Verslaggever duikt voor Antilliaans Dagblad in archieven en niet eerder gepubliceerde diplomatieke codeberichten.
Van onze redactie
Willemstad - Het Antilliaans Dagblad publiceert vanaf morgen elke zaterdag in AD Wikènt en elke maandag op de middenpagina’s van de krant een bijzondere serie journalistiek onderzoek naar 100 jaar olie op Curaçao.
Het is het grondige werk van verslaggever Ton de Jong, die hiervoor op verzoek van het Antilliaans Dagblad gedurende bijna een jaar tientallen personen interviewde, ‘on the record’ en ‘off the record’, in de archieven dook en stuitte op niet eerder gepubliceerde codeberichten en andere ‘geheime’ stukken.
Ter gelegenheid van het ‘eeuwfeest’ staat De Jong - tot eind vorig jaar hoofd Opinie bij het Brabants Dagblad in Nederland - stil bij verleden, heden en toekomst van de raffinaderij. De ervaren verslaggever komt sinds 1989 regelmatig op Curaçao, schrijft erover, is betrokken, maar weet afstand te bewaren. Het project kreeg steun van het Fonds Bijzondere Journalistiek Projecten, dat niet eerder een aanvraag honoreerde die betrekking heeft op het Caribische deel van het Koninkrijk.
,,In mei 1915 nam de hoofddirectie van de Koninklijke/Shell-groep een besluit dat Curaçao drastisch veranderde. Een grote raffinaderij nestelde zich dominant aan het Schottegat, in het hart van het eiland. Het begin van een nieuwe skyline”, stelt De Jong. ,,De raffinaderij zorgde voor werk, welvaart en een toestroom van buitenlandse werknemers, van wie een deel zich blijvend vestigde. Shell vroeg en kreeg er wel iets voor terug: macht en acceptatie.”
De geschiedenis van 100 jaar olie op Curaçao is roerig. Shell vertrok en de Venezolanen kwamen, met eigen opvattingen en normen. Maar het bleef een Antilliaans/Curaçaos bedrijf. Van de vaste medewerkers zijn er nauwelijks mensen in dienst die geen Nederlands paspoort hebben. ,,Het werd óók ingewikkelder,” aldus de journalist. ,,De overheid is na 1985 eigenaar én toezichthouder. De milieuproblematiek werd belangrijk en de relatie met buurland Venezuela is niet eenduidig. En hoe moet het verder met deze verouderde raffinaderij in de turbulente energiewereld?”
De speciale AD-serie bestaat uit acht achtergrondverhalen die telkens vooraf worden gegaan door een nieuwsartikel. Vanzelfsprekend komen eerst de beginjaren aan bod, gevolgd door de proloog van het vertrek van Shell. Het spannende jaar 1985 wordt gereconstrueerd aan de hand van niet eerder gepubliceerde diplomatieke codeberichten. De erfenis die Shell achterliet is het thema van het vierde artikel. Volgende afleveringen gaan over het milieu, de stand van zaken bij de Isla, de betrokkenheid van de Venezolaanse en Nederlandse politiek en tot slot over de rol van de overheid en de toekomst.