Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Hoge productiekosten en een dalende olieprijs op de wereldmarkt. Daarmee werd volgens Refineria di Kòrsou (RdK) de eerste maat ingezet voor de zwanenzang bij het Venezolaanse staatsoliebedrijf PdVSA en dochtermaatschappij Isla. De aanvoer van ruwe olie stagneert en in februari 2018 ligt de raffinaderij op Curaçao ‘zo goed als stil’.
Dat stellen de advocaten van HBN Law in het verzoekschrift voor een kort geding dat RdK heeft aangespannen tegen Refineria Isla Curaçao bv, Refineria Isla SA en Petróleos de Venezuela SA (PdVSA). RdK vordert zo’n 150 miljoen dollar in verband met uitstaande betalingen en wanprestatie. De zaak kwam afgelopen woensdag voor en de rechter doet 4 maart uitspraak.
De tegenpartij ziet het anders, zo voeren de advocaten direct aan in het verzoekschrift. ,,Isla SA stelt dat het feitelijk staken van de raffinage te maken heeft met beslagen van crediteuren en met sancties van de Verenigde Staten.” Onterecht, want die beslagen en sancties zijn van ver voor februari 2018 en bovendien het gevolg van de financiële situatie bij PdVSA, aldus het verzoekschrift.
De kern van het probleem ligt in Venezuela. De bedrijfsvoering van PdVSA is ‘door allerlei omstandigheden minder robuust en efficiënt dan die van ander olieproducenten’. ,,Zo is de Venezolaanse olie veel minder vloeibaar dan olie uit bijvoorbeeld het Midden-Oosten.” Al met al heeft PdVSA hogere kosten dan de concurrentie. In de periode van 2011 tot 2014 lukt het nog om voldoende winstgevend te zijn omdat een vat olie dan nog 100 dollar oplevert. Maar als de olieprijs tussen 2015 en 2017 keldert naar 40 tot 50 dollar per vat, blijft er ‘te weinig geld over om in productiemiddelen te kunnen investeren’. Wat volgt is een kettingreactie. De productie van PdVSA neemt af van 2,9 miljoen vaten per dag in 2010 naar 2 miljoen vaten per dag in 2017. Niet veel later, in februari 2018, wordt er nauwelijks nog ruwe olie geraffineerd op Curaçao. Eerst komen er nog schepen met olie naar Bulllenbaai, maar dan valt ook de overslag stil ‘omdat PdVSA haar crediteuren niet langer kan betalen’. De crediteuren leggen beslag op olievoorraden op Curaçao en Bonaire, zo brengen de HBN Law-advocaten in herinnering. ,,Hoewel voor die beslagen een oplossing is gevonden, heeft PdVSA sindsdien nauwelijks olie naar Curaçao gebracht uit angst voor nieuwe beslagleggingen.” In het verzoekschrift laat RdK zien dat de raffinaderij 235.000 vaten olie produceerde in de periode van 1 februari 2018 tot 31 december 2019. Dat terwijl ‘in het topjaar 2005 nog gemiddeld 205.000 vaten per dag werden verwerkt’. ,,De productie over de volledige laatste 22 maanden van de huur was dus nauwelijks meer dan het wat in 2005 gemiddeld per dag werd gehaald.”
Hoe kwetsbaar de situatie bij PdVSA was, zag RdK al in 2016. Het lag voor de hand dat, door de toegenomen productie van onder andere schalieolie in de Verenigde Staten, de olieprijs structureel laag zou blijven. RdK hield er daarom rekening mee dat zij ‘op zoek zou moeten gaan naar een nieuwe exploitant’ en heeft op 21 april 2016 laten weten de overeenkomst niet te willen verlengen. Dat heeft de verhouding tussen partijen geen goed gedaan, zo blijkt uit het verzoekschrift. ..Er zijn grote twijfels omtrent de staat van onderhoud van de faciliteiten, onder meer als gevolg van diverse incidenten.” De advocaten noemen problemen met de brandbestrijding, betalingen en verzekeringen.