën. Aangezien de laatste stand dateert van alweer ruim een half jaar geleden en de schuldpositie telkens met enkele tientallen miljoenen stijgt, mag ervan worden uitgegaan dat de grens van 4 miljard inmiddels is overschreden.
Zo groeide de schuld in het laatste kwartaal van 2015 met 64,9 miljoen florin in vergelijking met eind september datzelfde jaar. Aldus de publicatie van de CBA. Aan het eind van het derde kwartaal stond de schuldteller op 3.909,2 miljoen.
In twaalf maanden tijd is de staatsschuld toegenomen van 3.884,6 miljoen eind 2014 naar de bovengenoemde 3.974,1 eind 2015. Weer een jaar daarvoor noteerde de CBA een schuldstand van 3.481,8 miljoen aan het eind van het eerste kwartaal van 2014. Tussen toen en de afgelopen jaarwisseling is de Arubaanse schuld met zo’n half miljard gegroeid.
Het financieel tekort van de overheid in Oranjestad lijkt wel af te nemen. In de maanden oktober, november en december vorig jaar is dit tekort ten opzichte van de drie maanden daarvoor zelfs met 71,5 miljoen gekrompen tot 26,7 miljoen. In het derde kwartaal bedroeg het financieel tekort nog 98,2 miljoen. En in oktober, november, december 2014 niet minder dan 206,5 miljoen.
Als wordt gekeken naar de inkomsten en uitgaven is zichtbaar dat beiden toenemen. De totale overheidsinkomsten stegen in het laatste kwart van 2015 vergeleken met het derde kwartaal met 103,4 miljoen florin naar 357,4 miljoen. Dit was vooral het gevolg van hogere belastinginkomsten met 96,7 miljoen en in mindere mate ook niet-belastinginkomsten met 6,7 miljoen.
De hogere belastingopbrengsten (dit houdt in dat burgers en bedrijven meer belasting betalen) komt met name door 93,1 miljoen meer aan winstbelasting, als resultaat van de introductie van het zogeheten Voldoening op Aangifte Systeem (VAS) in november 2015. Dit werd eerder ook geconstateerd door onder andere het College Aruba financieel toezicht (CAft), waardoor de Arubaanse overheidsfinanciën een betere score kregen. Echter werd toen al wel gewezen op het mogelijk incidentele karakter van deze ‘meevaller’.
De Arubaanse overheid bleef overigens toch ook meer geld uitgaven. In de laatste drie maanden van 2015 namen de overheidsbestedingen in vergelijking met het kwartaal daarvoor met 39,9 miljoen toe en kwamen uit op 375,6 miljoen.
De stijging in uitgaven betroffen +5,9 miljoen aan ambtenarenlonen en -salarissen; +3,8 miljoen aan loonsubsidies; + 2,9 miljoen werkgeversbijdragen; +4,4 miljoen aan goederen en diensten; +3,5 miljoen aan investeringen; 3,4 miljoen bijdragen aan het Ontwikkelingsfonds; en een niet nader aangeduide grote post van +33,9 miljoen. Deze stijging aan uitgaven werd deels teruggedrongen door 14 miljoen minder aan overdrachten aan de Algemene Ziektekostenverzekering (AZV) en 4 miljoen minder aan rentelasten.
De toename van de schuld blijkt voornamelijk een stijging van het buitenlandse aandeel in de schuld, namelijk 68 miljoen terwijl het binnenlandse component juist met 3,2 miljoen daalde. De groei van de schuld van Aruba aan het buitenland komt door nieuwe leningen die zijn aangegaan. De leningen zijn nodig om de overheidstekorten te dekken. En de tekorten ontstaan als de overheid meer uitgeeft dan het aan inkomsten ontvangt.
Circa de helft van de totale schuld is ‘binnenlands’, namelijk 1.905,3 miljoen. En de andere helft is de Arubaanse overheid verschuldigd aan het buitenland. Het gaat om 2.068,7 miljoen. Ruim 2 miljard florin dus.