Fundashon Kòrsou Transparente organiseert goed bezocht seminar

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Dat corruptie niet altijd even duidelijk is, en dat het complexe materie betreft, was een van de statements die Lousewies van der Laan naar voren bracht tijdens een ontbijtseminar van Fundashon Kòrsou Transparente (FKT). Een ander inzicht dat zij deelde, was dat er specifieke corruptierisico’s zijn voor kleine gemeenschappen, zoals die op Curaçao.

Het seminar, met de titel ‘Integrity in governance - a prerequisite for sustainable growth in Curaçao’, werd gisterochtend gehouden in een vol auditorium in het gebouw van de Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten (CBCS).

Naast een toespraak van ‘keynote speaker’ Van der Laan, waren er presentaties van FKT-voorzitter Michael Henriquez en van Nelly Schotborgh, die onder meer de hoofdonderzoekster en auteur is van het in 2013 verschenen onderzoeksrapport ‘National Integrity System Assessment: Curaçao 2013’. Van der Laan was aanwezig als directeur van Transparency International Nederland.

Van der Laan heeft een rijke ervaring binnen de politiek en bij internationale organisaties. Vanaf 1999 heeft ze enkele jaren namens D66 in het Europees Parlement gezeten en in 2003 werd ze voor diezelfde partij lid van de Tweede Kamer. Functies die zij daarna vervulde zijn onder meer die van voorzitter van United World Colleges, stafchef van het Internationaal Strafhof in Den Haag en voorzitter van de Consumentenbond. Haar functie bij de Nederlandse ‘chapter’ van Transparency International vervult ze sinds 2020.

In haar keynote speech besprak ze meerdere onderwerpen. Na een introductie van de organisatie Transparancy International, stond ze onder meer stil bij integriteit- en bestuursissues in Nederland, de definitie van corruptie en de kosten ervan. Als laatste vertelde ze over de kwetsbaarheid voor corruptie en de strijd ertegen in kleine gemeenschappen.

‘Corruptie is cultuurgebonden’
De definitie van corruptie die Van der Laan noemde, is ‘het misbruik van macht voor persoonlijk gewin’. Dit kan onder meer gebeuren door middel van omkoping met geld, spullen, services. Hoewel haar organisatie een zerotolerancebeleid op dit gebied voert, voegt Van der Laan hier wel aan toe dat het soms per land en cultuur kan verschillen wat als corruptie wordt gezien. In sommige landen is het zeer gebruikelijk om bijvoorbeeld zakenpartners of politici bij een officiële bijeenkomst een cadeau aan te bieden. De grens van corruptie is dan niet altijd makkelijk te herkennen.

Ook benoemde de spreekster de complexiteit als het gaat om personen die zich schuldig maken aan corruptie. Dit kunnen personen zijn die dit met opzet en bij volle bewustzijn doen, personen die zich er door een gebrek aan kennis niet bewust zijn van wat acceptabel is, maar ook mensen die zich er schuldig aan maken, omdat ze onder druk staan. Bijvoorbeeld vanwege armoede, of door de georganiseerde misdaad.

Specifieke corruptierisico’s zijn er volgens Van der Laan voor kleine gemeenschappen, zoals die op Curaçao, vanwege onder meer beperkte financiële middelen van de overheid, de kleine populatie, waardoor veel mensen met elkaar verbonden zijn, en een recente transitie naar democratie of autonomie.
Manieren die zij benoemt om corruptie binnen kleine gemeenschappen te bestrijden, zijn onder meer het vergroten van het bewustzijn, het implementeren van strenge anti-corruptiewetgeving, het verbeteren van toezicht en handhaving en het bevorderen van transparantie en sociale veiligheid, waardoor mensen zich durven uit te spreken.

Nelly Schotborgh keek tijdens haar presentatie terug, naar het onderzoeksrapport en de conclusies en aanbevelingen daarvan, maar ook naar wat er sinds het verschijnen van dit rapport in 2013 allemaal de revue heeft gepasseerd op het gebied van integriteit, transparantie en corruptie. Ook keek ze vooruit.
Een ander onderdeel van haar presentatie was een vraag aan het publiek: ,,Vind je dat de integriteit op het eiland is toegenomen, is afgenomen, of gelijk is gebleven?” De toehoorders konden door middel van handopsteking hun mening geven, en die bleek aardig verdeeld te zijn.

Schotborgh sloot haar presentatie af door naar de huidige situatie en vooruit te kijken. Zowel door de ogen van een pessimist, als door de ogen van een optimist. In negatieve zin merkte ze onder meer op dat armoede is toegenomen, dat er serieuze zaken spelen op het gebied van fraude, het witwassen van geld en corruptie, dat het verdrag van de Verenigde Naties tegen corruptie nog steeds niet is geratificeerd en dat er nog steeds hiaten zitten in de wetgeving rondom de financiering van politieke partijen.

Positief in haar ogen is dat er steeds meer een cultuur ontstaat dat mensen hun stem mogen laten horen, er is een beter bewustzijn van integriteitsissues, en er wordt support geboden vanuit de Landspakketten.

’Gedragscode Statenleden moet uit de la’
In de zaal waren geen ministers of Statenleden namens de coalitie aanwezig. Wel aanwezig waren twee parlementariërs uit de oppositie: Giselle Mc William (MAN) en Quincy Girigorie (PAR), die aan het begin van het seminar speciaal welkom werden geheten.

Mc William laat na afloop desgevraagd aan Antilliaans Dagblad weten het een ‘fantastische conferentie ter inspiratie’ gevonden te hebben. ,,Voor mij is integriteit heel belangrijk en een prioriteit als nieuwe politiek leider van MAN /PIN”, aldus Mc William.

Het MAN-Statenlid zegt ‘zeker’ aan de slag te gaan in het parlement met meer transparantie. ,,Er is sinds 2015 een voorstel voor een ‘gedragscode Statenleden’ van Alex Rosario en die moet uit de la”, zo zegt zij.
Maar er is meer dat volgens Mc William anders moet: ,,Het is belangrijk om échte transparantie te creëren, waar besluiten van de Raad van Ministers (RvM) vooraf en achteraf bekend worden gemaakt.”
Verder is zij van mening dat die beslissingen wekelijks, na afloop van de RvM, ‘op een fatsoenlijke manier’ via de pers gecommuniceerd moeten worden. ,,Wat sinds 2021 niet meer gebeurt”, voegt Mc William hier aan toe.

Tot slot zegt zij dat de tijdens het seminar besproken onderwerpen niet uitsluitend zijn voorbehouden aan de politiek. ,,Ook de private sector heeft ook een belangrijke rol. Vaak weet men niet wat wel of geen corruptie is. Daarom is ook educatie belangrijk.”