Als het waar is dat Rijksvertegenwoordiger Wilbert Stolte het Openbaar Ministerie heeft proberen over te halen het strafrechtelijk onderzoek naar gedeputeerde Burney el Hage (UPB) van Bonaire te staken, dan kan hij onmogelijk aanblijven. Volgens een bericht in NRC/Handelsblad zouden zowel procureur-generaal Dick Piar als gezaghebber Lydia Emerencia daarvan per brief melding hebben gemaakt aan de direct verantwoordelijke ministers Ivo Opstelten (VVD) en Ronald Plasterk (PvdA). Ondanks de ernst van de beschuldiging bleef Stolte in functie, ook nadat in januari ‘verkenner’ Ronald Bandell negatief over hem zou hebben geadviseerd. Zoals gezegd: als de berichtgeving klopt, dan dient de Rijksvertegenwoordiger onmiddellijk uit zijn functie te worden gezet. Maar dat alléén is niet voldoende.
Politiek interessant is de vraag: Waarom heeft Plasterk niet meteen ingegrepen toen hij te horen kreeg dat zijn afgezant op Bonaire zich met de rechtsgang bemoeide? Is dat om dezelfde reden waarom politiek Den Haag jarenlang signalen over mogelijke corruptie onder Bonairiaanse politici van zowel de rode als de groene partij heeft genegeerd? Omdat er weinig aan de hand is? Of omdat er juist veel aan de hand is, maar niet duidelijk is wie de goeden zijn en wie de slechten? Of omdat het de belangen van het moederland niet direct ‘raakt’, reden waarom ook ten aanzien van andere delen van het Koninkrijk liefst de andere kant op gekeken werd/wordt?
Het enige - als het om Bonaire gaat - controleerbaar juiste feit is dat de sfeer er dermate verziekt is dat niemand nog kan zeggen wat waar, half waar of helemaal niet waar is. Wie durft wie nog te vertrouwen? Of het nu de Rijksvertegenwoordiger is, de gezaghebber, de gedeputeerden, de oppositie of zelfs de hoofdofficier van justitie, ze houden er allemaal hun eigen waarheid op na die nooit overeenkomt met die van de ander. Het gaat - de zelfbenoemde hoeders van integer bestuur niet uitgezonderd - alleen nog maar om macht.
Vast staat dat de halfslachtige houding die Den Haag het laatste decennium heeft aangenomen het er niet beter op heeft gemaakt. Het kan zijn dat Plasterk de Tweede Kamer van zich afschudt door Stolte op te offeren, maar daarmee is de crisis beslist niet bezworen. Het geeft immers te denken dat een Nederlandse krant beter geïnformeerd is over het tijdstip waarop het OM dagvaardingen uitstuurt dan de betrokken verdachten. Of dat die krant beschikt over vertrouwelijke e-mailcorrespondentie tussen de Rijksvertegenwoordiger en de gezaghebber. Dat op hetzelfde moment een andere Nederlandse krant op nogal dunne gronden de aanval op Stolte opent, duidt op een goed geregisseerde campagne. En gaat het dan om Bonaire of om via Stolte het CDA een hak te zetten? Het feit dat die Nederlandse politieke partij een goede relatie onderhoudt met zusterpartij UPB op Bonaire zit sommige andere partijen in Den Haag al jaren dwars.
Hoe dan ook, met het eventueel wegsturen van de Rijksvertegenwoordiger is Bonaire niet geholpen als andere actoren - van wie er een aantal een gedwongen vertrek van Stolte ongetwijfeld als een overwinning zullen opvatten - blijven zitten. In dat geval zal het ook niet meevallen een opvolger te vinden die én geschikt is én er zin in heeft zich in een slangenkuil te begeven.
Er is alle aanleiding om grondig schoon schip te maken. Als Den Haag daartoe niet het lef heeft omdat ‘gedoe’ in Caribisch Nederland (let wel: niet de voormalige Nederlandse Antillen maar een deel van de Nederlandse staat) niet direct de eigen belangen raakt, moeten de kiezers dat maar doen door bij de eerste de beste gelegenheid af te rekenen met ‘de oude politiek’.