• Pisas ziet op onderdelen nog onderhandelingsruimte
• Schuld bijna 1 miljard liquiditeitssteun is een monster
Van onze redactie
Willemstad - Premier Gilmar Pisas ziet nog wat ruimte voor onderhandelingen op onderdelen van het Caribisch orgaan voor hervorming en ontwikkeling (Coho), vooral omdat zijn regering al begonnen is met de hervorming zonder dat de rijkswet van kracht is. Maar hij waarschuwt wel: als Curaçao Coho afwijst komt er een aanwijzing vanuit Den Haag.
,,En dan hebben we zelf niets meer te zeggen”, zegt de MFK-leider, sinds negen maanden naamgever van het zittende kabinet. In een uitgebreid en openhartig vraaggesprek in Punto Final op TeleCuraçao legt hij ‘zonder emotie’ uit dat Curaçao de facto ‘in de hoek staat’ en dus geen andere kant uit kan.
Met andere woorden: de rijkswet Coho komt er. Als het aan de Tweede Kamer ligt is de behandeling nog voor het zomerreces. Maar in werkelijkheid wordt er volgens Pisas nog onderhandeld. ,,We hebben geen liquiditeitssteun meer gevraagd en voorlopig ook niet nodig. Daarnaast zijn we zelf al begonnen met de hervormingen. Dus moet je me wel wat ruimte geven.”
Volgens Pisas is onder zijn regering al wel het nodige bereikt en dat zal in een voorlichtingscampagne binnenkort ook aan de bevolking worden uitgelegd. ,,Maar was het met Coho eerst: ‘Zij beslissen’, is het nu: ‘Ik ben zelf verantwoordelijk’.”
Feit is wel, aldus de minister-president, dat Curaçao zelf nagenoeg niets produceert en een staatsschuld heeft van bijna 4,3 miljard gulden. ,,Ook dat we telkens geld aannamen en ons niet hielden aan de afspraken; feitelijk een spelletje speelden met Nederland.” Er waren al grote problemen vóór de pandemie en die zijn tijdens de pandemie uitvergroot, aldus de eerste minister.
Curaçao vroeg financiële steun van de Nederlandse regering, die zich hiervoor ook moet verantwoorden tegenover de Nederlandse belastingbetaler. Bovendien kwam het geld niet bij het volk, dus wilde Nederland een entiteit die dat gaat controleren plus ondersteunt bij de hervormingen. Pisas in Punto Final: ,,We waren ‘blo bashí’ (platzak) en er was geen geld om de ambtenarensalarissen te betalen.”
Dat Curaçao met Coho een deel van de autonomie inlevert, pareert Pisas met de opmerking dat ‘we al sinds 10-10-’10 onze zelfstandigheid kwijt zijn’. ,,We konden de begroting 2022 (met een tekort van 162 miljoen, red.) niet eens publiceren; daarvoor was eerst de instemming van de Rijksministerraad nodig.”
Maar dan komt wat de premier ‘het monster’ noemt: ,,In april moet Curaçao de geleende liquiditeitssteun van bijna 1 miljard eigenlijk terugbetalen.” Zo is dat afgesproken (dat geldt ook voor Aruba en Sint Maarten, red.). Of de landen moeten het, mede in het kader van Coho, eens worden over herfinanciering. ,,Zo niet, zullen we nóóit meer kunnen lenen.” Dat bedoelt de premier met ‘in de hoek staan’ en geen kant op kunnen.
Wel gelooft Pisas dat zijn kabinet ‘nog enige ruimte verdient’ om het alsnog eens te worden over ‘bepaalde knelpunten’. In een referendum over wel of geen Coho, zoals opgeworpen in de Staten, lijkt hij niet te geloven. Wel kunnen de Staten van Curaçao, het liefst samen met de andere Caribische landen, proberen de Tweede Kamer te overtuigen van enkele aanpassingen.
Wat betreft het heikele punt van de 12,5 procent inkorting in de (semi-)publieke sector, wat leidt tot veel ongerustheid onder werknemers, geeft de premier aan dat deze voorwaarde samenhangt met de liquiditeitssteun. Maar zijn regering heeft ‘al zes maanden geen liquiditeitssteun nodig gehad’ en verwacht dat met de intensieve belastinginning door Financiënminister Javier Silvania nog een tijdlang vol te houden. ,,Als je dat kunt aantonen, hebben wij zeker een basis om te onderhandelen”, zegt Pisas, die aangeeft binnenkort met vicepremier Ruthmilda Larmonie-Cecilia van coalitiepartner PNP naar Nederland af te reizen om dit en andere zaken te bespreken.
