Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Opeenvolgende regeringen werden er sinds 2012 op gewezen dat de bouw van het nieuwe ziekenhuis aanzienlijk duurder zou uitpakken door de verandering van locatie. Waarom is gekozen voor Otrobanda, midden in het stadscentrum, en niet voor de Jan Noorduynweg, zoals in 2009 nog de bedoeling was?

Dat is een van de vragen die minister Suzy Camelia-Römer van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) heeft over de hele gang van zaken rond Hospital Nobo Otrobanda (HNO). Zij dringt daarom opnieuw aan op een parlementaire enquête, zodat bestuurders onder ede verantwoording moeten afleggen over de keuzes die zijn gemaakt.
In een twee uur durende persconferentie heeft de GMN-minister maandagmiddag in detail uiteengezet welke beslissingen de afgelopen tien jaar werden genomen die hebben geleid tot de keuze van de locatie en de organisatiestructuur van HNO waarin het eigendom van het gebouw en de exploitatie van het ziekenhuis zijn ondergebracht bij twee naamloze vennootschappen: HNO Vastgoed en Beheer en HNO Transitie en Exploitatie. Daarmee wil Camelia-Römer dat er een einde komt aan de insinuaties uit de hoek van de oppositie dat door haar toedoen de begroting met 200 miljoen gulden is overschreden. ,,Ik heb geen geld gestolen van de bevolking. Dat vind ik een weerzinwekkende beschuldiging”, zegt Camelia-Römer. ,,Juist de partijen die mij nu aanvallen maakten destijds deel uit van regeringen die hun goedkeuring gaven. Het was niet Suzy die de HNO-structuur heeft bedacht en goedgekeurd.”
Camelia-Römer was geen minister of in ieder geval niet van GMN toen de keuzes werden gemaakt waarmee het huidige HNO vorm kreeg. Volgens het overzicht dat na de persconferentie wordt uitgereikt, geeft het Bestuurscollege van het Eilandgebied Curaçao in november 2009 opdracht aan professor Bob Pinedo om via zijn stichting Fundashon Hospital Nobo een nieuw ziekenhuis - een model van dat in Deventer in Nederland - te realiseren aan de Jan Noorduynweg. Maar in oktober 2010 wordt Pinedo door het kabinet-Schotte (MFK, PS, MAN) bedankt voor de eer en in februari 2012 kiest diezelfde regering het Amstelterrein als locatie en voor Ballast Nedam Infra bv als hoofdaannemer.
Sona, toezichthouder op het project, waarschuwt in oktober 2012 al dat door de verplaatsing vervolgens naar Otrobanda de bouw van het ziekenhuis 40 procent duurder zal worden en drie jaar langer zal duren. Ballast Nedam dreigt met claims. Toch wordt tijdens het kabinet-Asjes (PS, PAIS, PNP, groep Sulvaran), met Ben Whiteman (PS) als minister van GMN, in september 2013 een Memorandum of Understanding getekend door het Land Curaçao, de stichting Sint Elisabeth Hospitaal (Sehos) en de uitvoeringsorganisatie Usona over de bouw van het ziekenhuis in Otrobanda. Daarin staat dat een ‘combinatie van een vastgoed-entiteit en een exploitatie-entiteit’ de basisstructuur vormt van ‘de toekomstige beheersorganisatie’ en dat ‘onderzocht wordt in welke mate de financiering uit een combinatie van publieke en private financiering kan bestaan’.
Op 1 december 2015 informeert Sona premier Whiteman, die tegelijkertijd minister van GMN is in het kabinet-Whiteman II, ‘dat de totale meerkosten voor het project maximaal 78.030.000 gulden zullen bedragen’. Maar in het rapport van de tussentijdse evaluatie van 10 december 2016 noemt advocatenkantoor FCW-Legal een totaal aan meerkosten van 100 miljoen gulden ‘ten opzichte van een initieel budget van 194,4 miljoen’ voor een ziekenhuis op het Amstelterrein. ,,Dit is uiteraard zeer aanzienlijk te noemen gezien de werken nog niet halfweg zijn budgettair”, aldus het rapport.
Dat er sprake was van een aanzienlijke overschrijding van het budget, was dus al lang bekend en zeker sinds december 2016, benadrukt Camelia-Römer. Inmiddels is bekend dat er 200 miljoen gulden extra nodig is om het ziekenhuis af te bouwen en voor de transitie van Sehos naar Curaçao Medical Center (CMC). Daarvan gaat 25 miljoen naar CMC als startkapitaal. Maar waaraan het resterende bedrag precies wordt besteed kon Camelia-Römer niet zeggen. Wel is duidelijk welke factoren de budgetoverschrijding van 175 miljoen hebben veroorzaakt: 90 miljoen door de verandering van locatie; 23,4 miljoen aan niet-begrote invoerrechten en 68 miljoen door het uitlopen van de transitie van twee tot vier jaar door de onenigheid tussen Sona en Usona/Berenschot en een uitbreiding van de medische dienstverlening.