Persoonlijke lasten en buitengewone uitgaven in de Inkomstenbelasting
Door Zuleika Lasten en Terrence Melendez
Voor veel mensen is het weer tijd om hun aangifte inkomstenbelasting in te dienen. Indien u een aangiftebiljet voor het jaar 2013 heeft ontvangen, heeft u tot 1 juni 2014 de tijd om uw aangifte bij de belastingdienst in te dienen. Mocht u echter hier meer tijd voor nodig hebben, dan kunt u de belastingdienst vóór 1 juni 2014 verzoeken om u 6 maanden uitstel te verlenen.
Ook als u (nog) geen aangiftebiljet voor het jaar 2013 heeft ontvangen, zult u onder bepaalde omstandigheden een aangifte inkomstenbelasting moeten indienen. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer u in 2013 een periodieke uitkering heeft genoten of inkomsten uit onroerende goederen heeft ontvangen. Dit geldt ook wanneer u rentebaten, dividenden, inkomsten uit een onverdeelde boedel, of winst uit uw onderneming heeft genoten. Voor getrouwde stellen geldt dat zij samen één gezamenlijke aangifte moeten indienen.
Als u in loondienst werkt zal de werkgever loonbelasting inhouden en dan bent u vaak niet verplicht om een aangifte in te dienen, tenzij u een aangiftebiljet ontvangt. Mocht u geen aangiftebiljet hebben ontvangen dan kan het niettemin voor u van belang zijn om toch de aangifte in te dienen. Voor iedereen die een aangifte indient geldt namelijk dat zij mogelijk gebruik kunnen maken van verschillende aftrekposten die de belastingdruk op het inkomen verlagen.
In dit artikel lichten wij de meest voorkomende persoonlijke lasten en buitengewone uitgaven die uw inkomen kunnen verlagen toe. Door een beroep op deze aftrekposten te doen, zult u uw verschuldigde inkomstenbelasting verlagen en mogelijk een groter bedrag terug ontvangen.
We beginnen eerst met de ‘persoonlijke lasten’ en gaan daarna in op de ‘buitengewone uitgaven’ in de inkomstenbelasting.
Kosten in verband met uw eigen woning
Als u een eigen woning heeft, komt u vrijwel zeker in aanmerking voor twee belangrijke aftrekposten. Met eigen woning wordt hierbij het huis bedoeld dat als hoofdverblijf tot uw beschikking staat. De onderhoudskosten die u maakt om uw eigen woning in goede staat te houden, vormen persoonlijke lasten die aftrekbaar kunnen zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de kosten van het schilderwerk, het repareren van het dak of het onderhouden van uw tuin. De aftrekpost voor onderhoudskosten mag echter niet meer dan 2 procent van de waarde in het economische verkeer van uw eigen woning bedragen en heeft een maximum van 3.000 gulden. (Voor monumenten gelden afwijkende bepalingen.)
Bent u een hypothecaire of persoonlijke geldlening aangegaan om uw eigen woning aan te schaffen, te verbouwen dan wel te onderhouden, dan kunt u de daarmee verband houdende rentelasten en kosten in mindering brengen op uw inkomen. Ook de premies voor een aan die lening verbonden aflopende overlijdensrisicoverzekering kunnen in aftrek worden gebracht. U kunt in principe maximaal 27.500 gulden aan rentekosten en premies per jaar aftrekken. Naast de betaalde rente en verzekeringspremies, zijn ook de kosten van de geldlening aftrekbaar. Voorbeelden van zulke aftrekbare kosten zijn de notariskosten in verband met de vestiging van hypotheek, kadasterkosten, taxatiekosten voor het verkrijgen van de hypothecaire geldlening, afsluitprovisies, premies van brand- en overlijdensrisicoverzekeringen.
Rentelasten en kosten in verband met geldleningen
Rentelasten en kosten in verband met geldleningen voor consumptieve uitgaven kunnen ook in aftrek worden gebracht, zoals een lening ter financiering van een auto bijvoorbeeld. Rente op een studieschuld is ook aftrekbaar. Als u ongehuwd bent kunt u maximaal 2.500 gulden aan rente en andere kosten van een geldlening in aftrek brengen op uw inkomen. Indien u getrouwd bent, geniet de echtgenoot met het hoogst persoonlijke inkomen een aftrekrecht van maximaal 5.000 gulden. Als u geen rente betaalt op persoonlijke leningen voor consumptieve uitgaven, is de hypotheekrente zelfs aftrekbaar tot 30.000 gulden (en tot 32.500 gulden voor een echtpaar).
Giften
Ook giften kunnen onder bepaalde voorwaarden als aftrekbare persoonlijke lasten worden beschouwd. Het moet dan wel om een bevoordeling uit vrijgevigheid en onverplichte bijdrage gaan waar geen prestatie tegenover staat. In de wet wordt over giften aan op Curaçao gevestigde kerkelijke, charitatieve, culturele, wetenschappelijke en algemeen nut beogende instellingen gesproken. Bovendien moet u kunnen bewijzen dat u een gift heeft gedaan, bijvoorbeeld aan de hand van een bankafschrift. Tot slot moeten de gezamenlijke giften meer dan 100 gulden en 1 procent van uw inkomen bedragen en mag niet meer dan 3 procent van uw inkomen als giften in aftrek worden gebracht.
Lijfrente premies en andere periodieke betalingen
Lijfrentepremies en andere periodieke betalingen en verstrekkingen worden onder bepaalde voorwaarden ook als aftrekbare persoonlijke lasten beschouwd. Denkt u hierbij vooral aan de premies voor een zelf afgesloten levensverzekering, lijfrente- of pensioenverzekering.
Alimentatiebetalingen aan de ex-echtgenoot vormen een ander goed voorbeeld van aftrekbare persoonlijke lasten. Alimentatiebetalingen die betrekking hebben op uw kinderen die bij uw ex-echtgenoot verblijven, zijn echter niet aftrekbaar. Over het algemeen heeft u ook geen recht op aftrek van betalingen aan ouders, grootouders, broers en zussen (bloed- en aanverwanten in de rechte lijn of in de tweede graad van de zijlijn).
AOV en AWW-premie
Tot slot is de AOV en AWW-premie, evenals de 2 procent ZOG-premie, ook aftrekbaar, maar daar zal veelal in de loonbelasting al rekening mee zijn gehouden.
De hierboven genoemde aftrekposten worden allemaal in uw aangifte inkomstenbelasting als persoonlijke lasten beschouwd. Hierna gaan we in op de aftrekbare kosten die als buitengewone uitgaven bekendstaan.
Levensonderhoud van kinderen en naaste familieleden
Onder buitengewone lasten kan allereerst worden verstaan kosten ter voorziening in het noodzakelijk levensonderhoud van uw kinderen vanaf 27 jaar, en zieke of gebrekkige kinderen tot 27 jaar, maar ook andere naaste familieleden. Hieronder vallen alleen kosten die noodzakelijk zijn ter voorziening in de eerste levensbehoefte van het familielid dat u financieel bijstaat. Bovendien geldt dat deze persoon, bijvoorbeeld uw broer of ouder, niet bij machte moet zijn om voor zichzelf te zorgen. De aftrek is maximaal 2.500 gulden per familielid. Voor het onderhouden van uw zieke of gebrekkige kinderen tot 27 jaar geldt laatstgenoemde beperking echter niet.
Kosten in verband met ziekte, invaliditeit en bevalling
Ook kosten in verband met ziekte, invaliditeit en bevalling van uzelf, uw echtgenoot, uw kinderen en andere naaste familieleden, worden als buitengewone lasten aangemerkt. Hierbij moet u met name denken aan de premies voor uw ziektekostenverzekering, uw tandarts- en huisartskosten alsmede de kosten bij opname in een ziekenhuis. Ook medicijnkosten en kosten gemaakt voor een bril op sterkte en contactlenzen worden als buitengewone lasten beschouwd en kunnen daarom aftrekbaar zijn. Houdt u er rekening mee dat indien bovenstaande kosten door bijvoorbeeld uw werkgever of een verzekeringsmaatschappij worden vergoed, deze kosten niet langer als buitengewone lasten ten laste van uw inkomen kunnen worden gebracht. Deze aftrekpost is tegenwoordig zelfs meer van belang nadat verschillende kosten, zoals een bril op sterkte, niet langer voor pensionado’s onder de basisverzekering ziektekosten worden vergoed.
Kosten in verband met het overlijden van een naast familielid
Tot de buitengewone lasten behoren tevens bepaalde kosten die gemaakt zijn in verband met het overlijden van een naast familielid. In dit kader kunnen onder meer de kosten voor de begrafenis of crematie en de uitvaartdienst als aftrekbare buitengewone lasten worden beschouwd. Kosten voor overlijdensadvertenties, rouwkaarten, bloemen en kransen kunnen ook hieronder worden geschaard. De aftrekbare kosten moeten overigens wel in verhouding staan tot uw aandeel als erfgenaam in de nalatenschap van het overleden familielied. Kosten voor bijvoorbeeld het onderhouden van het graf, herbegrafenis, boedelkosten, notariskosten en successiebelasting vormen geen aftrekbare overlijdenskosten.
Bij het invullen van uw aangifte inkomstenbelasting moet u er rekening mee houden dat de hiervoor genoemde buitengewone lasten pas aftrekbaar zijn indien zij gezamenlijk meer bedragen dan 5 procent van uw inkomen, met een minimum van 1.500 gulden. Deze beperking is niet van toepassing op de volgende categorie buitengewone lasten, de kosten die u maakt in verband met bepaalde studiekosten van uzelf of uw echtgenoot.
Kosten in verband met uw studie of die van uw echtgenoot
Om de studiekosten van uzelf of uw echtgenoot in aftrek te brengen in de aangifte dient de betreffende studie of opleiding wel als doel te hebben uw maatschappelijke positie in financieel-economisch opzicht te verbeteren. De kosten van een studie die u bijvoorbeeld uit algemene interesse volgt zijn niet aftrekbaar. In dit kader zijn kosten aan collegegeld, schoolboeken, verplicht lesmateriaal, vliegtickets en 75 procent van uw verblijfskosten als u voor uw studie of opleiding in het buitenland verblijft, in principe aftrekbaar. Let hierbij op dat als u een vergoeding van uw werkgever (of derde) ontvangt voor het volgen van een opleiding, u die vergoeding eerst moet aftrekken van uw studiekosten. Het restant aan studiekosten kunt u vervolgens als buitengewone lasten in uw aangifte inkomstenbelasting op uw inkomen in mindering brengen.
Studiekosten in verband met de studie van uw kinderen
Tot slot worden onder buitengewone lasten ook de studiekosten van uw kind(eren) verstaan. U kunt namelijk de studiekosten voor elk studerend kind aftrekken indien deze een mbo-, hbo- of universitaire opleiding (of een daarmee vergelijkbare opleiding) volgt zolang het kind niet ouder is dan 26. Als aan bovenstaande voorwaarden wordt voldaan, kunt u per kind maximaal 10.000 gulden per jaar aan aftrekbare studiekosten opgeven. Indien u gehuwd bent, kan de echtgenoot met het hoogste persoonlijk inkomen maximaal 20.000 gulden per kind in aftrek brengen. De aftrekbare studiekosten kunnen betrekking hebben op het collegegeld, de schoolboeken, verplicht lesmateriaal en één vliegticket per jaar indien uw kind in het buitenland studeert. Let er wel op dat bij het bepalen van de aftrekbare studiekosten van uw kind, tevens rekening moet worden gehouden met eventuele tegemoetkomingen die uw kind heeft ontvangen in verband met deze kosten. Denkt u hierbij vooral aan de studiefinanciering die uw kind mogelijk ontvangt.
In dit artikel hebben wij tien aftrekposten behandeld die u mogelijk kunt gebruiken om uw belastbare inkomen over 2013 te verlagen. Dit brengt met zich mee dat u minder inkomstenbelasting en premies hoeft te betalen of een groter bedrag terug zal ontvangen.
Zuleika Lasten en Terrence Melendez zijn beiden werkzaam bij PwC Dutch Caribbean op Curaçao.